Tập làm văn: Kể chuyện (trang 45 sgk Tiếng Việt 5)

Câu 1 (trang 45): Em hãy chọn một trong các đề bài sau để làm:

1. Hãy kể một kỉ niệm khó quên về tình bạn.

2. Hãy kể lại một câu chuyện mà em thích nhất trong những truyện đã được học.

3. Kể lại một câu chuyện cổ tích mà em biết theo lời một nhân vật trong câu chuyện đó.

Giải đáp:

Đề 1: Hãy kể một kỉ niệm khó quên về tình bạn.

Tôi với Thương là đôi bạn thân chơi với nhau từ khi còn học mẫu giáo. Ngày ngày gắn bó với cô bạn nhỏ xinh xắn và đáng yêu khiến cho tình bạn giữa chúng tôi cứ lớn dần lên, thân thiết và rất khăng khít. Giữa hai chúng tôi đã có rất nhiều kỉ niệm đáng nhớ. Và một trong những kỉ niệm mà tôi không bao giờ quên chính là lần hai chúng tôi cãi nhau khi ở vườn hoa trong trường vào giờ giải lao.

Chuyện cách đây đã ba năm nhưng cho đến bây giờ tôi vẫn còn nhớ như in. Buổi sáng hôm ấy là một buổi sáng mùa xuân, tiết trời ấm áp, trong lành. Vườn trường có nhiều sắc hoa. Tôi thích nhất là cây hoa cúc vàng. Từng lớp cánh hoa xếp vào nhau mềm mại, nhị ở giữa; hương hoa thơm thoang thoảng và trông thật dễ thương. Tôi nói:

- Thương ơi, xem kìa, hoa cúc mới đẹp làm sao!

Quỳnh bĩu môi:

- Ờ hoa cúc đẹp thật! Nhưng làm sao đẹp bằng hoa hồng này. Hoa hồng là chúa tể của các loài hoa.

Tôi và Thương mải tranh cãi với nhau, ai cũng cho rằng mình đúng và có lí cả. Suốt thời gian đầu Thương vẫn bảo vệ ý đúng của mình. Thương giận tôi thật rồi! Từ góc vườn, bác bảo vệ lại gần chúng tôi:

- Này hai cháu, từ nãy đến giờ bác đã nghe hai cháu tranh cãi với nhau việc hoa nào đẹp hơn rồi. Bây giờ bác nói cho hai cháu nghe nhé: “Hoa nào cũng đẹp, mỗi hoa có một vẻ đẹp riêng. Cái chính là chúng ta phải biết chăm sóc cho hoa để hoa ngày càng đẹp hơn, tươi hơn và đâm chồi để nở ra nhiều hoa khác”.

Nói rồi bác đi làm việc của bác, bầu không khí giữa hai chúng tôi đã dịu lại, tôi và Thương không cãi nhau nữa mà chuyển sang một trạng thái im lặng đến đáng sợ. Có lẽ cả hai đứa chúng tôi đều vụng về trong cách thể hiện tình cảm, chưa biết phải mở lời như thế nào sau trận tranh cãi nảy lửa vừa rồi. Được một lúc Quỳnh quay sang cười làm hoà với tôi:

- Mình xin lỗi nhé, lúc trước mình nóng nảy quá!

Tôi vội vàng xua tay:

- Không mình mới là người nóng nảy, lẽ ra tớ nên đợi cậu bày tỏ xong rồi mới lên tiếng.

Vườn hoa trước mắt chúng tôi lúc bấy giờ dường như đẹp hơn rất nhiều. Hai đứa chúng tôi cùng cười vui vẻ với nhau. Trong tình bạn đôi khi không thể tránh khỏi những tranh cãi, nhưng điều quan trọng là chúng ta cần phải học cách hiểu nhau, học cách bao dung và vì nhau nhiều hơn nữa.

Bây giờ chúng tôi đã lớn hơn. Ba năm qua, kỉ niệm thời thơ ấu vẫn đọng mãi trong tôi: Một trận tranh cãi ngốc xít, đổi lấy một lần hiểu nhau và biết vì nhau nhiều hơn.

Đề 2: Hãy kể lại một câu chuyện mà em thích nhất trong những truyện đã được học.

Trong những truyện mà em đã từng học, em thích nhất là câu chuyện nói về ông Nguyễn Khoa Đăng, một ông quan có tài xét xử và nhiều kế sách trừ hại cho dân. Sau đây em xin kể lại câu chuyện như sau:

Một lần, có anh hàng dầu gánh hàng ra chợ bán. Lợi dụng lúc anh bận đong dầu bán cho khách, có người đã thò tay vào bị lấy trộm tiền của anh. Khi biết mình bị mất tiền, anh mới sực nhớ ra. Lúc nãy, có một người mù cứ quanh quẩn bên gánh hàng, đuổi mấy cũng không đi. Anh tin chắc là tay mù đó đã lấy trộm tiền của mình. Anh gửi gánh hàng cho người quen rồi chạy đi tìm. Nhưng tên người mù chối phăng lấy lí do là mình bị mù, biết tiền để đâu mà ăn trộm. Hai bên xô xát nhau một hồi thì bị lính bắt giải về quan.

Đứng trước vị quan Nguyễn Khoa Đăng, người mù khăng khăng chối cho rằng anh hàng dầu vu cáo. Quan hỏi:

- Anh có mang tiền không?

Người mù đáp:

- Tôi có, nhưng đây là tiền của tôi.

- Thì ngươi cứ đưa đây! - Quan nói

Khi người mù móc tiền ra, quan sai người múc một chậu nước, bỏ số tiền vào chậu. Thật bất ngờ váng dầu nổi lên. Người mù đành nhận tội trộm tiền. Cứ ngỡ là vụ án đã xong, náo ngờ quan lại phán:

- Ngươi không chỉ là một tên trộm tiền mà ngươi còn là một kẻ giả mù nữa. Bởi nếu mù thật thì làm sao ngươi biết chỗ để tiền mà lấy.

Rồi ông sai lính lôi tay mù ra đánh. Mới bị đánh ba roi nhưng hắn đã phải mở cả hai mắt, van lạy quan tha tội.

Qua chuyện xét xử, em đã thấy ông Nguyễn Khoa Đăng là một vị quan tài giỏi. Ngoài ra ông còn vô cùng tài năng và mưu mẹo tiêu diệt bọn gian phi trừ hậu hoạ cho dân chúng. Trong thời kì làm quan, ông đã làm cho suốt một dọc truông nhà Hồ ở Quảng Trị không còn một bóng gian phi. Trước đó, ở cái truông này là rừng rậm, con đường Bắc Nam phải đi qua đây. Bọn gian phi đã dùng nơi này làm sào huyệt đón đường trấn lột.

Để bắt bọn cướp, ông đã sai người chế một hòm gỗ kín có lỗ thông hơi, vừa một người ngồi, có khoá bên trong để người ngồi trong có thể mở tung nắp hòm dễ dàng. Ông đưa các võ sĩ giỏi võ nghệ có vũ khí ngồi vào rồi sai quân sĩ ăn mặc giống thường dân khiêng những cái hòm ấy đi qua truông, rồi phao tin lên rằng: có một vị quan to ở ngoài Bắc sắp sửa về quê sẽ đi qua truông; cùng những hòm của cải quý. Bọn cướp nghe tin thì mừng thầm chắc chuyến này sẽ thu lợi lớn. Chúng hí hửng khiêng những cái hòm về sào huyệt. Nhưng vừa về đến nơi, thì những cái hòm bật tung ra xử lý bọn cướp vừa lúc đó thì binh sĩ của triều đình kéo đến tóm gọn bọn cướp. Ông Nguyễn Khoa Đăng đã dùng bọn cướp ấy đi khai khẩn đất hoang ở biên giới, lập thành những đồn điền rộng lớn. Sau đó, ông đưa dân đến lập xóm dọc hai bên truông, khiến một vùng rừng núi âm u vắng vẻ trở thành những xóm làng đông đúc và có cuộc sống bình yên.

Em rất khâm phục ông Nguyễn Khoa Đăng và cố gắng học thật giỏi để sau này trở thành một người tài giỏi, liêm chính như ông.

Đề 3: Kể lại một câu chuyện cổ tích mà em biết theo lời một nhân vật trong câu chuyện đó.

Ta là chim Phượng Hoàng. Ta chuyên cần giúp những người khốn khó và thay trời trừng trị những kẻ tham lam bất nhân.

Ta thường xuyên bay ngang một ngôi làng và thấy ở đó có một gia đình nghèo có hai anh em trai và một người cha già.

Chẳng bao lâu, người cha mất đi. Nhà còn hai anh em. Người anh không những không bao bọc, thương yêu em mà còn rất tham lam, ích kỷ, đối xử với người em rất tệ. Hắn đã có vợ, viện cớ đã có gia đình riêng hắn đứng ra chia tài sản. Bởi tham lam nên hắn giành hết gia sản, chỉ cho người em một cây khế ngọt ở góc vườn. Người em vốn ngoan ngoãn, hiền lành, yêu thương anh nên anh chia sao người em nhận vậy. Anh ta nhận cây khế, dựng một túp lều con dưới gốc, rồi làm thuê cuốc mướn sống qua ngày.

Cây khế của người em rất sai quả. Mùa khế chín, ta thấy người em thường hái trái đem ra chợ bán, lấy tiền mua gạo. Nhìn thấy người em tội nghiệp, làm lụng vất vả trong khi người anh rất sung sướng ta bèn thử lòng người em. Ta đến cây khế, thản nhiên ăn hết trái khế này đến trái khế khác. Người em thấy vậy bèn buồn bã nói với ta: "Chim ơi, thương tôi với! Chim ăn hết khế của tôi thì tôi lấy gì đổi gạo? ". Ta bèn nói: "Ăn một quả khế, trả một cục vàng. May túi ba gang, mang đi mà đựng".

Đêm sau, ta quay lại khu vườn. Bảo người em trèo lên lưng, ta chở anh ta vượt qua núi cao, sông dài, biển rộng đến đảo vàng, ta thả anh ta xuống. Một lúc sau, ta thấy người em quay ra với một túi ba gang đầy vàng. Ta lại cõng anh ta vượt trùng khơi về nhà. Từ đấy, cuộc sống của người em thay đổi hẳn. Anh ta không còn khổ cực nữa. Không những vậy, anh ta còn chia bớt của cải cho những người nghèo xung quanh mình. Tuy giàu có nhưng anh ta không hề kiêu căng, vẫn sống lối sống hết sức giản dị.

Người anh thấy cuộc sống của người em thay đổi thì nổi máu tham lam. Anh ta đến nhà, hỏi chuyện rồi gạ người em đổi cây khế cho mình. Người am vui vẻ đổi cây khế cho anh trai và dọn về căn nhà mà cha mẹ để lại, nhường túp lều nhỏ dưới gốc khế của mình cho anh.

Mùa khế lại đến, ta lại đến ăn khế chín. Người anh thấy ta ăn khế thì tiếc của, bèn đuổi ta đi. Ta nói "Ăn một quả khế, trả một cục vàng. May túi ba gang, mang đi mà đựng".

Đúng hẹn, ta quay trở lại khu vườn, chở người anh đến đảo vàng. Thấy vàng hắn tối mắt tối mũi lấy đầy một túi to đến mười hai gang mà hắn may sẵn, không những vậy, hắn còn dắt theo trên người rất nhiều. Hăn quên mất rồi lời ta dặn rằng chỉ được đầy túi ba gang mà thôi. Ta chở hắn về nhưng vì hắn quá nặng nên khi bay đến giữa biển khơi ta chao cánh, gió lại thổi mạnh nên hắn rơi tỏm xuống biển.

Thế đấy, những kẻ bát nhân, lại tham lam, ăn ở không chút nghĩa tình như hắn thì sớm muộn cũng sẽ gặp quả báo. Còn người em, anh ta ăn ở hiền lành, lại sống có nhân nghĩa, người tốt thì bao giờ cũng sẽ nhận được điều tốt.