Lao xao (trang 113 sgk Ngữ Văn 6 Tập 2)

- Đoạn 1: Từ đầu... Râm ran: cảnh làng quê khi chớm hè.

- Đoạn 2: còn lại: Những loài chim ở đồng quê.

Đọc hiểu văn bản

Câu 1 (trang 113 sgk Ngữ Văn 6 Tập 2):

a. Trình tự tên các loài chim được kể:

- bồ các -> chim ri -> sáo sậu -> sáo đen -> tu hú.

- chim ngói -> nhạn -> bìm bịp.

- diều hâu -> chèo bẻo -> quạ đen -> quạ khoang -> cắt.

b. Có theo sự sắp xếp của các nhóm loài gần nhau.

c. Cách dẫn dắt lời kể vô cùng tự nhiên, cách tả, cách xâu chuỗi hình ảnh và những chi tiết trong bài đều rất hợp lí và bất ngờ.

Câu 2 (trang 113 sgk Ngữ Văn 6 Tập 2):

a. Sự miêu tả các loài chim:

- Chim Bồ các kêu váng lên, chim sáo hót vui, chim nhạn kêu “chéc chéc”, bìm bịp kêu “bịp bịp”, chim chèo bẻo hót “chè cheo chét”.

- Diều hâu có chiếc mũi khoằm, chèo bẻo thức suốt cả đêm lần ngày mùa, quạ đen, quạ khoang lia lia láu láu, chim cắt cánh nhọn...

b. Sự đan xen và hết hợp kể và tả: Tả (chim cắt có đôi cánh nhọn như dao bâu chọc tiết lợn...) + Kể (hai con chèo bẻo đang bay, một con cắt vụt lao ra...)

c. Nhận xét: Tác giả có tài quan sát tinh tế, có sự hiểu biết phong phú và tình cảm yêu mến làng quê và thiên nhiên.

Câu 3 (trang 113 sgk Ngữ Văn 6 Tập 2): Chất liệu văn hóa dân gian:

- Các thành ngữ: dây mơ rễ má, kẻ cắp gặp bà già.

- Đồng dao: Bồ các là bác chim ri. Chim ri là dì sáo sậu...

- Truyện cổ tích: sự tích bìm bịp, sự tích chim chèo bẻo.

Việc sử dụng chất liệu văn hóa dân gian đã tạo nên bức tranh thiên nhiên cụ thể sinh động và nhiều màu sắc về thế giới của các loài chim đồng quê. Tuy vậy vẫn có những điều chưa xác đáng đã tạo nên một cách nhìn mang tính định kiến về những loài chim “ác”.

Câu 4 (trang 113 sgk Ngữ Văn 6 Tập 2):

Bài văn đem mang đến những hiểu biết thú vị về 2 nhóm chim vùng nông thôn nước ta. Qua đó đã làm ta thấy yêu mến làng quê, thiên nhiên với sức sống bền bỉ của muôn loài.

Luyện tập

Quan sát và miêu tả một số loài chim ở quê hương em:

- Đối tượng miêu tả: chim sẻ, chim cút, chim bồ câu, chim sáo,...

- Vẻ ngoài: màu sắc, bộ lông, kích cỡ, ...

- Tập tính sinh hoạt.

- Sự thích thú, tình cảm của em dành cho loài chim ấy.

Bài trước: Lòng yêu nước (trang 108 sgk Ngữ Văn 6 Tập 2) Bài tiếp: Câu trần thuật đơn có từ (trang 115 sgk Ngữ Văn 6 Tập 2)