Đeo nhạc cho mèo (trang 107 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1)
Chia bố cục thành 3 phần:
- Phần 1: Từ đầu... trên ông Đồ: Cảnh làng chuột họp.
- Phần 2: tiếp theo... nói lôi thôi gì nữa: diễn biến của cuộc họp.
- Phần 3: còn lại: thực hiện quyết định sau cuộc họp và kết quả không thành.
Đọc hiểu văn bảnCâu 1 (trang 107 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1): Tóm tắt:
Mèo cứ ăn thịt chuột mãi nên họ hàng nhà chuột lo lắng tìm cách để bảo vệ giống nòi. Cả làng chuột mở một cuộc họp bàn để đeo nhạc vào cổ mèo để khi mèo đến, nghe thấy tiếng nhạc mà biết đường chạy. Cả làng thấy cách này rất hay nhưng ai cũng từ chối làm, có anh chuột Chù không biết làm sao để chối việc nên đành nhận lời. Khi chuột chù đem nhạc tiến đến gần mèo thì bị mèo nhe nanh, giơ vuốt dọa cho sợ quá phải chạy về. Bởi vì thế đến tận bây giờ, mèo vẫn cứ ăn thịt chuột.
Câu 2 (trang 107 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):
Sự đối lập trong cảnh cuộc họp lúc đầu với lúc cử ai làm việc “đeo nhạc cho mèo”: Lúc họp thì ai nầy đều ưng thuận cho rằng đó là sáng kiến hay. Lúc cử người thực hiện thì ai cũng thoái thác đùn đẩy trách nhiệm cho người khác → Ý nghĩa: sự hèn nhát, phê phán kiểu người nói thì dễ mà làm thì khó.
Câu 3* (trang 107 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):
Mỗi một loại chuột trong truyện là tương ứng với từng loại người trong xã hội con người:
- Chuột Cống “rung rinh béo tốt”, “lên giọng”: là nói về những người có vai vế, chữ nghĩa.
- Chuột Chắt láu lỉnh, nhanh nhảu, trở mặt: kẻ có chức sắc “dở ông dở thằng”.
- Chuột Chù thật thà, chất phác: chỉ những người thấp cổ bé họng bị bắt nạt.
Câu 4* (trang 107 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):
Trong cuộc họp, ông Cống là người có đưa ra ý kiến và sai khiến, anh Chắt tự cho mình cái quyền là không cần phải làm việc nặng nhọc, kẻ cùng đinh dưới cùng của xã hội là anh Chù phải gánh vác những công việc nguy hiểm.
Câu 5 (trang 107 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):
Bài học: Sáng kiến dù có hay thế nào thì phải có tính thực tiễn và khả thi mới hữu dụng. Một kế hoạch tốt là cần phải có điều kiện thực hiện, người thực hiện là vô cùng quan trọng. Một hội đồng mà chỉ có cá nhân thao túng thì mọi việc sẽ đi đến những quyết định ảo tưởng, điên rồ.
Luyện tậpChuột Cống là bậc trưởng thượng có tính huênh hoang nhưng bản chất là nhút nhát đùn đẩy trách nhiệm khó khăn cho người khác. Luôn cho mình là kẻ bề trên nên khởi xướng ý tưởng đeo nhạc cho mèo, nhưng lại là người trốn tránh việc thực hiện và sợ nguy hiểm.
Bài trước: Thầy bói xem voi (trang 103 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1) Bài tiếp: Danh từ - Tiếp theo (trang 108 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1)