Trang chủ > Lớp 6 > Soạn Văn 6 (ngắn nhất) > Đêm nay Bác không ngủ (trang 67 sgk Ngữ Văn 6 Tập 2)

Đêm nay Bác không ngủ (trang 67 sgk Ngữ Văn 6 Tập 2)

- Phần 1: gồm 4 khổ thơ đầu: lần thứ nhất tỉnh giấc của anh đội viên.

- Phần 2: gồm 5 khổ tiếp: lần thứ 2 anh đội viên tỉnh giấc.

- Phần 3: còn lại: lần thứ 3 anh đội viên tỉnh giấc và thức luôn cùng Bác.

Đọc hiểu văn bản

Câu 1 (trang 67 sgk Ngữ Văn 6 Tập 2):

Bài thơ đã kể lại câu chuyện một đêm không ngủ của Hồ Chủ Tịch trên đường đi chiến dịch. Đồng thời cũng nói lên tình cảm của chiến sĩ với Bác.

Tóm tắt:

Sau nhiều lần thức dậy, anh đội viên vẫn nhìn thấy Bác Hồ đang ngồi đó không ngủ, cảm nhận được tình yêu thương bao la của Bác đối với nhân dân và bộ đội và, anh đội viên đã quyết định không ngủ và cùng ngồi với Bác.

Câu 2 (trang 67 sgk Ngữ Văn 6 Tập 2):

Hình tượng Bác Hồ được miêu tả thông qua con mắt và những cảm nghĩ, tình cảm của anh đội viên. Một người trực tiếp có mặt và trực tiếp đối thoại cùng Bác trong đêm hôm đó. Do vậy tạo nên sự sinh động, chân thực, thể hiện suy nghĩ của tác giả trong câu chuyện.

Câu 3 (trang 67 sgk Ngữ Văn 6 Tập 2):

Lần thức dậy thứ nhất Lần thức dậy thứ ba
Anh đội viên rất ngạc nhiên và lo lắng, thương Bác; xúc động nhìn Bác chăm sóc cho các chiến sĩ. Anh cảm nhận được tình yêu thương và sự vĩ đại trong tâm hồn của Bác. Anh đội viên hốt hoảng giật mình khi nhìn thấy Bác vẫn thức, lo lắng hơn khi Bác không ngủ sẽ ảnh hưởng tới sức khỏe. Càng cảm phục khi nghe được câu trả lời đầy tình thương của Bác đối với bộ đội và nhân dân.

* Tác giả đã không kể lần thức dậy thứ 2, bởi khi kể về lần thức dậy thứ ba, người đọc có thể hình dung ra trong lần thứ hai Bác vẫn không ngủ và ngồi đó, anh đội viên vẫn nhìn Bác và nghĩ rằng có thể lát nữa Bác sẽ đi ngủ. Nhưng rồi lần thứ ba thức dậy anh vẫn thấy Bác ngồi đó nên càng làm anh lo lắng thêm. Và anh đã cảm nhận được tấm lòng yêu thương của Bác sâu đậm hơn.

Câu 4 (trang 67 sgk Ngữ Văn 6 Tập 2):

Đêm nay Bác không ngủ

Vì một lẽ thường tình

Bác là Hồ Chí Minh.

Nhà thơ viết như vậy không có gì sai. Bác là Hồ Chí Minh, bác mới lo lắng cho cuộc sống của nhân dân, lo cho bộ đội đến mất ngủ. Bác là một vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc, Bác mới có tấm lòng yêu thương và bao bọc những người con đang chiến đấu, đang chịu mưa rét ở ngoài rừng kia để chiến đấu vì một nền độc lập.

Câu 5 (trang 67 sgk Ngữ Văn 6 Tập 2):

Bài thơ được viết theo thể thơ 5 chữ. Mỗi dòng có 5 tiếng, mỗi khổ có 4 dòng. Gieo vần chân: chữ ở cuối câu thứ 2 với câu thứ 3; chữ cuối của dòng cuối khổ với chữ đầu ở dòng đầu khổ kế tiếp. Đây là thuộc kiểu lối thơ của vè, hát giặm phù hợp với cách kể chuyện.

Câu 6 (trang 67 sgk Ngữ Văn 6 Tập 2):

- Từ láy tạo hình: xơ xác, trầm ngâm, đinh ninh, lồng lộng, ...

- Từ láy làm tăng giá trị biểu cảm: thầm thì, bồn chồn, hốt hoảng, nằng nặc, mơ màng, thổn thức, phăng phắc, lâm thâm, ...

Luyện tập

Câu 2 (trang 68 sgk Ngữ Văn 6 Tập 2): Gợi ý:

- Lí do nhân vật tôi (người chiến sĩ) được cùng tham gia chiến dịch với Bác.

- Khung cảnh đêm hôm đó như thế nào?

- Đêm hôm đó anh đội viên đã được nói chuyện với Bác khi: vừa tỉnh giấc, mới đi tuần về,...

- Bác đã nói với anh đội viên về điều gì? (hoặc anh đã được chứng kiến việc Bác quan tâm tới các chiến sĩ khác ra sao? ).

- Cảm nhận của anh đội viên về hình ảnh Bác.