Sông nước Cà Mau (trang 22 sgk Ngữ Văn 6 Tập 2)
Sông nước Cà Mau là một đoạn trích miêu tả một cách chi tiết về vẻ đẹp sông nước vùng Nam Bộ qua thiên nhiên và sinh hoạt con người.
Đọc hiểu văn bảnCâu 1 (trang 22 sgk Ngữ Văn 6 Tập 2):
Bài văn miêu tả cảnh sông nước vùng Cà Mau ở cực nam Tổ quốc từ khái quát đến cụ thể, từ xa đến gần.
Bố cục chia thành 3 phần:
- Phần 1: Từ đầu... màu xanh đơn điệu: Cảm tưởng chung về thiên nhiên.
- Phần 2: tiếp... khói sóng ban mai: Miêu tả kênh, rạch, con sông Năm Căn.
- Phần 3: còn lại: Vẻ đẹp khu chợ Năm Căn.
Người quan sát và miêu tả là nhân vật “tôi” - ngồi trên thuyền, một vị trí rất thuận lợi cho việc quan sát, nhìn bao quát được toàn bộ khung cảnh.
Câu 2 (trang 22 sgk Ngữ Văn 6 Tập 2):
Trong đoạn 1, ấn tượng ban đầu đã bao trùm: đó là ấn tượngrất choáng ngợp, khi mà âm thanh... ru ngủ thính giác, khi mệt mỏi và đuối dần đi... thị giác. Ấn tượng đó được cảm nhận thông qua thị giác, vị giác và thính giác.
Câu 3 (trang 22 sgk Ngữ Văn 6 Tập 2):
Qua đoạn văn nói về cách đặt tên của những vùng đất, con kênh tại vùng Cà Mau cho thấy: những cái tên đặc trưng, gần gũi, giản dị. Chúng đã gợi ra những nét đặc trưng, độc đáo của vùng sông nước: động vật, cây cối,...
Câu 4 (trang 22 sgk Ngữ Văn 6 Tập 2):
Trong đoạn văn Thuyền chúng tôi chèo... khói sóng ban mai:
a. Các chi tiết đã thể hiện sự rộng lớn, hùng vĩ:
- Nước ầm ầm đổ ra biển suốt cả ngày đêm như thác. Con sông rộng hơn cả ngàn thước.
- Cá nước bơi hàng đàn đen trũi nhô lên hụp xuống.
b. Câu “Thuyền chúng tôi chèo thoát... xuôi về Năm Căn”, các động từ nói về cùng một hoạt động của thuyền: đổ ra, thoát qua, xuôi về.
- Con kênh nhỏ hẹp, sông dài và rộng, dòng chảy thì mênh mông. Nếu sắp xếp chèo thoát về Năm Căn, hay đổ ra kênh, sẽ thấy không phù hợp và sự đảo nghịch.
- Cách sử dụng từ: chính xác và tinh tế bởi vì những động từ được dùng đều diễn tả rất sát ý nghĩa mà tác giả muốn truyền tải, từ sự khó khăn cho tới nhịp điệu di chuyển của con thuyền.
c. Các từ miêu tả màu sắc của rừng đước (màu xanh rêu, màu xanh lá mạ, màu xanh chai lọ) đa dạng thể hiện sự quan sát một cách chính xác và tinh tế của tác giả.
Câu 5 (trang 22 sgk Ngữ Văn 6 Tập 2):
Các chi tiết, hình ảnh về khu chợ Năm Căn thể hiện sự đông vui, trù phú, tấp nập, độc đáo:
- Quang cảnh: Túp lều lá đơn sơ, ngôi nhà gạch 2 tầng, cột đáy, thuyền chài, thuyền lưới, đống gỗ cao, cây cối trù phú, nhà bè ban đêm, thuyền buôn,...
- Sinh hoạt: họp chợ trên sông, mỗi con thuyền có một nét riêng biệt, ...
- Con người: các cô gái người Hoa kiều, người Chà Châu Giang, bà cụ người Miên,...
Câu 6 (trang 22 sgk Ngữ Văn 6 Tập 2):
Qua bài văn, có thể cảm nhận được những nét đẹp thiên nhiên hoang dã, hùng vĩ, con người và cách sinh hoạt độc đáo của người dân vùng sông nước Cà Mau.
Luyện tậpCâu 1 (trang 23 sgk Ngữ Văn 6 Tập 2): Đoạn văn tham khảo:
Đọc “Sông nước Cà Mau”, ta như được trải nghiệm ở một thế giới rộng lớn phủ sắc xanh, mây trời xanh, nước xanh và chung quanh là những khu rừng bất tận xanh. Rồi những kênh rạch chằng chịt, con sông. Khi đi qua những con sông, con kênh rạch, thấy những loài động vật, cây cối hoang dã, lạ lẫm, vừa thấy sợ lại vừa thấy thú vị. Nét độc đáo ở đây phải nói đến khu chợ Năm Căn đầy sức sống, tấp nập, trù phú, con người lại thân thiện và mộc mạc. Vùng đất ở cực nam của tổ quốc ta sao mà đẹp đến vậy.
Câu 2 (trang 23 sgk Ngữ Văn 6 Tập 2):
Một số nét chính khi giới thiệu về con sông quê hương:
- Thiên nhiên: bờ sông, dòng nước, rặng cây,...
- Con người và sinh hoạt: chèo thuyền, người dân, bắt cá,...
Bài trước: Tìm hiểu chung về văn miêu tả (trang 15 sgk Ngữ Văn 6 Tập 2) Bài tiếp: So sánh (trang 24 sgk Ngữ Văn 6 Tập 2)