Soạn bài: Ôn tập truyện dân gian (trang 135 Ngữ Văn 6 Tập 1)
Câu 1 (trang 135 Ngữ Văn 6 Tập 1):
*Truyền thuyết:
- Là loại truyện dân gian kể về những sự kiện và những sự vật có liên quan tới lịch sử thường có sử dụng yếu tố kỳ ảo. Truyền thuyết biểu thị thái độ và cách đánh giá của tác giả dân gian đối với những sự kiện và nhân vật.
- Truyền thuyết Việt Nam và thần thoại có mối quan hệ chặt chẽ với nhau. Đặc biệt là nhuwgx truyền thuyết về thời Vua Hùng Vương là những truyền thuyết đã được thần thoại hóa.
* Truyện cổ tích
- Là một loại truyện dân gian, thường sử dụng yếu tố hoang đường
- Thể hiện niềm tin và ước mơ của nhân dân về cái thiện chiến thắng cái ác.
- Nhân vật truyện cổ tích thường là kiểu nhân vật có cuộc đời và số phận bất hạnh (Mồ côi, hình dạng xấu xí, dị dạng, đi ở.... ); nhân vật dũng sĩ và nhân vật có trí thông minh, có tài năng kỳ lạ.
* Truyện ngụ ngôn.
- Là loại truyện kể bằng văn vần hoặc văn xuôi.
- Mượn chuyện đồ vật, loài vật để bóng gió nói kín đáo về chuyện của con người.
* Truyện cười
- Là loại truyện kể về các hiện tượng đáng cười trong cuộc sống với mục đích mua vui hoặc phê phán.
Câu 3-4 (trang 135 Ngữ Văn 6 Tập 1):
| Thể loại | Đặc điểm | Truyện |
| Truyền thuyết |
Có các yếu tố tưởng tượng kỳ ảo - Thể hiện ra cái nhìn của nhân dân đối với các sự kiện, nhân vật có tính lịch sử - Kể về những nhân vật và sự kiện có liên quan đến lịch sử. |
Bánh chưng bánh giầy, Con Rồng cháu Tiên, Thánh Gióng, Sự tích Hồ Gươm, Sơn Tinh, Thủy Tinh. |
| Truyện cổ tích |
- Có sử dụng yếu tố hoang đường - Thể hiện ước mơ và niềm tin của nhân dân về cái thiện luôn chiến thắng cái ác - Kể về cuộc đời của những nhân vật |
Thạch Sanh, Sọ Dừa, Em bé thông minh, Cây bút thần, ông lão đánh cá và con cá vàng. |
| Truyện ngụ ngôn | - Mượn chuyện con vật hay đồ vật để nói về chuyện con người | Thầy bói xem voi, Chân, Tay, Tai, Mắt, Miệng, Ếch ngồi đáy giếng, Đeo nhạc cho mèo. |
| Truyện cười | - Kể về các hiện tượng đáng cười nhằm phê phán hoặc mua vui | Treo biển, Lợn cưới áo mới. |
Câu 5 (trang 135 Ngữ Văn 6 Tập 1):
- Sự giống nhau và khác nhau giữa truyện cổ tích và truyền thuyết
| Truyền thuyết | Cổ tích | |
| Giống nhau | - Đều là truyện dân gian
- Có sử dụng yếu tố tưởng tượng kỳ ảo - Kể về cuộc đời và những tài năng của các nhân vật | |
| Khác nhau |
- Kể về sự kiện và nhân vật có mối liên hệ đến lịch sử - Thể hiện thái độ và cách đánh giá của nhân dân về những nhân vật và sự kiện lịch sử |
- Kể về cuộc đời và số phận của các nhân vật - Thể hiện ước mơ và niềm tin của nhân dân về công lý, công bằng xã hội, cái thiện luôn chiến thắng cái ác. |
- Sự giống nhau và khác nhau giữa truyện cười và truyện ngụ ngôn.
| Ngụ ngôn | Truyện cười | |
| Sự giống nhau |
- Đều là truyện dân gian - Có sử dụng yếu tố gây cười | |
| Sự khác nhau |
- Mượn chuyện con vật, đồ vật để nói chuyện con người - Bài học khuyên nhủ, răn dạy mọi người. |
- Nhằm phê phán hoặc mua vui dựa trên các thói hư tật xấu của con người. - Tạo ra tiếng cười phê phán và châm biếm |