Trang chủ > Lớp 6 > Soạn Văn 6 (ngắn nhất) > Giao tiếp, văn bản và phương thức biểu đạt (trang 15 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1)

Giao tiếp, văn bản và phương thức biểu đạt (trang 15 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1)

Câu 1: Văn bản và mục đích giao tiếp

a. Muốn biểu đạt tình cảm và tư tưởng cần sử dụng ngôn ngữ nói hoặc viết.

b. Để biểu đạt tình cảm, tư tưởng, nguyện vọng một cách đầy đủ và trọn vẹn thì cần phải xác định rõ mục đích của giao tiếp, lập văn bản có có liên kết, chủ đề thống nhất, mạch lạc và biểu đạt một cách phù hợp.

c. Câu ca dao được sáng tác để truyền đạt một lời khuyên, một tư tưởng. Biểu đạt lập trường, niềm tin và ý chí vào chính bản thân mình trong mọi hoàn cảnh. Hai câu 6 và 8 có sự liên kết với nhau bằng cách bắt vần bền-nền, nội dung biểu đạt. Câu ca dao đã biểu đạt trọn vẹn ý và có thể được xem là 1 văn bản.

d. Lời phát biểu của thầy cô hiệu trưởng trong ngày lễ khai giảng đầu năm học mới là một văn bản. Vì nó được viết theo một chủ đề cụ thể, có sự liên kết, có bố cục rõ ràng, có cách thức diễn đạt phù hợp.

đ. Bức thư em viết cho người thân và bạn bè là 1 văn bản có chủ đề và nội dung.

e. Những đơn xin học, truyện cổ tích, bài thơ, câu đối, thiếp mời, … đều là văn bản. Ngoài ra có thư cảm ơn, bài tập làm văn, 1 bài thuyết trình, … cũng là văn bản.

Câu 2: Kiểu văn bản và phương thức biểu đạt của văn bản

TT Kiểu văn bản, phương thức biểu đạt Mục đích giao tiếp Ví dụ
1 Tự sự Trình bày các diễn biến của sự việc Con Rồng cháu Tiên, Bánh chưng bánh giầy, …
2 Miêu tả Tái hiện trạng thái của sự vật, con người Tả người, tả cảnh sinh hoạt, …
3 Biểu cảm Bày tỏ cảm xúc, tình cảm Thơ trữ tình, ca dao, …
4 Nghị luận Nêu ý kiến bàn luận, đánh giá Tục ngữ, …
5 Thuyết minh Giới thiệu về đặc điểm, tính chất hay phương pháp Bài giới thiệu về danh lam thắng cảnh, …
6 Hành chính – công vụ Trình bày ý muốn hay quyết định nào đó, thể hiện trách nhiệm vàquyền hạn giữa người và người.
 Đơn từ, thông báo, báo cáo, giấy mời,...

Bài tập:

- Hai đội bóng đá muốn xin phép được sử dụng sân vận động của thành phố (Hành chính - công vụ)

- Tường thuật các diễn biến của trận đấu bóng đá (Tự sự)

- Tả lại các pha bóng đẹp mắt trong trận đấu (Miêu tả)

- Giới thiệu quá trình thành lập và những thành tích thi đấu của 2 đội (Thuyết minh)

- Thể hiện lòng yêu mến môn bóng đá (Biểu cảm)

- Bác bỏ ý kiến cho rằng bóng đá là một môn thể thao tốn kém, có ảnh hưởng không tốt đối với việc học tập và công tác của nhiều người. (Nghị luận)

Luyện tập

Câu 1:

a. Tự sự

b. Miêu tả

c. Nghị luận

d. Biểu cảm

đ. Thuyết minh

Câu 2:

Truyền thuyết "Con Rồng cháu Tiên" thuộc loại văn bản tự sự. Vì nội dung của nó là kể lại những sự việc và con người với những hành động, lời nói có diễn biến mạch lạc.