Soạn bài: Bức thư của thủ lĩnh da đỏ (trang 139 Ngữ Văn 6 Tập 2)
- Phần 1: từ đầu... cha ông chúng tôi: Những điều thiêng liêng nằm trong kí ức của người da đỏ.
- Phần 2: tiếp theo... đều có sự ràng buộc: Những điều lo lắng của người da đỏ về đất đai và môi trường sẽ bị người da trắng tàn phá.
- Phần 3: còn lại: Kiến nghị của thủ lĩnh người da đỏ về việc bảo vệ môi trường và đất đai.
Tóm tắtĐất đai, cùng với vạn vật liên quan với nó như bầu trời, dòng nước, không khí, động vật, thực vật - là điều thiêng liêng đối với người dân da đỏ, là bà mẹ của người da đỏ nên không dễ gì có thể mang đi bán. Cách đối xử của người da trắng mới nhập cư đối với đất đai là đối lập hoàn toàn với người da đỏ, nếu người da đỏ đến mức phải bán đất thì người da trắng cũng cần phải đối xử với đất đai như người da đỏ. "Đất là mẹ" của loài người, điều gì sẽ xảy ra với đất đai tức là xảy ra với những đứa con của đất, chính vì thế cần phải biết kính trọng đất đai.
I. Đọc hiểu văn bảnCâu 1 (trang 139 Ngữ Văn 6 Tập 2):
a. Các phép so sánh nhân hóa đã được sử dụng trong đoạn văn
- Tiếng thì thầm của những loài côn trùng
- Những bông hoa thơm ngát là chị em của chúng tôi
- Những mỏm đá, những vũng nước.... đều cùng chung một gia đình
- Dòng nước óng ánh.... cũng chính là máu của tổ tiên chúng tôi
- Tiếng thì thầm của dòng nước.... cha ông chúng tôi
b. Tác dụng
- Làm cho sự vật trở nên có hồn và sinh động hơn
- Những phép nhân hóa và so sánh này đã cho thấy mối quan hệ và sự gắn bó mật thiết, máu thịt giữa con người và tự nhiên
- Thể hiện tình cảm của tác giả đối với đất đai với tự nhiên, gián tiếp thể hiện thái độ đối với kẻ mua đất
Câu 2 (trang 139,140 Ngữ Văn 6 Tập 2):
a. Đoạn văn đã nói lên sự khác biệt hoàn toàn trên các vấn đề
Vấn đề | Người da đỏ | Người da trắng |
---|---|---|
Đất | là mẹ, là thiêng liêng, là kí ức | Đất là kẻ thù, là để bán khi đã chinh phục được, lòng thèm khát sẽ ngấu nghiến và biến đất đai thành hoang mạc |
Âm thanh | Cảnh sống ở thành phố làm nhức mắt, họ thích sống với những âm thanh dịu dàng nên thơ | Thích sống ở nơi thành phố ồn ào |
Không khí | Không khí trong lành là vô cùng quý giá để thưởng thức hương hoa đồng cỏ, để chiasẻ linh hồn với cuộc sống | không cần để ý tới |
Muông thú | Nếu muông thú bị hủy diệt thì con người cũng sẽ bị chết về tinh thần và cũng sớm ra đi cùng chúng | Thảm sát hàng loạt các loài vật để lại những cánh đồng vắng trơ trọi |
Thiên nhiên | Đất và thiên nhiên chính là tổ, bảo vệ tổ chính là bảo vệ mình | Không cần bảo vệ |
b. Tác giả đã sử dụng các biện pháp nghệ thuật:
- Phép so sánh:
+ người da trắng xem đất đai của người da đỏ cũng như bao mảnh đất khác; cư xử với đất mẹ giống như những vật có thể mua được, bán đi như những chú cừu
+ người da đỏ xem đất là người mẹ, những bông hoa là người chị là người em
→ ta có thể thấy rằng người da trắng không yêu đất mà chỉ quan tâm tới giá trị kinh tế đối lập hoàn toàn với thái độ trân trọng bảo vệ của người da đỏ
- Phép lặp
+ mảnh đất thiêng liêng này
+ nếu chúng tôi quyết định bán mảnh đất này cho Ngài, Ngài phải dạy bảo con cháu của ngài
+ mảnh đất dưới chúng là....
→ cho thấy vấn đề được quan tâm ở nhiều góc độ khác nhau
- Nhân hóa: khiến đất trở nên có linh hồn, thể hiện tình yêu gắn bó và thái độ phê phán
Câu 3 (trang 140 Ngữ Văn 6 Tập 2):
a. Ý chính của đoạn văn này: Con người cần phải có ý thức bảo vệ thiên nhiên như chính mạng sống của mình
b. Giống:
- Vẫn là lối hành văn tha thiết nhưng trang trọng với đất
- Giọng văn trang trọng
Khác:
- Xuất hiện các yêu cầu tha thiết, tác giả bày tỏ mong muốn Ngài dạy bảo con cháu
- Có những chân lí thấm thía
c. Đất là Mẹ bởi vì đất sinh ra và cho muôn loài được tồn tại và hạnh phúc
Câu 4 (trang 140 Ngữ Văn 6 Tập 2):
- Lặp từ ngữ (điệp ngữ): mảnh đất, dòng nước, tôi biết,người da đỏ, người da trắng...
- Lặp kiểu câu:
+ Nếu chúng tôi bán... ngài phải
+ Ngài phải dạy..
+ Ngài phải bảo..
+ Ngài phải biết...
+ Ngài phải giữ gìn...
- Lặp lại sự đối lập giữa người da trắng và người da đỏ. Sự lặp lại làm giúp tăng hiệu quả nhấn mạnh, làm nổi bật sự khác biệt lối cách sống, trong thái độ với thiên nhiên.
Câu 5 (trang 140 Ngữ Văn 6 Tập 2):
- Sở dĩ như vậy là bởi vì ngày nay vấn đề sinh thái và môi trường trên trái đất đang trở thành vấn đề nghiêm trọng, bức thư của vị thủ lĩnh người da đỏ cũng chính là lời nhắc nhở kêu gọi tha thiết mọi người hãy chung tay bảo vệ tự nhiên, bảo vệ chính cuộc sống của chúng ta
Bài trước: Soạn bài: Viết đơn (trang 131 Ngữ Văn 6 Tập 2) Bài tiếp: Soạn bài: Chữa lỗi về chủ ngữ và vị ngữ (tiếp theo) (trang 141 Ngữ Văn 6 Tập 2)