Soạn bài: Kể chuyện tưởng tượng (trang 131 Ngữ Văn 6 Tập 1)
1. Tóm tắt truyện "Chân, Tay, Tai, Mắt, Miệng": Cô Mắt, cậu Chân, cậu Tay và bác Tai bàn nhau quyết định không làm cho lão Miệng ăn nữa vì cho rằng xưa nay lão không làm việc gì cả. Vài ngày sau tất cả đều cảm thấy mệt mỏi uể oải và cuối cùng họ đã nhận ra được sai lầm của mình và sửa chữa lỗi lầm đó.
- Trong truyện tác giả dân gian đã tưởng tượng ra mối quan hệ giữa các bộ phận trên cơ thể, cuộc tị nạnh và cuộc bàn luận của Chân, Tay, Tai, Mắt, Miệng.
- Chi tiết có thật: Chân, Tay, Tai, Mắt, Miệng là những bộ phận có thật trên cơ thể người.
- Chi tiết không có thật: Các bộ phận của cơ thể có thể nói chuyện, tranh luận và đối thoại như con người.
2. Cách kể một câu chuyện tưởng tượng:
+ Kể theo trí tưởng tượng của mình
+ Dựa trên các yếu tố có thật.
+ Dùng biện pháp nhân hóa
+ Kể những sự kiện theo thứ tự trước - sau, nguyên nhân -kết quả.
⇒ Câu chuyện cần phải có ý nghĩa và bài học nhất định.
II. Luyện tậpLập dàn ý các đề.
1/ Tưởng tượng cuộc đọ sức giữa Sơn Tinh và Thủy Tinh trong điều kiện ngày nay với xi-măng, cốt thép, máy xúc máy ủi, máy lội nước, máy bay trực thăng…
a. Mở bài:
* Giới thiệu chung:
- Nhắc lại nguồn gốc mối thù dai dẳng giữa hai nhân vật Sơn Tinh và Thủy Tinh.
- Thời gian diễn ra cuộc giao chiến. (Ví dụ: Mùa lũ năm 2006 tại khu vực đồng bằng sông Hồng)
b. Thân bài:
* Tả cuộc giao tranh giữa Sơn Tinh và Thủy Tinh:
- Khung cảnh thiên nhiên trước trận đấu:
+ Bầu trời bỗng nhiên tối đen, chớp rạch loang loáng, sấm nổ đùng đoàng...
+ Sơn Tinh bình tĩnh chuẩn bị các phương tiện hiện đại để đáp trả Thủy Tinh.
- Trong trận đấu:
+ Thủy Tinh đã hoá phép hô gió gọi mưa. Giông tố nổi lên ầm ầm và rồi mưa như trút nước. Nước sông Hồng dâng lên cuồn cuộn khiến đê điều bị đe dọa...
+ Sơn Tinh bình tĩnh bày binh bố trận, phối hợp chặt chẽ với các lực lượng và phương tiện để chống đỡ, đẩy lùi những đợt tấn công mạnh mẽ của Thủy Tinh.
- Kết thúc trận đấu:
+ Sau nhiều ngày đêm giao chiến, Thủy Tinh thua trận nên đành phải rút quân về.
+ Nhân dân vui mừng trước những thắng lợi to lớn, càng thêm tin tưởng vào tài năng và đức độ của Sơn Tinh.
c. Kết bài
- Cảm nghĩ của bản thân em về cuộc giao chiến của hai người, về cái thiện và cái ác.
2/ Trẻ em vẫn mơ ước vươn vai một cái là biến thành một chàng tráng sĩ như Thánh Gióng. Em hãy tưởng tượng mình trong giấc mơ đã gặp Thánh Gióng và hỏi ngài bí quyết, xem ngài khuyên em như thế nào.
a. Mở bài:
- Buổi sáng, trong giờ học Ngữ văn, em đã được học truyền thuyết Thánh Gióng và câu chuyện thần kì đó đã khiến em bị cuốn hút.
- Đêm hôm đó, em nằm ngủ và mơ thấy mình được gặp Thánh Gióng.
b. Thân bài:
Kể lại việc gặp Thánh Gióng trong giấc mơ:
- Trong mơ em thấy một tráng sĩ cao lớn, tư thế oai phong lẫm liệt, đầu đội chiếc mũ sắt, cưỡi trên lưngmột con ngựa sắt, và tự xưng là Thánh Gióng.
- Em đã bày tỏ ước muốn của mình và hỏi ngài bí quyết làm sao để vươn vai một cái là biến thành tráng sĩ cao lớn và có sức mạnh phi thường.
- Thánh Gióng đã khuyên em nên thường xuyên rèn luyện sức khoẻ, chăm chỉ học hành để trở thành người có thân thể khỏe mạnh và trí tuệ sáng suốt . Như vậy thì mới trở thành người ích cho gia đình và xã hội.
c. Kết bài:
Cảm nghĩ của em:
- Giấc mơ gặp tráng sĩ Thánh Gióng thật đẹp và đã để lại cho em nhiều điều sâu sắc.
- Em thấy thấm thía lời khuyên thiết thực của tráng sĩThánh Gióng, cố gắng phấn đấu rèn luyện sức khỏe, học hàng chăm chỉ để trở thành con người toàn diện.
3/ Do phạm lỗi nào đó mà em bị phạt phải biến thành một con vật (con vật cụ thể do học sinh tự chọn) trong thời hạn 3 ngày. Trong 3 ngày đó, em đã gặp trải qua những điều thú vị gì và rắc rối gì? Vì sao em mong chóng hết hạn 3 ngày để trở lại làm người?
a. Mở bài: Nêu nguyên nhân phạm lỗi lầm. Con vật mà em biến thành là con gì? (con chuột)
b. Thân bài:
- Cảm giác của em khi bị biến thành con chuột.
- Nêu những điều thú vị và những rắc rối:
+ Thú vị:
• Gặp cả cộng đồng loài chuột
• Tha hồ gặm nhấm, phá phách.
• Được đi du ngoạn khắp mọi nơi.
+ Những rắc rối:
• Bị mèo vồ và vướng vào bẫy chuột: sợ hãi, tìm đường chạy thoát thân.
• Nguyên nhân khiến cho em muốn trở lại làm con người bình thường.
c. Kết bài:
- Khi tỉnh dậy vẫn thấy mình là một con người.
- Cảm nghĩ của bản thân khi bị biến thành chuột.
- Lời hứa.
4/ Trong nhà em có 3 loại phương tiện giao thông: xe máy, ô tô và xe đạp. Chúng cãi cọ, so bì hơn thua rất kịch liệt. Hãy tưởng tượng em đã nghe thấy cuộc tranh cãi đó và đưa ra cách dàn xếp như thế nào.
a. Mở bài:
Một buổi tối ô tô, xe máy và xe đạp gặp nhau trong nhà xe, chúng nói chuyện rồi to tiếng cãi nhau, so bì hơn thua với nhau.
b. Thân bài:
- Xe ô tô chê xe máy và xe đạp: chậm chạp, không che nắng, che mưa được cho con người.
- Xe máy chê ô tô to chỉ được cái xác, chiếm nhiều chỗ, chạy tốn xăng, tốn tiền, không vào được các nơi ngõ hẻm; Xe máy tự khoe mình là nhỏ gọn hơn, nhanh nhẹn mà không chậm chạp như xe đạp kia.
- Xe đạp nghe thấy vậy liền đáp rằng tuy mình chậm chạp nhưng lại không tốn xăng, không gây ô nhiễm môi trường và lại có thể giúp con người tập luyện thể thao nâng cao sức khỏe.
c. Kết bài: Lời khuyên răn: cả 3 phương tiện đều có ích và không nên so bì.
5. Kể chuyện mười năm sau em trở về thăm lại ngôi trường mà hiện nay em đang học tập.
Mở bài: Giới thiệu lý do về thăm lại trường.
Thân bài:
- Cảm xúc khi về thăm trường
- Cảm xúc khi được gặp lại thầy cô năm xưa.
- Những thay đổi của ngôi trường:
+ Cơ sở vật chất
+ Sự thay đổi về quang cảnh của trường, lớp
+ Sự thay đổi của các thầy cô giáo.
- Những hoạt động tham gia khi trở về thăm trường:
Kết bài: Cảm nghĩ của bản thân em khi được trở về ngôi trường
Bài trước: Soạn bài: Số từ và lượng từ (trang 129 Ngữ Văn 6 Tập 1) Bài tiếp: Soạn bài: Ôn tập truyện dân gian (trang 135 Ngữ Văn 6 Tập 1)