Trang chủ > Lớp 6 > Soạn Văn 6 (siêu ngắn) > Soạn bài: Sọ Dừa (trang 54 Ngữ Văn 6 Tập 1)

Soạn bài: Sọ Dừa (trang 54 Ngữ Văn 6 Tập 1)

Tìm hiểu chung

1. Khái niệm Truyện cổ tích

- Là một loại truyện dân gian, thường sử dụng yếu tố hoang đường

- Thể hiện niềm tin và ước mơ của nhân dân về cái thiến chiến thắng cái ác.

- Nhân vật truyện cổ tích thường là kiểu nhân vật có số phận bất hạnh (Mồ côi, hình dạng xấu xí, đi ở.... ); nhân vật có tài năng kỳ lạ hay nhân vật dũng sĩ.

2. Phân loại truyện cổ tích

- Có ba loại:

+ Cổ tích về loài vật → nhân vật chính là những con vật

+ Truyện cổ tích thần kỳ → những yếu tố tưởng tượng kì ảo và thần kì.

+ Truyện cổ tích sinh hoạt.

Bố cục chia thành 3 phần:

- Phần 1: Từ đầu... đặt tên cho nó tên là Sọ Dừa: Sự ra đời kì lạ của Sọ Dừa.

- Phần 2: tiếp theo... phòng khi dùng đến: Sọ Dừa cưới được cô út, trở về hình dáng thật của mình là tuấn tú và thi đỗ trạng nguyên.

- Phần 3: còn lại: Biến cố cô út bị hãm hại và sự đoàn tụ của vợ chồng cô út.

Tóm tắt

Có một đôi vợ chồng nghèo phải đi ở đợ cho nhà phú ông và mãi mà vẫn chưa có con. Một lần bà vợ uống nước trong một cái sọ dừa, về nhà phát hiện có mang, sinh ra một đứa bé có hình dạng kì dị, không chân, không tay và tròn lông lốc như quả dừa. Toan vứt đi thì đứa bé cất tiếng cầu xin nên bà vợ không nỡ vứt mà giữ đứa bé lại, đặt tên cho nó là Sọ Dừa.

Lớn lên, Sọ Dừa đã thay mẹ đi chăn bò cho nhà phú ông. Ba cô con gái nhà phú ông được cử thay nhau đưa cơm trưa cho Sọ Dừa. Hai cô chị tính tình kênh kiệu, chỉ có cô út là đối đãi tử tế với Sọ Dừa.

Một ngày, cô út đã bất ngờ nhìn thấy vẻ đẹp thực sự của con người Sọ Dừa, và đem lòng thương yêu. Sọ Dừa nhờ mẹ đến hỏi cưới con gái nhà phú ông. Dù bị thách cưới cao nhưng Sọ Dừa vẫn đáp ứng đầy đủ. Sọ Dừa trở về hình dáng thật của mình là một chàng trai tuấn tú đến đón cô út về làm vợ khiến 2 cô chị vô cùng ghen tức.

Sọ Dừa thi đỗ Trạng nguyên và nhận lệnh vua đi sứ. Trước khi đi, chàng đã đưa cho vợ một hòn đá lửa, hai quả trứng gà và một con dao và dặn vợ đề phòng tai họa. Sọ Dừa vắng nhà, hai người chị đã hãm hại cô em, đẩy cô xuống biển để âm mưu cướp chồng em. Nhờ có những đồ vật chồng đưa, cô út đã thoát chết, được chồng cứu trên đường đi sứ. Hai vợ chồng Sọ Dừa đoàn tụ. Hai cô chị thấy cô út vẫn cong sống thì xấu hổ bỏ nhà đi biệt xứ.

Soạn bài

Câu 1 (trang 54 Ngữ Văn 6 Tập 1):

Sự ra đời một cách kỳ lạ của Sọ Dừa.

- Bà mẹ uống nước trong một cái sọ dừa rồi thụ thai

- Hình dạng: không chân, không tay, lăn lông lóc → dị dạng, lạ lùng.

- Kể về sự ra đời của Sọ Dừa, nhân dân muốn bày tỏ sự cảm thông đối với những người không may mắn, có số phận éo le và địa vị thấp trong xã hội.

Câu 2 (trang 54 Ngữ Văn 6 Tập 1):

- Sự tài giỏi của Sọ Dừa được thể hiện thông qua các chi tiết như:

+ Chăn bò giỏi

+ Thổi sáo rất hay

+ Tự tin (giục mẹ đi hỏi cưới con gái phú ông)

+ Đỗ trạng nguyên → thông mình.

+ Có khả năng tiên tri và dự đoán chính xác (dự đoán được trước tương lai chính xác).

- Hình thức bên ngoài dị dạng nhưng đối lập với vẻ đẹp bên trong là phẩm chất tốt đẹp của Sọ Dừa ⇒ khẳng định giá trị bản chất chân chính, đồng thời bày tỏ ước mơ mãnh liệt về sự đổi đời của nhân dân thời xưa.

Câu 3 (trang 54 Ngữ Văn 6 Tập 1):

a. - Cô út bằng lòng cưới Sọ Dừa làm chồng vì cô út nhận ra được những phẩm chất tốt đẹp của Sọ Dừa (thông minh, thổi sáo hay, tài giỏi); yêu Sọ Dừa bằng lòng chân thành.

b. Nhân vật cô út:

+ Giàu tình yêu thương người.

+ Thông minh (xử trí kịp thời khi gặp nạn).

⇒ Nhân vật cô út là con người của tình thương, từ tình yêu đi mà tiến đến hạnh phúc ⇒ nên xứng đáng được sống một cuộc sống hạnh phúc.

Câu 4 (trang 54 Ngữ Văn 6 Tập 1):

Thông qua câu truyện chúng ta có thể thấy được ước mơ của người dân lao động:

+ Ước mơ về sự đổi đời: Từ thấp kém → tài giỏi ⇒ được sống cuộc sống hạnh phúc.

+ Ước mơ về công lý, công bằng: Cái thiện luôn chiến thắng cái ác.

Câu 5 (trang 54 Ngữ Văn 6 Tập 1):

- Truyện Sọ Dừa có ý nghĩa:

+ Đề cao những giá trị chân chính của con người.

+ Đề cao tình thương, lòng nhân ái giữa người với người.

Luyện tập

Bài 1 (trang 54 Ngữ Văn 6 Tập 1):

- Một số truyện như: chàng kị sĩ Nhái, Hoàng tử ếch, nàng công chúa Ếch...

Bài 2 (trang 54 Ngữ Văn 6 Tập 1):

- Kể một cách diễn cảm bài Sọ Dừa:

+ Giọng van nài của nhân vật Sọ Dừa khi nói chuyện với mẹ.

+ Giọng than phiền của người mẹ.

+ Giọng của Sọ Dừa khi thuyết phục mẹ.

+ Giọng khinh miệt và mỉa mai của phú ông.