Luyện từ và câu: Nối các vế câu ghép bằng quan hệ từ (trang 54 sgk Tiếng Việt 5)
I. Nhận xét
Câu 1 (trang 54 sgk Tiếng Việt 5): Em hãy phân tích cấu tạo của câu ghép sau đây:
Chẳng những Hồng chăm học mà bạn ấy còn rất chăm làm.
Giải đáp:
Chẳng những Hồng/ chăm học mà bạn ấy/ còn rất chăm làm.
- Hai vế câu được nối với nhau bằng cặp quan hệ từ: Chẳng những... mà... (quan hệ tăng tiến).
+ Vế 1: chủ ngữ là Hồng, vị ngữ là chăm học.
+ Vế 2: chủ ngữ là bạn ấy, vị ngữ là rất chăm làm.
Câu 2 (trang 54): Em hãy tìm thêm những cặp quan hệ từ có thể nối các vế câu có quan hệ tăng tiến.
Giải đáp:
- Những cặp quan hệ từ có thể nối các vế câu có quan hệ tăng tiến đó là: không những... mà... ; không chỉ... mà... ; chẳng những... mà...
II. Luyện tập
Câu 1 (trang 54): Em hãy tìm và phân tích cấu tạo của các câu ghép chỉ quan hệ tăng tiến trong câu chuyện vui dưới đây:
Người lái xe đãng trí
Một người đàn ông hốt hoảng gọi điện đến đồn công an:
- A lô! Xin các anh đến giúp tôi ngay! Tôi đã khóa cửa xe cẩn thận nhưng bọn trộm vẫn đột nhập vào xe của tôi. Bọn bất lương ấy không chỉ ăn cắp tay lái mà chúng còn lấy luôn cả bàn đạp phanh. Thật không thể tưởng tượng nổi!
Lát sau, khi hai cảnh sát vừa được phái đi thì trực ban của đồn lại nhận được một cú điện thoại:
- Xin lỗi vì đã làm phiền các anh. Hóa ra tôi ngồi nhầm vào hàng ghế sau.
Theo báo MỰC TÍM
Giải đáp:
- Cặp quan hệ từ: không chỉ … mà … (quan hệ tăng tiến).
+ Vế 1: chủ ngữ là bọn bất lương ấy, vị ngữ là ăn cắp tay lái.
+ Vế 2: chủ ngữ là chúng, vị ngữ là lấy luôn cả bàn đạp phanh.
Câu 2 (trang 55): Em hãy tìm quan hệ từ thích hợp rồi điền vào chỗ trống:
a) Tiếng cười... đem lại niềm vui cho mọi người... nó còn là một liều thuốc trường sinh.
b)... hoa sen đẹp... nó còn tượng trưng cho sự thanh khiết của tâm hồn Việt Nam.
c) Ngày nay, trên đất nước ta, ... công an làm nhiệm vụ giữ gìn trật tự, an ninh... mỗi một người dân đều có trách nhiệm bảo vệ công cuộc xây dựng hoà bình.
Giải đáp:
a) Tiếng cười không chỉ đem lại niềm vui cho mọi người mà nó còn là một liều thuốc trường sinh.
b) Không những hoa sen đẹp mà nó còn tượng trưng cho sự thanh khiết của tâm hồn Việt Nam.
c) Ngày nay, trên đất nước ta, không chỉ công an làm nhiệm vụ giữ gìn trật tự, an ninh mà mỗi một người dân đều trách nhiệm bảo vệ công cuộc xây dựng hòa bình.
Bài trước: Tập làm văn: Lập chương trình hoạt động (trang 53 sgk Tiếng Việt 5) Bài tiếp: Tập làm văn: Trả bài văn kể chuyện (trang 55 sgk Tiếng Việt 5)