Luyện tập: Liên kết câu và liên kết đoạn văn - trang 49 SGK Ngữ văn 9 tập 2
Câu 1: Bài tập 1, trang 49-50, SGK Ngữ văn 9
Hướng dẫn giải:
Các phép liên kết câu và liên kết đoạn văn được sử dụng trong các trường hợp đã cho như sau:
a. Trường học- trường học: lặp, liên kết câu
Như thế: thay thế cho câu cuối ở đoạn trước (thế, liên kết đoạn)
b. Văn nghệ - văn nghệ: lặp, liên kết câu
Sự sống- sự sống, văn nghệ- văn nghệ: lặp, liên kết đoạn
c. Thời gian - thời gian - thời gian, con người - con người - con người: lặp, liên kết câu
d. Yếu đuối - mạnh, hiền lành - ác: trái nghĩa, liên kết câu
Câu 2: Bài tập 2, trang 50 SGK Ngữ văn 9
Hướng dẫn giải:
| Thời gian vật lí | Thời gian tâm lí |
vô hình giá lạnh thẳng tắp đều đặn | hữu hình nóng bỏng hình tròn lúc nhanh lúc chậm |
Câu 3: Bài tập 3, trang 50 - 51 SGK Ngữ văn 9
Hướng dẫn giải:
Các lỗi về liên kết nội dung trong những đoạn trích đã cho và cách sửa lỗi như sau:
- Đoạn a): Mắc lỗi liên kết nội dung thuộc loại liên kết: chủ đề (các câu không phục vụ chủ đề chung của đoạn văn)
Sửa lại như sau:
Cắm bơi một mình trong đêm. Trận địa đại đội 2 của anh ở phía bãi bồi bên một dòng sông. Anh chợt nhớ hồi đầu mùa lạc hai bố con anh cùng viết đơn xin ra mặt trận. Bây giờ thì mùa thu hoạch lạc đã vào chặng cuối.
- Đoạn b): Mắc lỗi liên kết nôi dung thuộc loại liên kết logic
Sửa lại như sau:
Năm 19 tuổi chị đẻ đứa con trai, sau đó chồng mắc bệnh, ốm liền trong hai năm rồi chết. Suốt thời gian anh ốm, chị làm quần quật phụng dưỡng cha mẹ chồng, hầu hạ chồng, bú mớm cho con. Có những ngày ngắn ngủi cơn bệnh tạm lui, chồng chị yêu thương chị vô cùng.
Câu 4: Chỉ ra các phép liên kết trong đoạn văn sau:
Quen rồi. Một ngày chúng tôi phải phá bom tới năm lần. Ngày nào ít: ba lần. Tôi có nghĩ tới cái chết. Nhưng một cái chết mờ nhạt, không cụ thể. Còn cái chính: liệu mìn có nổ, bom có nổ không? Không thì làm cách nào để châm mìn lần thứ hai? Tôi nghĩ thế, nghĩ thêm: đứng cẩn thận, mảnh bom ghim vào cánh tay thì khá phiền. và mồ hôi thấm vào môi tôi, mằn mặn, cát lạo xạo trong miệng.
(Lê Minh Khuê, Những ngôi sao xa xôi)
Hướng dẫn giải:
Các phép liên kết trong đoạn văn trên là:
- Phép lặp: tôi, cái chết, nghĩ,..
- Phép thế: cái chính - ý nghĩ
- Phép đồng nghĩa trái nghĩa liên tưởng: phá bom, nổ, mìn, châm mìn, mảnh bom
- Phép nối: nhưng, còn, và
Câu 5: Chỉ ra các phép liên kết giữa hai đoạn văn sau:
Đến lúc chia tay, mang ba lô trên vai, sau khi bắt tay hết mọi người, anh Sáu mới đưa mắt nhìn con, thấy nó đứng trong góc nhà.
Chắc anh cũng muốn ôm con, hôn con, nhưng hình như cũng lại sợ nó giẫy lên lại bỏ chạy, nên anh chỉ đứng nhìn nó. Anh nhìn với đôi mắt trìu mến lẫn buồn rầu. Tôi thấy đôi mắt mênh mông của con bé bỗng xôn xao.
(Nguyễn Quang Sáng, Chiếc lược ngà)
Hướng dẫn giải:
- Các phép liên giữa hai đoạn văn đã cho là:
+ Phép lặp: anh, con, nhìn
+ Phép nối: chắc anh
Bài trước: Con cò - trang 48 SGK Ngữ văn 9 tập 2 Bài tiếp: Trả bài tập làm văn số 5 - trang 55 SGK Ngữ văn 9 tập 2