Tập đọc: Lòng dân (trang 26 sgk Tiếng Việt 5)
Tóm tắt nội dung: Vở kịch trên nói về tấm lòng gan dạ, thương cán bộ của dì Năm. Khi chú cán bộ chạy trốn lính cai, vào nhà dì Năm, dì đã nhận đó chính là chồng mình. Dù bị trói, bị uy hiếp nhưng dì vẫn không hoảng sợ nhất quyết không khai báo.
Câu 1 (trang 26 sgk Tiếng Việt 5): Chú cán bộ gặp chuyện gì nguy hiểm?
Giải đáp:
Chú cán bộ đã bị địch (một tên cai, một tên lính) đuổi bắt. Chú chạy nhanh vào nhà dì Năm. Lúc đó hai má con dì Năm đang ăn cơm. Chú cán bộ đã được dì Năm che chở.
Câu 2 (trang 26): Dì Năm đã nghĩ ra cách nào để cứu chú cán bộ?
Giải đáp:
Trong tình huống nguy hiểm và gấp gáp, dì Năm chỉ kịp đưa cho chú một chiếc áo để thay, rồi bảo chú ngồi xuống chõng vờ ăn cơm, coi như người ruột thịt trong nhà. Và coi như cả gia đình đang quây quần ăn cơm vào bữa trưa như mọi gia đình khác. Như thế, lũ giặc rất khó bắt bẻ được và chỉ có như vậy mới cứu được chú cán bộ.
Câu 3 (trang 26): Chi tiết nào trong đoạn kịch làm em thích nhất? Tại sao?
Giải đáp:
- Những chi tiết trong đoạn kịch làm em thích nhất đó là:
a) Dì Năm đấu chí với địch rất khôn khéo để bảo vệ chú cán bộ.
- Khi bọn giặc chạy vào nhà dì Năm, và tên cai hỏi dì Năm có thấy ai chạy vô đây không, thì dì Năm vờ như không biết và trả lời ngay là: "… không thấy".
- Đến khi tên cai hỏi chú cán bộ là ai thì dì Năm nhận là "Chồng tui". Tên cai không tin và ra lệnh trói dì Năm, dọa bắn nát đầu.
Tình huống này có thể đem cái chết đến cho dì Năm, nhưng dì Năm nhanh trí hiểu ra đây chỉ là âm mưu hăm dọa của bọn giặc, nên dì Năm bình tĩnh nói với con mình: "Mầy qua nhà bà Mười… dắt con heo về…, đội luôn năm giạ lúa. Rồi… cha con ráng đùm bọc lấy nhau. "
Lời nghẹn ngào đó chứng tỏ dì Năm đã chấp nhận mình bị giặc bắt đi và đồng nghĩa là cái chết sẽ đến. Vì vậy, lời căn dặn của dì Năm là hợp lí với hoàn cảnh đau thương, chia li đó.
b. Tình huống dì Năm nhận người không quen biết là chồng của mình trước mặt quân giặc.
Những lời đối đáp của dì Năm với bọn lính thật cứng cỏi, tự tin và rất thông minh. Từ đó, em càng thêm cảm phục tấm lòng của dì Năm đối với cách mạng. Tấm "lòng dân" Nam Bộ rất cao cả. Họ không những mưu trí, dũng cảm mà còn sẵn sàng chấp nhận mọi sự hi sinh để bảo vệ cán bộ. Tấm "lòng dân" cao quý ấy thật nhiều, thật đẹp trên khắp đất nước ta.
Câu 4 (trang 26): Em hãy phân vai, đọc diễn cảm đoạn kịch trên.
Giải đáp:
Các em tự phân vai từng nhân vật và đọc diễn cảm đoạn kịch đó trước lớp.
Bài trước: Tập làm văn: Luyện tập làm báo cáo thống kê (trang 23 sgk Tiếng Việt 5) Bài tiếp: Chính tả (Nhớ - viết): Thư gửi các học sinh (trang 26 sgk Tiếng Việt 5)