Giáo án Địa Lí 8 Bài 39: Đặc điểm chung của tự nhiên Việt Nam

* Hoạt động 1: Nhóm. Dựa kiến thức đã học qua các thành phần tự nhiên Việt Nam hãy cho biết:

1) Tính chất nhiệt đới gió mùa ẩm được thể hiện như thế nào trong các thành phần tự nhiên Việt Nam?

2) Tính chất đó ảnh hưởng đến sản xuất và đời sống như ra sao?

3) Theo em vùng nào và vào mùa nào tính chất nhiệt đới nóng ẩm bị xáo trộn nhiều nhất?

- Học sinh đại diện nhóm báo cáo

- Nhóm khác nhận xét, bổ xung

- Giáo viên chuẩn kiến thức:

+ Khí hậu nóng, ẩm, mưa nhiều, chia làm 2 mùa rõ rệt.

+ Thủy văn: Sông ngòi dày đặc, nhiều nước, chế độ chảy chia 2 mùa, sông mang nhiều phù sa.

+ Đất: Vùng đồi núi đất Feralit đỏ vàng chân núi chiếm ưu thế. Vùng núi đá vôi có nhiều hang động kì thú.

+ Sinh vật: Phong phú, đa dạng phát triển quanh năm. Vành đai thực vật nhiệt đới chiếm ưu thế với nhiều biến thể.

+ Địa hình: Có lớp vỏ phong hóa dày, quá trình bào mòn, xâm thực, phong hóa diễn ra mạnh mẽ.

* Hoạt động 2: Nhóm. Dựa các thông tin còn lại và kiến thức đã học hãy:

- Nhóm 1+2:

1) Chứng minh Việt Nam là một nước ven biển?

2) Tính xem ở nước ta 1 km2 phần đất liền tương ứng với bao nhiêu km2 mặt biển? (1/3)

3) Là một nước ven biển Việt Nam có thuận lợi gì trong phát triển kinh tế? (Phát triển tổng hợp các ngành kinh tế biển)

- Nhóm 3+4:

1) Chứng minh Việt Nam là xứ sở của cảnh quan đồi núi?

2) Miền núi nước ta có những thuận lợi - khó khăn gì trong phát triển kinh tế - xã hội?

- Nhóm 5+6:

1) Hãy lấy dẫn chứng (từ những bài học trước) chứng minh cho nhận định trên?

2) Sự phân hóa đa dạng của cảnh quan tự nhiên tạo ra những thuận lợi - khó khăn gì cho phát triển kinh tế - xã hội nước ta? Cho ví dụ?

1) Việt Nam là một nước nhiệt đới gió mùa ẩm:

- Tính chất này thể hiện trong mọi yếu tố thành phần của cảnh quan tự nhiên nước ta, nhưng tập trung nhất là môi trường khí hậu: Nóng, ẩm mưa nhiều.

- Tuy nhiên có nơi, có mùa lại bị khô hạn, lạnh giá với những mức độ khác nhau.

2) Việt Nam là một nước ven biển:

- Biển Đông rộng lớn, bao bọc phía đông và phía nam phần đất liền nước ta. Biển Đông ảnh hưởng lớn tới toàn bộ thiên nhiên nước ta.

- Sự tương tác giữa đất liền và biển đã duy trì và tăng cường tính chất nóng ẩm, gió mùa của thiên nhiên Việt Nam.

3) Việt Nam là xứ sở của cảnh quan đồi núi:

- Cảnh quan đồi núi chiếm ưu thế rõ rệt trong cảnh quan chung của thiên nhiên Việt Nam.

- Cảnh quan đồi núi thay đổi theo đai cao.

4) Thiên nhiên nước ta phân hóa đa dạng, phức tạp:

- Thể hiện rõ trong lịch sử phát triển lâu dài của lãnh thổ nước ta và trong từng thành phần tự nhiên.

- Biểu hiện qua sự phân hóa cảnh quan thiên nhiên thành các vùng, miền. (B-N, T-C, T-Đ)

5. Những thuận lợi và khó khăn của thiên nhiên đối với đời sống và phát triển kinh tế-xã hội:

- Thuận lợi: Phát triển một nền kinh tế - xã hội đa dạng và toàn diện (Nông nghiệp, công nghiệp, du lịch. )

- Khó khăn: Nhiều thiên tai. Môi trường sinh thái dễ bị biến đổi, suy thoái, mất cân bằng. Nhiều tài nguyên có nguy cơ bị cạn kiệt