Soạn bài: Mấy ý nghĩ về thơ (Nguyễn Đình Thi) (trang 60, sgk Ngữ văn 12, tập 1)
Câu 1 (trang 60, sgk Ngữ văn 12, tập 1)
Nguyễn Đình Thi đã lí giải về đặc trưng cơ bản nhất của thơ là biểu hiện ở tâm hồn con người là:
- Người sáng tác phải có cảm xúc, phải có rung động thì mới có thể sáng tác được thơ
- Lời thơ “làm sống ngay lên một tình cảm, một nỗi niềm trong lòng người đọc”
- Nhân vật trữ tình: nếu truyện khám phá nhân vật ở ngoại hình, số phận, tính cách,... thì nhân vật trong thơ được khám phá bởi những tâm trạng, những cung bậc cảm xúc khác nhau.
- Bài thơ là sợi dây truyền tình cảm cho người đọc
Câu 2 (trang 60)
Những yếu tố đặc trưng khác của thơ như (hình ảnh, tư tưởng, cảm xúc, cái thực... ) đã được Nguyễn Đình Thi đề cập cụ thể như sau:
- Hình ảnh thơ: là những hình ảnh có thực, có sự lôi cuốn và hấp dẫn người đọc được nảy lên trong tâm hồn khi ta sống trong một cảnh huống hoặc một trạng thái nào đấy.
- Ngôn ngữ thơ: tả thực, ngoài gọi tên còn phải có sức gợi, sức lan tỏa.
- Nhạc điệu thơ: thể hiện ở cách ngắt nhịp, cách phối thanh, cách hiệp vần; đồng thời, đó còn là thứ nhạc điệu của hình ảnh, của tình ý, nhạc điệu của tâm hồn.
- Đường đi của thơ: con đường đưa thẳng vào tình cảm – thơ trực tiếp tác động vào tình cảm, cảm xúc của con người.
Câu 3 (trang 60)
- Theo Nguyễn Đình Thi, ngôn ngữ thơ có sự đặc biệt so với ngôn ngữ các thể loại văn học khác ở chỗ: ngôn ngữ thơ có nhịp điệu, có sức gợi tỏa sâu sắc, có nhạc tính.
-Nguyễn Đình Thi quan niệm về vấn đề thơ tự do, thơ không vần cụ thể như sau:
+ Ông không có quan niệm về vấn đề thơ tự do, thơ có vần và thơ không có vần, mà chỉ có thơ thực và thơ giả, thơ hay và thơ không hay, thơ và không thơ.
+ Mỗi thể thơ có một khả năng và một thứ nhịp điệu của riêng nó, biến đổi phù hợp với những thời kì lớn của lịch sử.
Câu 4 (trang 60)
* Nét tài hoa của Nguyễn Đình Thi trong nghệ thuật lập luận như sau:
- Bố cục mạch lạc, luận điểm rõ ràng
- Cách lập luận chặt chẽ, dẫn chứng xác thực
- Sử dụng câu văn giàu hình ảnh, giàu sức gợi.
Câu 5 (trang 60)
Quan niêm về thơ của Nguyễn Đình Thi đến ngày nay vẫn còn nguyên giá trị. Bởi vì:
- Bài viết đã nêu lên những nét đặc trưng cơ bản của thơ và không bị biến đổi nhiều theo thời gian
- Thơ ca vẫn có sức sống đến ngày hôm nay
- Con người luôn có khao khát thể hiện và tìm kiếm cảm xúc của mình qua những vần thơ.
Bài trước: Soạn bài: Nguyễn Đình Chiểu, ngôi sao sáng trong văn nghệ của dân tộc (trang 53, sgk Ngữ văn 12, tập 1) Bài tiếp: Soạn bài: Đô-xtôi-ép-xki (X.Xvai-Gơ) (trang 65, sgk Ngữ văn 12, tập 1)