Tập làm văn: Tập viết đoạn đối thoại (trang 85 sgk Tiếng Việt 5)
Câu 1 (trang 85 sgk Tiếng Việt 5): Đọc đoạn trích dưới đây của truyện Thái sư Trần Thủ Độ
Linh Từ Quốc Mẫu ngồi kiệu đi qua chỗ thềm cấm, bị một người quân hiệu ngăn lại. Về nhà, bà khóc:
- Tôi là vợ thái sư mà bị kẻ dưới khinh nhờn.
Ông cho bắt người quân hiệu đến. Người này nghĩ là phải chết. Nhưng khi nghe anh ta kể rõ ngọn ngành, ông bảo:
- Ngươi ở chức thấp mà biết giữ phép nước như thế, ta còn trách gì nữa!
Nói rồi, lấy vàng, lấy lụa thưởng cho.
Giải đáp:
- Học sinh đọc giọng to, rõ ràng.
- Đặc biệt nhấn mạnh các tình tiết của Thái sư.
Câu 2 (trang 85): Dựa theo nội dung của đoạn trích trên, em hãy cùng các bạn trong nhóm viết tiếp một số lời đối thoại để hoàn chỉnh vở kịch.
Giải đáp:
Nhân vật: Trần Thủ Độ; Linh Từ Quốc Mẫu; người quân hiệu; một vài người lính và gia nô.
Cảnh trí: Một căn phòng rộng có kê án thư, trên có hộp bút, mấy cuốn sách, một chiếc quạt. Trần Thủ Độ đang ngồi đọc sách.
Thời gian: Khoảng gần trưa.
(Linh từ Quốc Mẫu bước vào phòng, vẻ mặt buồn bực như vừa khóc. )
Trần Thủ Độ: (Ngạc nhiên) Phu nhân, nàng sao thế?
Linh Từ Quốc Mẫu: (ấm ức) Phép nước bây giờ đảo lộn hết rồi! Một tên quân hiệu mà dám hỗn với cả vợ Thái sư. Như thế thì còn trên dưới gì nữa!
Trần Thủ Độ: Nàng hãy bớt nóng giận đi kể cho ta nghe đầu đuôi câu chuyện thế nào đã!
Linh Từ Quốc Mẫu: - Hôm nay tôi có việc qua cửa Bắc. Có tên quân hiệu nhất định bắt tôi xuống kiệu. Ông nghĩ xem: Tôi đường đường là vợ quan Thái sư, vậy mà kẻ dưới kinh nhờn là thế nào?
Trần Thủ Độ: Khoan hãy khóc. Để tôi gọi hắn đến đây xem sao (gọi lính hầu) Quân bay, cho gọi tên quân hiệu đến đây ngay! Nhớ dẫn theo một phu kiệu để nhận mặt hắn.
Lính hầu: - Bẩm, vâng ạ. (Chỉ một lát sau, tên lính hầu trở về, dẫn theo một người quân hiệu trẻ tuổi dáng vẻ cao lớn, đường hoàng).
Người quân hiệu: - (Lạy chào) Con chào thái sư và phu nhân ạ!
Trần Thủ Độ: - Ngẩng mặt lên! Quân hiệu kia, ngươi có biết mặt phu nhân ta không?
Người quân hiệu: - (Vẻ lo lắng) Dạ, bẩm Đức Ông, con biết phu nhân ạ!
Trần Thủ Độ: - Ngươi có biết, vậy có đúng là sáng nay ngươi đã chặn kiệu phu nhân ta không?
Người quân hiệu: - Dạ bẩm Đức Ông, quả có việc đó ạ!
Trần Thủ Độ: - (Nổi giận) Giỏi thật! Ngươi biết phu nhân vậy sao còn dám hỗn láo?
Người quân hiệu: - Dạ bẩm, sáng nay, kiệu của phu nhân đi ngang qua điện Kính Thiên. Con đã trình với phu nhân nhưng các thị nữ và phu kiện cứ xô đến, nói là kiệu của phu nhân quan Thái sư không được phép cản. Cho nên, con đành lấy gươm ngăn, buộc kiệu phu nhân đi vòng. Bẩm, chuyện là như thế. Con xin chịu tội với Đức Ông và phu nhân.
Trân Thủ Độ: - (Gật đầu, tỏ vẻ hài lòng) Ra là thế! Ngươi ở chức thấp mà giữ nghiêm phép nước như vậy, ta trách móc gì ngươi được. (Nói với phu nhân) Nàng hãy thưởng cho anh ta đi.
Linh Từ Quốc Mẫu: - (Nói với gia nô) Lấy cho anh ta một tấm lụa và một nén vàng.
Gia nô: - (Gia nô vào rồi mang lụa, vàng ra) Bẩm, phu nhân. Quà thưởng đây ạ.
Linh Từ Quốc Mẫu: - (Linh Từ Quốc Mẫu lấy quà từ tay gia nô, trao cho quân hiệu) Đây là Thái sư và ta ban thưởng cho ngươi.
Người quân hiệu: - (Cảm động) Xin đa tạ Thái sư và phu nhân. (tất cả cùng đi vào hạ màn).
Câu 3 (trang 86): Phân vai đọc lại (hoặc diễn thử) màn kịch trên.
Giải đáp:
Các em tự phân vai và diễn thử sao cho chân thật nhất.
Bài trước: Tập đọc: Hội thổi cơm thi ở Đồng Vân (trang 84 sgk Tiếng Việt 5) Bài tiếp: Luyện từ và câu: Luyện tập thay thế từ ngữ để liên kết câu (trang 86 sgk Tiếng Việt 5)