Trao đổi chất (SH 8 Bài 31)

Câu hỏi Sinh 8 Bài 31 trang 100: Dựa vào hình 31-1, cùng với sự hiểu biết của bản thân hãy chỉ ra:

* Biểu hiện của sự trao đổi chất giữa cơ thể và môi trường ngoài là gì?

* Vai trò của hệ tiêu hóa trong sự trao đổi chất?

* Vai trò của hệ hô hấp?

* Hệ tuần hoàn thực hiện vai trò gì trong sự trao đổi chất?

* Vai trò của hệ bài tiết trong sự trao đổi chất?

Trả lời:

* Sự trao đổi chất giữa cơ thể và môi trường ngoài được biểu hiện: cơ thể nhận ôxi; thức ăn, nước, muối khoáng từ môi trường ngoài. Sau đó, cơ thể sẽ hấp thụ trực tiếp hoặc biến đổi các chất này thành chất cơ thể hấp thụ được; phần chất đào thải như phân; nước tiểu, mồ hôi và CO₂ được thải ra khỏi cơ thể ra môi trường ngoài.

* Vai trò của hệ tiêu hóa trong sự TĐC là: nhận thức ăn, nước, muối khoáng từ môi trường; xảy ra quá trình biến đổi những chất này thành chất đơn giản cơ thế hấp thụ được. Sau đó hấp thụ chất dinh dưỡng rồi thải các chất bã của cơ thể không hấp thụ được (phân) ra môi trường ngoài.

* Vai trò hệ hô hấp là: lấy ôxi từ môi trường; rồi lọc khí; cung cấp ôxi cho các hoạt động sống của cơ thể. Sau đó cơ thể tạo ra CO₂ sau quá trình sống sẽ do hệ hô hấp thải ra.

* Vai trò của hệ tuần hoàn: vận chuyển các chất dinh dưỡng và oxi đi khắp cơ thể; đến từng mô và từng tế bào để cung cấp cho hoạt động sống. Sau đó vận chuyển chất độc, chất thải, CO₂ rời khỏi tế bào và đến nơi thải ra.

* Vai trò của hệ bài tiết: thải các chất bã; chất thải… ra khỏi cơ thể; có thể là vai trò điều hòa thân nhiệt.

Câu hỏi Sinh 8 Bài 31 trang 100: *Cho biết máu và nước mô cung cấp những gì cho tế bào?

* Hoạt động sống của tế bào đã tạo ra các sản phẩm gì?

* Các sản phẩm đó của tế bào đổ vào nước mô rồi vào máu và được đưa tới đâu?

* Biểu hiện sự trao đổi chất giữa tế bào và môi trường trong được thể hiện như thế nào?

Trả lời:

* Máu và nước mô cung cấp ôxi; dinh dưỡng; muối khoáng; nước và vitamin cho tế bào.

* Hoạt động sống của tế bào đã tạo ra năng lượng và chất thải, khí CO₂.

* Toàn bộ sản phẩm đó của tế bào đổ vào nước mô rồi vào máu và được đưa tới hệ bài tiết.

* Sự trao đổi chất giữa tế bào và môi trường trong biểu hiện:

- Trao đổi chất cấp độ cơ thể: thức ăn được biến đổi thành các chất dinh dưỡng đơn giản mà có thể hấp thu vào máu được.

- Trao đổi chất cấp độ tế bào: máu đem chất dinh dưỡng đã được hấp thụ và ôxi cung cấp cho tế bào. Đồng thời nhận các sản phẩm bài tiết; khí CO2 đưa tới cơ quan bài tiết và hô hấp để thải ra ngoài.

Câu hỏi Sinh 8 Bài 31 trang 101: Dựa vào sơ đồ hình 31-2, hãy trình bày mối quan hệ giữa trao đổi chất của cơ thể với môi trường ngoài và trao đổi chất của tế bào với môi trường trong.

Trả lời:

* Trao đổi ở cấp độ cơ thể được thực hiện như sau: Cơ thể lấy vào từ môi trường thức ăn; nước; muối khoáng (nhờ hệ tiêu hóa) và oxi (nhờ hệ hô hấp). Thức ăn được biến đổi thành các chất đơn giản để dễ hấp thụ, chất thải và CO₂ được thải qua hệ tiêu hóa; hệ hô hấp và hệ bài tiết.

* Trao đổi ở cấp độ tế bào: Tế bào thu nhận oxi; chất dinh dưỡng từ môi trường trong để dùng cho hoạt động sống của tế bào. Các sản phẩm không cần thiết của tế bào thải ra môi trường trong để đưa tới hệ bài tiết và hệ hô hấp.

- Mối quan hệ giữa trao đổi chất của cơ thể với môi trường ngoài và trao đổi chất của tế bào với môi trường trong.

- Trao đổi chất ở cấp độ cơ thể tạo điều kiện cho TĐC ở cấp độ tế bào. Không có sự TĐC ở cấp độ cơ thể thì cũng không có TĐC ở cấp độ tế bào

- Ngược lại: TĐC ở cấp độ tế bào giúp cho từng tế bào được tồn tại và phát triển; dựa trên cơ sở đó cơ thể sẽ tồn tại và phát triển.

Sự TĐC ở cấp độ tế bào và TĐC ở cấp độ cơ thể có mối quan hệ mật thiết, chặt chẽ với nhau và không thể thiếu một trong hai quá trình trên được.

Câu hỏi Sinh học 8 Bài 31 trang 101: Phân tích vai trò của hệ tiêu hóa; hệ hô hấp và hệ bài tiết trong sự trao đổi chất giữa cơ thể với môi trường.

Trả lời:

* Vai trò của hệ tiêu hóa: nhận thức ăn; nước; muối khoáng từ môi trường và xảy ra quá trình biến đổi các chất này thành chất đơn giản để cơ thế hấp thụ được. Sau đó hấp thụ chất dinh dưỡng rồi thải các chất bã cơ thể không hấp thụ được (phân) ra môi trường ngoài.

* Vai trò hệ hô hấp: lấy ôxi từ môi trường; lọc khí; cung cấp ôxi cho các hoạt động sống của cơ thể. Sau đó cơ thể tạo ra CO_2; sau quá trình sống sẽ do hệ hô hấp thải ra.

* Vai trò của hệ bài tiết: thải các chất bã; chất thải… ra khỏi cơ thể và có thể là vai trò điều hòa thân nhiệt.

Câu hỏi Sinh học 8 Bài 31 trang 101: Chỉ ra vai trò của hệ tuần hoàn trong sự trao đổi chất ở tế bào?

Trả lời:

Hệ tuần hoàn vận chuyển các chất dinh dưỡng; oxi, ; cacbon điôxít; hormon; tế bào máu ra và vào các tế bào trong cơ thể => để nuôi dưỡng nó và giúp chống lại bệnh tật; ổn định nhiệt độ cơ thể và độ pH; để duy trì cân bằng nội môi.

Câu hỏi Sinh học 8 Bài 31 trang 101: Hãy so sánh sự trao đổi chất ở cấp độ cơ thể và trao đổi chất ở cấp độ tế bào. Chỉ ra mối quan hệ về sự trao đổi chất ở hai cấp độ này.

Trả lời:

Cấp độ cơ thể	Cấp độ tế bào
- Sự trao đổi vật chất giữa hệ tiêu hóa; hô hấp và bài tiết với môi trường ngoài. Cơ thể lấy thức ăn; nước; muối khoáng; ôxi từ môi trường ra thải ra khí cacbônic và chất thải.	- Sự trao đổi vật chất giữa tế bào và môi trường trong. Máu cung cấp cho tế bào các chất dinh dưỡng và ôxi. Tế bào thải vào máu khí cacbônic và sản phẩm bài tiết.

* Mối quan hệ: Trao đổi chất ở cơ thể cung cấp chất dinh dưỡng và O₂ cho tế bào; rồi nhận từ tế bào các sản phẩm bài tiết còn khí CO2 để thải khí môi trường. Trao đổi chất ở tế bào giải phóng năng lượng cung cấp cho các cơ quan trong cư thể được thực hiện các hoạt động trao đổi chất… Như vậy, hoạt động trao đổi chất ở hai cấp độ này có mối quan hệ gắn bó mật thiết với nhau và không thể tách rời.

Bài trước: Vệ sinh tiêu hóa ( SH 8 Bài 30) Bài tiếp: Chuyển hóa (SH 8 Bài 32)