Soạn bài: Chủ đề và dàn bài của bài văn tự sự (trang 46 Ngữ Văn 6 Tập 1)
1. Đọc bài văn dưới đây để trả lời các câu hỏi.
a. Nói lên y đức của những người thầy thuốc: hết lòng chữa trị cứu giúp người bệnh, không phân biệt địa vị cao thấp hay sang hèn.
b. - Chủ đề của văn bản chính là ca ngợi tình thương người và đạo đức cao đẹp của thầy thuốc Tuệ Tĩnh.
- Câu chủ đề đã được thể hiện trực tiếp thông qua câu văn sau: ”Hết lòng thương yêu và cứu giúp bệnh nhân”, "người ta cứu giúp nhau lúc hoạn nạn nói chi ân huệ”.
c. - Nhan đề thứ 3 là nhan đề phù hợp nhất bởi vì nó là chủ đề có nội dụng bao quát nhất khi nói về người thầy thuốc Tuệ Tĩnh.
- Có thể đặt một cái tên khác cho văn bản trên như: Một lòng vì bệnh nhân.
d. Chức năng của các phần mở bài, thân bài và kết bài
- Mở bài: Giới thiệu về người thầy thuốc Tuệ Tĩnh
- Thân bài: diễn biến việc người thầy thuốc Tuệ Tĩnh chữa bệnh cho người con của nhà nông dân trước.
- Kết bài: kết thúc sự việc và sự việc diễn ra tiếp sau đó.
II. Luyện tập.Câu 1 (trang 46 Ngữ Văn 6 Tập 1):
a. - Chủ để:
- Ca ngợi trí thông minh: ”Một người nông dân... dâng tiến cho nhà vua”. ” Hạ thần... hai mươi nhăm roi”.
- Đồng thời chế giễu và phê phán thói tham lam “Được tôi sẽ đưa anh vào... Một nửa phần thưởng của nhà vua”
- Dùng gậy ông đập lưng ông để vạch trần thói tham lam: “xin bệ hạ thưởng cho thần... mỗi người hai mươi nhăm roi” → sự việc thể hiện sự tập trung cho câu chủ đề.
b. - Mở bài: Câu đầu
- Thân bài: Đoạn giữa.
- Kết bài: Câu cuối.
c. Sự giống nhau và khác nhau giữa truyện Phần Thường và truyện thầy Tuệ Tĩnh.
| Giống nhau | Khác nhau | |
| Cả 2 truyện đều có bố cục chia thành 3 phần. | Truyện thầy Tuệ Tĩnh | Truyện phần thưởng |
| MB: Nêu chủ đề | Nêu tình huống | |
| Kịch tính: Phần đầu câu truyện | Phần cuối truyện | |
| Kết bài: Tiếp diễn sự việc khác. | Sự việc kết thúc |
d. Sự thú vị của Thân bài:
- Phần thân bài thú vị ở việc người nông dân đề nghị được nhận phần thưởng, tạo bất ngờ và tạo sự kịch tính cho câu chuyện.
Câu 2 (trang 46 Ngữ Văn 6 Tập 1):
| Tiêu chí | Sơn Tinh Thủy Tinh | Sự tích Hồ Gươm |
| Mở bài | Nêu tình huống | Nêu tình huống |
| Kết bài | Sự việc tiếp diễn | Sự việc kết thúc. |