Giáo án Lịch Sử 7 Bài 11 phần 2: Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Tống (1075 - 1077)
| Hoạt động của giáo viên & học sinh | Nội dung |
|---|---|
Bước 1. Chuyển giao nhiệm vụ học tập Gọi học sinh đọc bài Hỏi: Sau khi rút quân khỏi Ung Châu, Lý Thường Kiệt đã làm gì? Hạ lệnh cho các địa phương chuẩn bị bố phòng. Giảng: Dự kiến địch kéo vào nước theo hai hướng, Lý Thường Kiệt đã bố trí (sử dụng lược đồ): + Một đạo quân chặn giặc ở vùng biển Quảng Ninh, không cho thuỷ quân địch vượt qua. + Đường bộ được bố trí dọc tuyến sông Cầu qua đoạn Như nguyệt và xây dựng chiến tuyến Như Nguyệt không cho giặc vào sâu. + Ngoài ra các tù trưởng dân tộc ít người ở gần biên giới đã cho quân phục kích những vị trí chiến lược quan trọng. Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ học tập Học sinh đọc sách giáo khoa và thực hiện yêu cầu. Giáo viên khuyến khích học sinh hợp tác với nhau khi thực khi thực hiện nhiệm vụ học tập. Giáo viên có thể đưa ra hệ thống một số câu hỏi gợi mở. Hỏi: Vì sao Lý Thường Kiệt chọn sông Cầu làm phòng tuyến chông quan Tống? Hỏi: Phòng tuyến sông Cầu được xây dựng như thế nào? - Vì: + Đây là vị trí chặn ngang các hướng tấn công cuả địch từ Quảng Tây (Trung Quốc) đến Thăng Long. + Được ví như chiến hào tự nhiên khó vượt qua. - Được đắp bằng đất vững chắc, nhiều giậu tre dày đặc. Hỏi: Sau thất bại ở Ung Châu, nhà Tống đã làm gì? Giảng: - Cuối năm 1076,10 vạn bộ binh tinh nhuệ, một vạn ngựa chiến, 20 vạn dân phu do Quách Quỳ, Triệu Tiết chỉ huy tiến vào nước ta. Một đạo quân do Hoà Mâu dẫn đầu tiếp ứng theo đường biển. - Năm 1077, quân dân Đại Việt đã đánh những trận nhỏ để cản bước tiến của chúng. Khi đến phòng tuyến Như Nguyệt, quân Tống phải đòng quân ở bên bờ Bắc chờ thuỷ quân đến. Trước mặt chúng là sông và bờ bên kia là chiến luỹ vững chắc. - Thuỷ quân của chúng đã bị Lý Kế Nguyên chặn đánh 10 trận tại Quảng Ninh khonong thể hỗ trợ được. Bước 3. Báo cáo kết quả hoạt động - Học sinh suy nghĩ lần lượt trình bày Bước 4. Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Giáo viên phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả của học sinh | 1. Kháng chiến bùng nổ - Lý Thường Kiệt hạ lệnh cho các địa phương ráo riết chuẩn bị bố phòng. - Chọn phòng tuyến sông Cầu là nơi đối phó với quân Tống. a. Diễn biến Cuối năm 1076, quân Tống kéo vào nước ta. Năm 1077, nhà Lý đã đánh nhiều trận nhỏ cản bước tiến của quân giặc. - Lý Kế Nguyên đã mai phục và đánh 10 trận liên tiếp ngăn bước tiến đạo quân thuỷ của giặc. b. Kết quả Quân Tống đóng quân ở bờ bắc sông Cầu không lọt vào sâu được. |
| Hoạt động của giáo viên & học sinh | Nội dung |
|---|---|
Bước 1. Chuyển giao nhiệm vụ học tập. Chia nhóm thảo luận: 6 nhóm. Thời gian: 5 phút Nhóm 1+ 2: Sử dụng lược đồ cuộc chiến tại phòng tuyến Như Nguyệt để miêu tả trận chiến đấu? Nhóm 3+4: Vì sao đang ở thế thắng mà Lý Thường Kiệt lại cử người đến thương lượng giảng hoà với giặc? Vì: + Để bảo đảm mối quan hệ bang giao hoà hiếu giữa 2 nước. + Để không làm tổn thương danh dự của nước lớn bảo đảm nền hoà bình lâu dài. Nhóm 5+6: Nêu những nét độc đáo trong cách đánh giặc của Lý Thường Kiệt? - Cách tấn công. + Phòng thủ. + Cách kết thúc chiến tranh. + Tinh thần đoàn kết và đấu tranh anh dũng của nhân dân ta. + Sự chỉ huy tài tình của Lý Thường Kiệt. Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ học tập Học sinh đọc sách giáo khoa và thực hiện yêu cầu. Giáo viên khuyến khích học sinh hợp tác với nhau khi thực khi thực hiện nhiệm vụ học tập. Giáo viên có thể đưa ra hệ thống một số câu hỏi gợi mở. Bước 3. Báo cáo kết quả hoạt động - Các nhóm lần lượt trình bày Bước 4. Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Giáo viên phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả của học sinh. Chiến thắng ở phòng tuyến Như Nguyệt có ý nghĩa gì? - Là trận đánh tuyệt vời trong lịch sử chống giặc ngoại xâm của dân tộc. + Nền độc lập tự chủ của Đại Việt được củng cố. + Buộc nhà Tống phải từ bỏ mộng xâm lược Đại Việt GDBVMT: Sự sáng tạo của tổ tiên ta trong việc dựa vào điều kiện tự nhiên để chiến đấu bảo vệ Tổ quốc. | 2. Cuộc chiến đấu trên phòng tuyến Như Nguyệt a. Diễn biến - Quách Quỳ cho quân vượt sông đánh phòng tuyến của ta nhưng bị quân ta phản công quyết liệt. - Một đêm cuối xuân 1077, nhà Lý cho quân vượt sông bất ngờ đánh vào đồn giặc. b. Kết quả + Quân giặc "mười phần chết đến năm sáu phần". + Quách Quỳ chấp nhận "giảng hoà" và rút quân về nước. c. Ý nghĩa: + Là trận đánh tuyệt vời trong lịch sử chống giặc ngoại xâm của dân tộc. + Nền độc lập tự chủ của Đại Việt được củng cố. + Nhà Tống từ bỏ mộng xâm lược Đại Việt |