I. Mục tiêu bài học
1. Kiến thức
Giúp học sinh nắm được:
• Các vua thời Đinh - Tiền Lê bước đầu xây dựng một nền kinh tế tự chủ bằng sự phát triển nông nghiệp, thủ công và thương nghiệp.
• Cùng với sự phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa cũng có nhiều thay đổi.
2. Thái độ
• Giáo dục cho học sinh ý thức độc lập tự chủ trong xây dựng đất nước trong truyền thống văn hóa của cha ông ta từ thời Đinh - Tiền Lê.
3. Kĩ năng
• Rèn kĩ năng phân tích và rút ra ý nghĩa thành tựu kinh tế, văn hóa thời Đinh - Tiền Lê.
4. Định hướng phát triển năng lực
- Năng lực chung: Năng lực giao tiếp và hợp tác; tự học; giải quyết vấn đề.
- Năng lực chuyên biệt: Tái hiện kiến thức lịch sự, xác định mối quan hệ giữa các sự kiện, hiện tượng lịch sử, so sánh, nhận xét, đánh giá, thực hành bộ môn lịch sử, vận dụng liên hệ kiến thức lịch sử đã học để giải quyết những vấn đề thực tiễn đặt ra.
II. Phương pháp dạy học
- Sử dụng các kênh hình trong sách giáo khoa
III. Phương tiện
- Phương pháp vấn đáp, thuyết trình, trực quan, nhóm
IV. Chuẩn bị
1. Chuẩn bị của giáo viên
Nghiên cứu tài liệu, soạn bài theo câu hỏi sách giáo khoa. Tranh ảnh di tích các công trình văn hóa, kiến trúc thời Đinh - Tiền Lê.
2. Chuẩn bị của học sinh
Đọc và tìm hiểu nội dung bài trước.
V. Tiến trình dạy học
1. Ổn định tổ chức
2. Kiểm tra bài cũ
3. Bài mới
3.1. Hoạt động khởi động
- Mục tiêu: Giúp học sinh nắm được các nội dung cơ bản bước đầu về sự phát triển văn hóa buổi đầu độc lập, tạo tâm thế cho học sinh đi vào tìm hiểu bài mới.
- Phương pháp: Trực quan, phát vấn.
- Thời gian: 5 phút.
- Tổ chức hoạt động:
- Mục tiêu: Giáo viên yêu cầu học sinh liên hệ bài cũ trả lời câu hỏi:
Nêu kết quả cuộc kháng chiến chống Tống do Lê Hoàn lãnh đạo? Thắng lợi đó có ý nghĩa gì?
Giáo viên: Vậy đất nước được độc lập nhân dân làm chủ đó là cơ sở để xây dựng nền kinh tế, văn hóa buổi đầu độc lập. Và nền kinh tế tự chủ bước đầu được xây dựng ra sao, tình hình văn hóa xã hội như thế nào? Hôm nay cô cùng các em cùng tìm hiểu...
- Hình thức: Học sinh liên hệ bài cũ và trả lời câu hỏi – Giáo viên dẫn dắt vào bài.
- Dự kiến sản phẩm:
1. Bước đầu xây dựng nền kinh tế tự chủ.
2. Đời sống xã hội và văn hóa.
3.2. Hoạt động hình thành kiến thức
Hoạt động 1: 1. Bước đầu xây dựng nền kinh tế tự chủ
- Mục tiêu: Học sinh nắm được những biện pháp vua Đinh và Tiền Lê thực hiện xây dựng nền kinh tế tự chủ.
- Phương pháp: Trực quan - Vấn đáp đàm thoại - Thảo luận.
- Phương tiện: giáo án, sách giáo khoa
- Thời gian: 20 phút
- Tổ chức hoạt động
| Hoạt động của giáo viên & Học sinh | Nội dung |
|---|
Bước 1. Chuyển giao nhiệm vụ học tập Yêu cầu học sinh đọc nội dung mục 1 sách giáo khoa - Hỏi: Em có suy nghĩ gì về tình hình nông nghiệp thời Đinh-Tiền Lê? - Hỏi: Vua Lê tổ chức lễ cày tịch điền để làm gì? - Hỏi: Sự phát triển của thủ công nghiệp thể hiện ở những mặt nào? - Hỏi: Thương nghiệp có gì đáng chú ý? - Hỏi: Việc thiết lập ban giao với nhà Tống có ý nghĩa gì? Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ học tập Học sinh đọc sách giáo khoa và thực hiện yêu cầu. Giáo viên khuyến khích học sinh hợp tác với nhau khi thực khi thực hiện nhiệm vụ học tập Bước 3. Báo cáo kết quả hoạt động - Học sinh lần lượt trả lời các câu hỏi Bước 4. Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Giáo viên phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả của học sinh. • Giáo viên giảng và chốt kiến thức. - Giáo viên giảng: Đất nước độc lập các nghề có điều kiện tự do phát triển và các thợ thủ công khéo tay cũng không bị cống nộp sang Trung Quốc như trước đây. - Giáo viên chốt ý: Nguyên nhân thành công trong bước đầu xây dựng nền kinh tế tự chủ đó là có các biện pháp khuyến nông, đất nước được độc lập các thợ thủ công không bị bắt đưa sang Trung Quốc. | II. SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ - VĂN HÓA 1. Bước đầu xây dựng nền kinh tế tự chủ a. Nông nghiệp: - Ruộng đất thuộc quyền sở hữu của nhà nước chia cho nông dâm sản xuất. - Tổ chức Lễ cày tịch điền - Khai khẩn đất hoang. - Chú trọng thuỷ lợi. → Ổn định phát triển. b. Thủ công nghiệp: - Lập nhiều xưởng mới. - Nghề cổ truyền phát triển. c. Thương nghiệp: - Đúc tiền đồng. - Chợ được hình thành. - Buôn bán với nước ngoài |
Hoạt động 2: Đời sống xã hội và văn hóa
- Mục tiêu: Học sinh nắm được các giai tầng trong xã hơi và biết vẽ sơ đồ tổ chức xã hội, đặc điểm đời sống kinh tế.
- Phương pháp: Trưc quan và đàm thoại.
- Phương tiện: giáo án, sách giáo khoa
- Thời gian: 17 phút
- Tổ chức hoạt động
| Hoạt động của giáo viên & học sinh | Nội dung |
|---|
Bước 1. Chuyển giao nhiệm vụ học tập Yêu cầu học sinh đọc mục 3 sách giáo khoa Yêu cầu học sinh quan sát sơ đồ và sách giáo khoa phần 2 để trả lời câu hỏi. Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ học tập Học sinh đọc sách giáo khoa và thực hiện yêu cầu. Giáo viên khuyến khích học sinh hợp tác với nhau khi thực khi thực hiện nhiệm vụ học tập Giáo viên giới thiệu sơ đồ các tầng lớp xã hội - Học sinh quan sát trả lời, giáo viên gợi ý. - Giáo viên giới thiệu sơ đồ - Hỏi: Xã hội có những tầng lớp nào? - Hỏi: Tầng lớp thống trị bao gồm những ai? - Hỏi: Những người nào thuộc tầng lớp bị trị? - Hỏi: Đời sống văn hóa như thế nào? - Hỏi: Tại sao các nhà sư được trọng dụng? - Hỏi: Nghệ thuật kiến trúc ra sao? - Hỏi: Đời sống tinh thần như thế nào? Bước 3. Báo cáo kết quả hoạt động - Học sinh lần lượt trả lời các câu hỏi Bước 4. Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Giáo viên phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả của học sinh. Giáo viên kết luận: Giáo viên giải thích.... và lồng ghép giáo dục học sinh ý thức bảo vệ di sản văn hóa dân tộc. Giáo viên kể thêm về nhà sư Đổ Thuận. - GDBVMT: Giáo dục biết tôn trọng và bảo vệ các công trình văn hóa trên. | 2. Đời sống xã hội và văn hóa a. Xã hội: Chia thành ba tầng lớp - Tầng lớp thống trị gồm vua, quan văn, quan võ (cùng một số nhà sư) - Tầng lớp bị trị đa phần là nông dân tự do, cày ruộng công làng xã - Tầng lớp cuối cùng là nô tì (số lượng không nhiều). b. Văn hóa: - Giáo dục chưa phát triển. - Đạo Phật được truyền bá rộng rãi. - Nhà sư được coi trọng. - Chùa chiền được xây dựng nhiều. - Các loại hình văn hóa dân gian khá phát triển |
3.3. Hoạt động luyện tập
- Mục tiêu: Nhằm củng cố, hệ thống hóa, hoàn thiện kiến thức mới mà học sinh đã được lĩnh hội ở hoạt động hình thành kiến thức về sự phát triển văn hóa buổi đầu độc lập
- Thời gian: 12 phút
- Phương thức tiến hành: Giáo viên giao nhiệm vụ cho học sinh và chủ yếu cho làm việc cá nhân, trả lời các câu hỏi trắc nghiệm. Trong quá trình làm việc học sinh có thể trao đổi với bạn hoặc thầy, cô giáo.
Giáo viên sử dụng hệ thống câu hỏi trắc nghiệm khách quan, tự luận và yêu cầu học sinh chọn đáp án đúng (trắc nghiệm).
+ Phần trắc nghiệm khách quan
Câu 1: Dưới thời Đinh – Tiền Lê, ruộng đất trong làng xã thuộc quyền sở hữu của ai?
A. Của Vua
B. Của quý tộc
C. Của làng xã
D. Của binh lính
Câu 2: Dưới thời Đinh – Tiền Lê, tầng lớp nào là tầng lớp dưới cùng của xã hội?
A. Nông dân
B. Công nhân
C. Thợ thủ công
D. Nô tỳ
Câu 3: Dưới thời Đinh – Tiền Lê, tôn giáo nào được truyền bá rộng rãi?
A. Nho giáo
B. Phật giáo
C. Thiên chúa giáo
D. Đạo tin lành
Câu 4: Trò chơi nào dưới đây không phải là trò chơi dân gian?
A. Đánh cầu, nhảy dây
B. Kéo co, đánh đu
C. Nhảy sạp, múa lân
D. Internet
Câu 5: Thời Đinh – Tiền Lê, các nhà sư được Vua trọng dụng
A. vì họ là những người theo đạo phật
C. vì họ là những người có học, giỏi chữ Hán
B. vì họ là những người hiền lành
D. vì họ là những người được vua yêu mến
Câu 6: Giới thiệu một số bức tranh về các làng nghề truyền thống – yêu cầu học sinh quan sát và xác định tên làng nghề đó?
Hình 1: Làng nghề thuốc lá; Hình 2: Làng chạm khắc đá; Hình 3: Làng đúc đồng; Hình 4: Làng nuôi tằm
Giáo án Lịch Sử 7 Bài 9 phần 2: Nước Đại Cồ Việt thời Đinh - Tiền Lê | Giáo án Lịch Sử 7 mới, chuẩn nhất
Câu 7: Hãy kể tên một số di tích lịch sử ở quê hương em?
3.4. Hoạt động tìm tòi mở rộng, vận dụng
- Mục tiêu: Giúp học sinh nắm lại các kiến thức vừa tìm hiểu để vận dụng
- Phương thức tiến hành: Các câu hỏi sau khi hình thành kiến thức mới.
1. Mục tiêu: - Học sinh biết phân tích và nhận xét sự phát triển của nền kinh tế tự chủ, sự phân hóa các tầng lớp xã hội và những đặc trưng về văn hóa nước ta thời Đinh – Tiền Lê. Từ đó giáo dục học sinh ý thức tự chủ và bảo vệ các di sản văn hóa dân tộc.
- Chuẩn bị nội dung bài mới
2. Phương thức: Giao bài tập về nhà:
- Sự thành lập nhà Lý.
- Tổ chức quân đội và luật pháp thời Lý.
3. Dự kiến sản phẩm:
- Học sinh tìm hiểu:
* Lý Công Uẩn là người có học, có đức và có uy tín nên được triều thần nhà Lê quý trọng.
* Cuối năm 1009.... Lý Công Uẩn lên ngôi lập ra nhà Lý
* Thăng Long....
* Năm 1042 nhà Lý ban hành bộ Hình Thư....
* Quân đội gồm hai bộ phận....