Soạn bài: Em bé thông minh (trang 74 Ngữ Văn 6 Tập 1)
Phần 1: Từ đầu... lỗi lạc: Vua chử quan đi tìm người hiền tài.
Phần 2: tiếp theo... láng giềng: Những thử thách đã chứng tỏ trí thông minh của cậu bé.
Phần 3: còn lại: Cậu bé thông minh làm trạng nguyên.
Soạn bàiCâu 1 (trang 74 Ngữ Văn 6 Tập 1):
- Dùng câu đố để thử tài nhân vật là một hình thức khá phổ biến trong các truyện cổ tích.
- Tác dụng: Để nhân vật bộc lộ những tài năng và phẩm chất. Vì các câu đố có tác dụng trong việc thử tài:
+ Tạo tình huống để câu chuyện có sự phát triển
+ Gây hứng thú, kịch tính và hồi hộp cho người đọc
Câu 2 (trang 74 Ngữ Văn 6 Tập 1):
- Sự mưu trí thông minh của cậu bé đã được thử thách qua bốn lần:
+ Lần 1: Trả lời câu đố của viên quan: Trâu cày 1 ngày được mấy đường
+ Lần 2: Đáp lại thử thách khó của nhà vua
+ Lần 3: Đáp lại thử thách khó của nhà vua
+ Lần 4: Câu đó khó của xứ thần nước ngoài.
- Lần đố sau có mức độ khó hơn lần đố trước vì:
+ Người đố: Từ viên quan → vua → xứ thần nước ngoài
+ Tính chất oái oăm của câu đố cũng có sự tăng tiến: Để làm tăng sự oái oăm của câu đố và làm bộc lộ trí thông minh của em bé:
• Lần 1: so sánh cậu bé với cha
• Lần 2: Em bé với dân làng.
• Lần 3: Em bé với nhà vua
• Lần 4: Em bé với vị xứ thần nước ngoài.
Câu 3 (trang 74 Ngữ Văn 6 Tập 1):
- Em bé giải các câu đố bằng cách:
+ Lần 1: Ra câu đố lại viên quan
+ Lần 2: Để nhà vua tự nhận ra sự phi lý của mình khi ra câu đố.
+ Lần 3: bằng cách đố lại nhà vua
+ Lần 4: Dùng kinh nghiệm đời sống dân gian để giải câu đố.
- Lý thú:
+ Đẩy người đố vào thế bí, gậy ông đập lưng ông.
+ Khiến cho người đố tự cảm thấy những điều phi lý trong câu đố của họ.
+ Lời giải đố không thuộc kiến thức sách vở mà từ trong đời sống.
Câu 4 (trang 74 Ngữ Văn 6 Tập 1):
Ý nghĩa truyện 'Em bé thông minh':
- Đề cao và ca ngợi sự thông minh và trí khôn dân gian ⇒ tạo tiếng cười hồn nhiên, vui vẻ trong đời sống hằng ngày.
Luyện tậpBài 1 (trang 74 Ngữ Văn 6 Tập 1):
Đọc diễn cảm.
- Giọng đối thoại của em bé làm bộc lộ sự hồn nhiên dí dỏm.
Bài 2 (trang 74 Ngữ Văn 6 Tập 1):
- Có thể kể thêm một số truyện tương tự: trạng Quỳnh, mầm đá...
Bài trước: Soạn bài: Chữa lỗi dùng từ (trang 68 Ngữ Văn 6 Tập 1) Bài tiếp: Soạn bài: Chữa lỗi dùng từ - tiếp theo (trang 75 Ngữ Văn 6 Tập 1)