Sọ Dừa (trang 54 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1)
Chia bố cục thành 3 phần:
- Phần 1: Từ đầu... đặt tên cho nó là Sọ Dừa: Sự ra đời của Sọ Dừa.
- Phần 2: tiếp theo... phòng khi dùng đến: Sọ Dừa cưới cô con út của phú ông và trở về hình dáng tuấn tú, thi đỗ trạng nguyên.
- Phần 3 (còn lại): Biến cố bị hãm hại và sự đoàn tụ của hai vợ chồng Sọ Dừa.
Tóm tắt:
Có hai vợ chồng nghèo phải đi ở cho nhà phú ông và mãi mà chưa có con cái. Một lần người vợ uống nước trong một cái vỏ dừa, về nhà phát hiện có mang, sinh ra một đứa bé có hình dạng kì dị, không tay không chân, tròn như quả dừa. Bà vợ toan vứt đi thì đứa bé cầu xin nên bà đã không nỡ bỏ mà giữ lại đứa bé, đặt tên cho nó là Sọ Dừa.
Lớn lên, Sọ Dừa thay mẹ đi chăn bò cho nhà phú ông. Ba cô con gái nhà phú ông được cử thay nhau đưa cơm cho Sọ Dừa. Hai cô chị tính tình kênh kiệu, chỉ có cô út là đối đãi tử tế với Sọ Dừa.
Một ngày nọ, cô út phát hiện vẻ đẹp con người thật sự của Sọ Dừa và đem lòng thương yêu. Sọ Dừa nhờ mẹ đến nhà phú ông hỏi cưới. Dù bị thách rất cưới cao, Sọ Dừa vẫn đáp ứng đầy đủ. Sọ Dừa trở về hình dáng chàng thanh niên tuấn tú đến rước cô út về làm vợ khiến hai cô chị con phú ông vô cùng ghen tức.
Sọ Dừa thi đỗ Trạng nguyên và được nhà vua cử đi sứ. Trước khi đi, chàng đã đưa cho vợ 1 hòn đá lửa, 1 con dao và 2 quả trứng gà và dặn vợ hãy giữ chúng bên mình để đề phòng tai họa. Sọ Dừa đi vắng, hai cô chị bày cách hãm hại cô út, đẩy cô xuống biển để cướp chồng em. Nhờ có những đồ vật chồng đưa, cô út đã thoát chết, được chồng cứu trên đường đi sứ. Hai vợ chồng Sọ Dừa đoàn tụ. Hai cô chị xấu hổ liền bỏ nhà đi biệt xứ.
Đọc hiểu văn bảnCâu 1 (trang 54 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):
Sự ra đời một cách kì lạ của Sọ Dừa:
- Bà mẹ uống nước từ một cái sọ dừa nên có mang.
- Hình dạng ra đời một cách kì lạ nhưng lại biết nói.
--> đề cập tới những người đau khổ, và có thân phận thấp hèn trong xã hội xưa, vẻ ngoài xấu xí, nhân dân có nhận thức sâu sắc về địa vị xã hội và số phận của mình.
Câu 2 (trang 54 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):
- Sự tài giỏi của Sọ Dừa: Chăn bò giỏi lại biết thổi sáo hay, thông minh, tự tin (đỗ trạng nguyên), có tài đoán trước được sự việc.
- Hình dáng bên ngoài xấu xí đối lập với phẩm chất thông minh và tài giỏi.
Câu 3 (trang 54 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):
- Cô út đồng ý lấy Sọ Dừa vì tính tình hiền lành, tử tế và không phân biệt, xét đoán qua vẻ bề ngoài của người khác; cô nhận ra vẻ đẹp thực sự bên trong Sọ Dừa, tình yêu chân thành.
- Nhân vật cô út: tử tế, hiền lành, thông minh, biết xử trí một cách kịp thời để thoát nạn, là một người đầy tình thương.
Câu 4 (trang 54 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1): Mơ ước của người lao động:
- Mơ ước đổi đời: Sọ Dừa từ người có thân phận thấp kém, xấu xí đã trở thành trạng nguyên khôi ngô tuấn tú, hạnh phúc.
- Ước mơ về sự công bằng: cái thiện chiến thắng trước cái ác.
Câu 5 (trang 54 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):
Ý nghĩa chính của truyện:
- Đề cao, ca ngợi những giá trị tốt đẹp bên trong của con người --> kinh nghiệm khi đánh giá một con người: tốt gỗ hơn tốt nước sơn.
- Đề cao tấm lòng nhân ái.
- Khẳng định niềm tin vào chiến thắng cuối cùng của sự công bằng.
Luyện tậpCâu 1 (trang 54 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):
Một số truyện giống Sọ Dừa: Chàng Rùa, Lấy chồng Dê, Chàng Ếch, Nàng tiên khỉ, ...
Bài trước: Viết bài tập làm văn số 1 – Văn kể chuyện ((trang 49 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1) Bài tiếp: Từ nhiều nghĩa và hiện tượng chuyển nghĩa của từ ?(trang 55 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1)