Soạn bài: Lời văn, đoạn văn tự sự (trang 60 Ngữ Văn 6 Tập 1)
1. Lời văn giới thiệu nhân vật.
- Những câu văn đã giới thiệu về nhân vật một cách rõ nét: họ tên, lý lịch, tính tình, tài năng, ý nghĩa của nhân vật.
⇒ Những câu văn giới thiệu có mối liên hệ chặt chẽ và hợp lý.
2. Lời văn kể sự việc.
- Đoạn văn trên sử dụng các từ để nói về hành động của nhân vật: Đuổi, hô, gọi, cướp, dâng, đánh → dùng động từ.
- Những hành động được kể theo trình tự: Nguyên nhân → diễn biến → kết quả.
- Cách kể trùng điệp tạo nên sự kịch tính, căng thẳng dồn dập trong câu chuyện.
3. Đoạn văn
- Ý chính của các đoạn văn:
Đoạn văn | Ý chính của đoạn | Câu văn thể hiện ý chính |
1 | Giới thiệu về nhân vật Mị Nương và việc kén rể của Vua Hùng. | Hùng Vương thứ 18... tính nết hiền dịu |
2 | Giới thiệu về hai chàng trai đến cầu hôn | Một hôm... cầu hôn |
3 | Miêu tả trận giao chiến của Sơn Tinh, Thủy Tinh | Thủy Tinh đến sau... đòi cướp Mị Nương. |
Kết luận: Câu văn thể hiện ý chính của cả đoạn được gọi là câu Chủ đề. Gọi là câu chủ đề vì nó đã diễn đạt ý chính của toàn đoạn văn thành 1 câu hoàn chỉnh.
- Để dẫn dắt ý chính người kể cần kể các ý phụ theo một trình tự phù hợp với ý chính. Những ý phụ bổ sung làm cho ý chính nổi bật lên.
- Đoạn văn Thánh Gióng cưỡi ngựa sắt xông ra trận phun lửa giết chết giặc Ân.
Giặc đến, đất nước đang trong tình cảnh nguy nan. Thánh Gióng cưỡi ngựa sắt phun lửa giết chết quân giặc Ân. Tráng sĩ mặc áo giáp sắt, cầm roi sắt, nhảy lên lưng ngựa. Ngựa sắt phun lửa, tráng sĩ thúc ngựa xông thẳng đến nơi có giặc, đón đầu chúng đánh tiêu diệt hết lớp này đến lớp khác, giặc chết như ngả rạ.
II. Luyện tậpBài 1 (trang 60 Ngữ Văn 6 Tập 1):
Đoạn văn | Nội dung chính | Câu chủ đề | Thứ tự triển khai của câu chủ đề. |
a | Sọ Dừa chăn bò rất giỏi | Cậu chăn bò rất giỏi | Cái gì xảy ra trước được kể trước, cái gì xảy ra sau thì kể sau. |
b | Tính tình của cô út và 2 cô chị | Hai cô chị... tử tế | |
c | Tính tình của cô hàng nước tên Dần | Tính tình cô vẫn còn trẻ lắm | Câu trước đã bao quát, câu sau giải thích và cụ thể hóa |
Bài 2 (trang 60 Ngữ Văn 6 Tập 1):
- Câu (b) đúng. Vì kể hành động của người gác rừng theo trình tự các sự việc trước sau phù hợp với những diễn biến của câu chuyện.
- Câu (b) sai. Vì kể về hành động của người gác rừng một cách lẫn lộn không phù hợp với thực tế.
Bài 3 (trang 60 Ngữ Văn 6 Tập 1):
- Đời Hùng Vương thứ 6 có một người trai làng tên là Gióng đã tiêu giệt giặc Ân cứu nước nên đã được vua phong hiệu là Phù Đổng Thiên Vương.
- Lạc Long Quân là một vị thần sống ở dưới nước thuộc nòi rồng sống ở miền đất Lạc Việt.
- Ngày xưa ở vùng núi cao phía Bắc có một vị thần thuộc dòng dõi thần nông vô cùng xinh đẹp tên là Âu Cơ.
- Tuệ Tĩnh là một người thầy thuốc hết lòng cứu giúp người bệnh, cứu chữa người bệnh mà không phân biệt giàu nghèo hay địa vị sang hèn.
Bài 4 (trang 60 Ngữ Văn 6 Tập 1):
- Thánh Gióng cưỡi ngựa sắt phun lửa xông ra trận.
Giặc đến, đất nước trong tình cảnh vô cùng nguy nan. Thánh Gióng đã cưỡi ngựa sắt phun lửa để tiểu diệt giặc Ân. Tráng sĩ mặc áo giáp sắt, cầm roi sắt, nhảy lên lưng ngựa. Ngựa sắt phun lửa, tráng sĩ đã thúc ngựa xông thẳng đến nơi có giặc, đón đầu chúng và tiêu diệt hết lớp này đến lớp khác, quân địch chết như rạ.
- Thánh Gióng nhổ những bụi tre đằng ngà tiếp tục đánh giặc.
Đang đánh giặc thì roi sắt bị gẫy. Tráng sĩ bèn nhổ những cụm tre ven đường rồi quật vào quân giặc. Giặc tan vỡ. Đám tàn quân chạy giẫm đạp lên nhau, tráng sĩ đuổi theo quân giặc đến tận Sóc Sơn.
Bài trước: Soạn bài: Từ nhiều nghĩa và hiện tượng chuyển nghĩa của từ (trang 55 Ngữ Văn 6 Tập 1) Bài tiếp: Soạn bài: Thạch Sanh (trang 66 Ngữ Văn 6 Tập 1)