Địa Lí 12 Bài 18: Đô thị hóa - Giải BT Đia lí 12
Phần 1: Câu hỏi thảo luận
Câu hỏi Địa Lí 12 Bài 18 trang 77: Dựa vào kiến thức đã học, em hãy nêu khái niệm đô thị hoá.Giải đáp:
Đô thị hóa là một quá trình phát triển kinh tế – xã hội, biểu hiện ở:
+ Sự tăng nhanh về số lượng và quy mô của các điểm dân cư đô thị.
+ Sự tập trung dân cư trong các thành phố, nhất là các thành phố lớn.
+ Phổ biến rộng rãi lối sống thành thị.
Câu hỏi Địa Lí 12 Bài 18 trang 78: Dựa vào bảng 18.1, em có nhận xét gì về sự thay đổi số dân thành thị và tỉ lệ dân thành thị trong dân số cả nước, giai đoạn năm 1990 – 2005.Giải đáp:
- Số dân thành thị ngày càng tăng từ 12,9 triệu người (năm 1990) lên 22,3 triệu người (năm 2005), tăng gấp 1,73 lần.
- Tỉ lệ dân thành thị tăng từ 19,5% (năm 1990) lên 26,9% (năm 2005).
- Dân số thành thị giai đoạn năm 1990-2005 tăng nhanh.
Câu hỏi Địa Lí 12 Bài 18 trang 78: Dựa vào bảng 18.2, em có nhận xét về sự phân bố đô thị và số dân đô thị giữa các vùng trong nước.
Giải đáp:
Nhận xét:
- Sự phân bố đô thị không đều giữa các vùng:
+ Vùng có nhiều đô thị nhất là vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ
+ Vùng có ít đô thị nhất là vùng Đông Nam Bộ.
+ Trung du miền núi Bắc Bộ có số lượng đô thị gấp 3,3 lần Đông Nam Bộ.
- Số thành phố còn ít so với mạng lưới đô thị.
- Số dân đô thị giữa các vùng có sự khác nhau, cụ thể:
+ Vùng có số dân đô thị đông nhất là Đông Nam Bộ.
+ Vùng có số dân đô thị ít nhất là Tây Nguyên.
+ Đông Nam Bộ có số dân đô thị cao gấp 5,0 lần so với Tây Nguyên.
- Trung du và miền núi Bắc Bộ có số đô thị nhiều nhưng dân số đô thị ít do đô thị có quy mô không lớn. Đông Nam Bộ có ít đô thị nhất nhưng có dân số đô thị đông nhất do quy mô đô thị lớn.
Câu hỏi Địa Lí 12 Bài 18 trang 79: Nêu ví dụ minh hoạ điển hình về những hậu quả của quá trình đô thị hoá đối với phát triển kinh tế - xã hội, môi trường ở nước ta hiện nay.Giải đáp:
- Đô thị hóa diễn ra cùng với quá trình phát triển công nghiệp, dịch vụ, dân số tăng nhanh gây ô nhiễm môi trường.
- Dân số đô thị đông nảy sinh các vấn đề về an ninh, trật tự xã hội…
Phần 2: Câu hỏi và bài tập
Bài 1 trang 79 Địa Lí 12: Trình bày đặc điểm đô thị hoá ở nước ta.Giải đáp:
a. Quá trình đô thị hoá diễn ra chậm chạp, trình độ đô thị hóa thấp
- Thế kỉ thứ III TCN có đô thị đầu tiên là thành Cổ Loa
- Thời Phong kiến: Xuất hiện một số đô thị với chức năng chính là hành chính, thương mại, quân sự.
- Thế kỉ thứ XI: Xuất hiện thêm thành Thăng Long.
- Thế kỉ XVI – XVIII xuất hiện thêm các đô thị: Phú Xuân, Hội An, Đà Nẵng, Phố Hiến.
- Thời Pháp thuộc: Hệ thống đô thị không có cơ sở mở rộng, chức năng chủ yếu là hành chính, quân sự.
- Thập niên 30 của thế kỉ XX các đô thị lớn mới hình thành dựa trên sự phát triển công nghiệp như Hà Nội, Sài Gòn, Hải Phòng, Nam Định, …
- Sau cách mạng tháng 8/1945 đến 1954 quá trình đô thị hóa diễn ra chậm.
- Từ 1954 – 1975 đô thị phát triển theo hai xu hướng:
+ Miền Nam: Chính quyền Sài Gòn dùng “đô thị hóa” như một biện pháp để dồn dân phục vụ chiến tranh.
+ Miền Bắc: Đô thị hóa gắn với Công nghiệp hóa trên cơ sở đô thị đã có. Từ năm 1965-1972 đô thị hóa chững lại do chiến tranh phá hoại.
- Từ 1975 đến nay đô thị hoá chuyển biến khá tích cực, nhưng cơ sở hạ tầng các đô thị còn thấp so với các nước trong khu vực và thế giới.
b. Tỉ lệ dân thành thị tăng
- Tỉ lệ dân thành thị còn thấp so với các nước trong khu vực.
- Năm 2005 chiếm 26,9% dân số cả nước.
c. Phân bố đô thị không đều giữa các vùng
- Năm 2006, cả nước có tất cả 689 đô thị, trong đó có 38 thành phố, 54 thị xã và 597 thị trấn.
- Khu vực trung du miền núi Bắc Bộ có nhiều đô thị nhất: 167 đô thị (chủ yếu quy mô nhỏ), tiếp theo là: Đồng bằng sông Hồng (118) và Đồng bằng sông Cửu Long (133).
- Đông Nam Bộ là vùng có ít đô thị nhất gồm 50 đô thị (có quy mô đô thị lớn nhất nước ta), tiếp theo là Tây Nguyên (54), Duyên hải Nam Trung Bộ (69), Bắc Trung Bộ (98).
Bài 2 trang 79 Địa Lí 12: Phân tích những ảnh hưởng của quy trình đô thị hoá ở nước ta đối với phát triển kinh tế - xã hội.Giải đáp:
a. Ảnh hưởng tích cực
- Đô thị hoá tác động mạnh đến chuyển dịch cơ cấu kinh tế nước ta.
- Các đô thị có ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển KT-XH. Đóng góp của đô thị cho cả nước năm 2005:
+ Chiếm 70,4% GDP cả nước.
+ Chiếm 84% GDP của Công nghiệp-xây dựng
+ Chiếm 87% GDP dịch vụ.
+ Chiếm 80% ngân sách Nhà nước.
- Đô thị hóa có ảnh hưởng đến sự phát triển các địa phương:
+ Các thị trường tiêu thụ lớn
+ Sử dụng lao động có chuyên môn, kĩ thuật
+ Có cơ sở vật chất kỹ thuật hiện đại
+ Thu hút vốn đầu tư trong và ngoài nước.
+ Tạo ra động lực cho sự tăng trưởng và phát triển kinh tế.
- Tạo ra nhiều việc làm và thu nhập cho người lao động.
b. Ảnh hưởng tiêu cực
- Ô nhiễm môi trường, thất nghiệp, an ninh trật tự…cần khắc phục.
Bài 3 trang 79 Địa Lí 12: Vẽ biểu đồ (kết hợp cột và đường) thể hiện quá trình đô thị hóa ở nước ta theo bảng số liệu ở bảng 18.1.
Giải đáp:
