Luyện từ và câu: Dùng từ đồng âm để chơi chữ (trang 61 sgk Tiếng Việt 5)
Câu 1 (trang 61 sgk Tiếng Việt 5): Đọc câu dưới và trả lời câu hỏi:
Hổ mang bò lên núi
Có thể hiểu câu trên theo những cách nào?
Giải đáp:
Câu "Hổ mang bò lên núi" có thể hiểu theo hai cách:
- Cách 1: Rắn hổ mang trườn lên núi.
- Cách 2: Con hổ tha con bò lên núi.
Câu 2 (trang 61): Tại sao có thể hiểu theo nhiều cách như vậy?
Giải đáp:
Có thể hiểu câu nói theo nhiều cách như vậy bởi vì: Người viết biết sử dụng từ đồng âm. Ngoài ra, cách hiểu còn tùy vào cách đọc ngắt giọng khác nhau.
Câu 1 (trang 61): Các câu dưới đây đã sử dụng những từ đồng âm nào để chơi chữ?
a) Ruồi đậu mâm xôi đậu.
Kiến bò đĩa thịt bò.
b) Một nghề cho chín còn hơn chín nghề.
c) Bác bác trứng, tôi tôi vôi.
d) Con ngựa đá con ngựa đá, con ngựa đá không đá con ngựa.
Giải đáp:
- Những từ đồng âm được dùng để chơi chữ là:
a)
+ đậu: bu, bay từ chỗ khác đến;
+ đậu: một loại ngũ cốc như đậu xanh, đậu đen, đậu đỗ,...
+ bò: di chuyển bằng các chân;
+ bò: con bò - động vật có sừng thuộc bộ guốc.
b)
+ chín: chín chắn, giỏi, thành thạo;
+ chín: số chín (số đếm)
c)
+ bác: anh, chị của bố, mẹ.
+ bác: đánh nhuyễn ra sền sệt.
+ tôi: đại từ nhân xưng ngôi thứ nhất.
+ tôi (vôi): cho vôi sống vào nước.
d)
+ đá: vật chất cấu tạo nên vỏ trái đất, có cấu tạo từng mảng, từng hòn.
+ đá: dùng chân tạo ra một lực tác động lên vật gì đó.
Câu 2 (trang 61): Đặt câu với một cặp từ đồng âm em vừa tìm được ở bài tập 1.
Giải đáp:
- Bầy chim đậu trên cây hót ríu rít.
- Mẹ em thường nấu cháo đậu cho cả nhà cùng ăn sáng.
Bài trước: Tập làm văn: Luyện tập làm đơn (trang 59 sgk Tiếng Việt 5) Bài tiếp: Tập làm văn: Luyện tập tả cảnh (trang 62 sgk Tiếng Việt 5)