Soạn bài: Đò lèn (Nguyễn Duy) (trang 149, sgk Ngữ văn 12, tập 1)
Bố cục của bài thơ gồm 2 phần:
- Phần 1 (hai khổ thơ đầu): Cái tôi của tác giả thời thơ ấu
- Phần 2 (còn lại): Hình ảnh người bà và tình cảm của tác giả
Câu 1 (trang 149, sgk Ngữ văn 12, tập 1)
- Trong bài thơ cái tôi của tác giả thời nhỏ được tái hiện:
+ Tinh nghịch, vô tư, sống giữa những kỉ niệm vừa vui, vừa buồn: câu cá, ăn trộm nhãn, bắt chim sẻ
+ Ấn tượng tuổi thơ của tác giả: khói Trầm thơm, điệu hát văn, bóng cô đồng, mùi huệ trắng
- Nét quen thuộc và mới mẻ trong cách nhìn của tác giả:
+ Quen thuộc: vô tư, hồn nhiên, tinh nghịch như bao đứa trẻ khác
+ Mới lạ: nhìn một cách thẳng thắn vào tuổi thơ, có cả cái hồn nhiên nhưng đồng thời cũng có cái xấu; đó là một đứa trẻ say sưa trong thế giới hư ảo mà quên đi thế giới thực, quên đi người bà của mình
Câu 2 (trang 149)
* Tình cảm sâu nặng của tác giả đối với bà mình được biểu hiện cụ thể qua:
- Hình ảnh người bà: vất vả, cơ cực, lam lũ nhưng giàu tình thương và luôn hi sinh thầm lặng
+ mò cua xúc tép
+ gánh chè xanh
+ bán trứng ở ga
+ bán cháo những đêm hàn
- Tình cảm của tác giả đối với bà:
+ Thương bà nhưng đã muộn vì bà không còn nữa
+ Xót xa, ngậm ngùi, ân hận vì những việc đã xảy ra
Câu 3 (trang 149)
* Cách thể hiện tình thương bà của tác giả có sự đặc biệt đó là:
- Thể hiện gián tiếp qua các hình ảnh, âm thanh
- Bộc lộ trực tiếp
- Nghệ thuật đối lập
Nội dung chính của văn bản:
- Nội dung: Từ tình yêu thương sâu sắc của bà, bài thơ thể hiện sự chiêm nghiệm của nhà thơ trước cuộc đời.
- Nghệ thuật:
+ Hình ảnh giản dị, gần gũi
+ Chất dân gian
Bài trước: Soạn bài: Tiếng hát con tàu (Chế Lan Viên) (trang 146, sgk Ngữ văn lớp 12, tập 1) Bài tiếp: Soạn bài: Thực hành một số phép tu từ cú pháp (trang 150, sgk ngữ văn 12, tập 1)