Thứ tự kể trong văn tự sự (trang 97 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1)
Câu 1 (trang 97 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):
Những sự việc trong truyện được kể theo thứ tự tăng tiến và theo trình tự thời gian. Cho thấy lòng tham lam vô đáy của mụ vợ có sự tăng tiến, có ý nghĩa phê phán rất rõ ràng:
- Ông lão đánh cá bắt được con cá vàng, cá hứa trả ơn nhưng ông đã thả cá đi không đòi hỏi.
- Vợ ông lão bắt ông ra biển và đòi hỏi cá phải trả ơn (5 lần):
+ Xin cái máng lợn mới.
+ Xin căn nhà đẹp.
+ Xin cho mụ vợ được làm nhất phẩm phu nhân.
+ Xin cho mụ vợ được làm nữ hoàng.
+ Xin cho mụ vợ được làm Long Vương để cá vàng hầu hạ.
- Mụ vợ bị trừng phạt. Vợ chồng ông lão lại trở về với cuộc sống trước kia.
Câu 2 (trang 97 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1): Đọc và trả lời các câu hỏi
Sự việc trong bài văn được kể theo thứ tự ngược:
- (1): Ngỗ phải băng bó và tiêm vắc-xin để trừ bệnh dại.
- (2): Ngỗ bị chó dại cắn, kêu cứu nhưng không có ai đến cứu.
- (3): Ngỗ nghịch ngợm và trêu chọc, làm mất lòng tin của mọi người.
- (4): Ngỗ mồ côi cha mẹ từ bé, không có người thân dạy dỗ, rèn cặp nên lêu lổng, hư hỏng, bị mọi người xa lánh.
Thứ tự thực tế phải là: 4 → 3 → 2 → 1
Kể theo thứ tự ngược để tạo ra sự bất ngờ, thú vị, nhấn mạnh vào ý nghĩa bài học.
Luyện tậpCâu 1 (trang 98 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):
Câu chuyện được kể không tuân theo trình tự thời gian (trình tự ngược). Theo ngôi kể thứ nhất, người kể chuyện xưng là “tôi”. Có yếu tố hồi tưởng hoàn tất một câu chuyện đã được biết, đã xảy ra; là yếu tố có tác dụng để làm cơ sở cho thứ tự kể.
Câu 2 (trang 99 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):
a. Mở bài:
- Lí do của chuyến đi chơi đến một xa và nơi sẽ đến.
- Chuẩn bị cho chuyến đi đó và lúc lên đường.
b. Thân bài:
- Cảnh trên đường đi:
+ Phong cảnh và những nét đặc biệt.
+ Tâm trạng của em và thái độ của mọi người trên xe.
- Đến nơi:
+ Hoạt động đầu tiên.
+ Các hoạt động nổi bật, thú vị (chọn kể những dạng hoạt động khác nhau sao cho phong phú; nên sắp xếp thứ tự sự iệc kể theo thời gian. Mỗi hoạt động kể trong một đoạn văn có thể kết hợp tả với kể).
- Kết thúc chuyến đi:
+ Chuẩn bị trở về nhà.
+ Cảnh vật, tâm trạng và những hoạt động trên đường về.
c. Kết bài:
+ Suy nghĩ về chuyến đi.
+ Mong ước.
Bài trước: Ông lão đánh cá và con cá vàng (trang 96 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1) Bài tiếp: Viết bài tập làm văn số 2 – Văn kể chuyện (trang 99 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1)