Tác giả Nguyễn Du - Ngữ Văn 10

Tác giả Nguyễn Du

- Nguyễn Du sinh năm 1765, mất năm 1820, có tên chữ là Tố Như, hiệu là Thanh Hiên.

- Quên quán: làng Tiên Điền, huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh.

- Gia đình: Nguyễn Du xuất thân trong một gia đình đại quý tộc, có nhiều đời làm quan và có truyền thống về văn học. Thân phụ là Nguyễn Nghiễm, đỗ tiến sĩ, từng giữ chức Tể tướng. Chính điều này là nền móng nuôi dưỡng tài năng văn học của Nguyễn Du.

- Thời đại: Cuộc đời của Nguyễn Du gắn bó sâu sắc với những biến cố lịch sử trong giai đoạn cuối thế kỉ XVIII – XIX. Đây là một thời kỳ đầy biến động trong lịch sử với hai đặc điểm nổi bật là sự khủng hoảng trầm trọng của chế độ phong kiến Việt Nam và phong trào nông dân khởi nghĩa nổi lên khắp nơi, trong đó đỉnh cao là phong trào Tây Sơn. Yếu tố thời đại đã có ảnh hưởng sâu sắc đến ngòi bút của Nguyễn Du khi viết về hiện thực đời sống.

- Cuộc đời: cuộc đời từng trải, lưu lạc nhiều năm trên đất Bắc, đi nhiều nơi, tiếp xúc nhiều đã tạo cho Nguyễn Du vốn sống phong phú và sự cảm thông sâu sắc với những khổ đau của nhân dân. Nguyễn Du là một thiên tài văn học, một nhà nhân đạo chủ nghĩa lớn.

- Sự nghiệp văn học: các sáng tác của Nguyễn Du gồm những tác phẩm có giá trị bao gồm cả chữ Hán và chữ Nôm:

+ Sáng tác bằng chữ Hán: gồm có ba tập thơ là Thanh Hiên thi tập, Nam Trung tạp ngâm, Bắc Hành tạp lục.

+ Sáng tác bằng chữ Nôm: Đoạn trường tân thanh (thường gọi là Truyện Kiều), Văn chiêu hồn

- Đặc điểm sáng tác: các tác phẩm đều diễn đạt tư tưởng, tình cảm, nhân cách của tác giả

+ Diễn đạt tư tưởng nhân đạo: đề cao giá trị nhân văn con người. Các tác phẩm đó đều diễn tả sự cảm thông sấu sắc của Nguyễn Du đối với cuộc sống của con người, nhất là đối với những thân phận nhỏ bé, bất hạnh,... đó là kết quả của quá trình quan sát, suy ngẫm về cuộc đời, về con người của tác giả.

+ Lên án, tố cáo những thế lực đen tối giày xéo con người.