Tập làm văn: Tả người (trang 159 sgk Tiếng Việt 5)
Câu 1 (trang 159): Em hãy chọn một trong các đề sau để làm bài văn:
1. Tả một em bé đang tuổi tập nói, tập đi.
2. Tả một người thân (ông, bà, cha, mẹ, anh, em, …) của em.
3. Tả một bạn học của em.
4. Tả một người lao động (công nhân, nông dân, thợ thủ công, bác sĩ, y tá, cô giáo, thầy giáo, …) đang làm việc.
Giải đáp:
Đề 1. Tả một em bé đang tuổi tập nói, tập đi.
Gợi ý:
A. Mở bài
- Giới thiệu về em bé đó
- Em có quan hệ gì với em bé đó?
B. Thân bài
- Tả sơ qua về hình dáng
+Mấy tuổi: 2 tuổi
+Hình dáng: Bụ bẫm, đáng yêu
+Nước da: Trắng hồng
+Tóc: Lơ thơ vài sợi tóc tơ
+Mắt: Đôi mắt to tròn, linh động, đen lay láy
- Tả hoạt động
+Những bước đi chập chững, đáng yêu
+Thích nũng nịu với mẹ và những người thân trong nàh, nhưng ở bên những người khác thì lại bày ra dáng vẻ rất tự lập
+Thích chơi búp bê, thích nghịch đồ chơi
+Tối nào đi ngủ cũng phải ôm gấu bông mới có thể ngủ ngon
C. Kết bài
- Tình cảm của em đối với em bé
Đề 2: Tả một người thân (ông, bà, cha, mẹ, anh, em, …) của em.
Gợi ý:
A. Mở bài
- Giới thiệu về đối tượng được miêu tả
- Hoạt động thường ngày của người ấy là gì
B. Thân bài
- Giới thiệu vài nét tiêu biểu khi miêu tả ngoại hình của bà (tóc, làn da, hàm răng, dáng đi, …)
- Tả về hoạt động của người đó: Tuy đã nhiều tuổi rồi nhưng bà lúc nào cũng không ngơi tay, lúc nào cũng bận rộn với công việc nhà.
+Chăm sóc vườn rau
+Cặm cùi làm việc nhà
+Nấu ăn
+Thường xuyên trò chuyện và kể cho em nghe những câu chuyện lí thú
…
C. Kết bài
- Tình cảm của em đối với bà
- Em sẽ làm gì để bà vui lòng
Đề 3 Tả một bạn học của em
Gợi ý:
A. Mở bài: Giới thiệu về người bạn học đó
B. Thân bài
- Tả hình dáng:
+ Tả bao quát: Vóc dáng, làn da, tuổi,...
+ Tả chi tiết: khuôn mặt, tóc, mắt, giọng nói,...
- Tả tính tình, hoạt động
+ Đó là người bạn mang tính cách như thế nào? thân thiện, hoà đồng hay có chút rụt rè, cẩn trọng?
+ Hoạt động: lên lớp học, trò chuyện với các bạn,...
C. Kết bài: Tình cảm của em đối với người bạn học đó
Đề 4: Tả một người lao động (công nhân, nông dân, thợ thủ công, bác sĩ, y tá, cô giáo, thầy giáo,.. ) đang làm việc.
Gợi ý:
A. Mở bài
- Giới thiệu về cô giáo mà em định tả
- Đó là cô giáo dạy em môn văn
B. Thân bài
- Tả hình dáng
+Cô khoảng 30 tuổi
+Vóc người nhỏ nhắn, thon thả
+Mái tóc dài đen mượt
+Đôi mắt nâu sâu thẳm chất chứa nhiều ưu tư
+Hàm răng trắng đều mỗi lần mỉm cười giống như mặt trời tỏa nắng
- Tả hoạt động
+Miệt mài viết bài trên bục giảng, những hạt phấn thi nhau rơi xuống, rơi trên mái tóc cô, vương cả vào áo quần cô.
+Mỗi lần chúng em có gì thắc mắc chưa hiểu, cô đều xuống tận nơi, tận tình giảng giải cho chúng em hiểu mới thôi
+Giọng cô trầm ấm và truyền cảm mỗi lần cô say sưa giảng bài, giọng cô sang sảng làm sáng cả phòng học, khiến chúng em chú ý lắng nghe từng lời từng lời cô nói.
+Mỗi lần lớp ngoan, có nhiều bạn học tốt, từ trong đôi mắt cô em thấy ánh lên một nụ cười mãn nguyện. Khi có bạn chưa ngoan, đôi mắt nâu của cô trầm xuống.
C. Kết bài
- Chúng em rất yêu quý cô giáo
- Em luôn cố gắng học thật tốt, nghe lời cô để cô vui lòng
Bài làm tham khảo:
Cho mãi đến tận bây giờ, em vẫn còn nhớ như in hình ảnh cô giáo Thủy - người cô đầu đời đã dạy em năm học lớp 1 trường tiểu học Thái Thịnh.
Cô Thủy có dáng người thon thả, nhỏ nhắn và cân đối. Cô giáo năm nay cũng gần bốn mươi tuổi nhưng nhìn cô vẫn trẻ hơn mẹ em rất nhiều. Hàng ngày đến lớp, cô thường mặc những chiếc áo dài hoa nhẹ nhàng duyên dáng rất phù hợp với dáng người của cô.
Cô có mái tóc đen huyền, óng ả và vất mềm mại mịn màng như những sợi tơ luôn buông xõa đến ngang lưng. Cô có gương mặt trái xoan và đôi mắt bồ câu sáng trong với đôi hàng mi dày và cong vút nhìn rất xinh đẹp, thùy mị. Chiếc mũi tuy không cao nhưng lại rất hợp với khuôn mặt. Mỗi lần cô cười trông cô tươi và xinh hơn cả những diễn viên, người mẫu. Hàm răng trắng như mây trời lại được tô điểm bằng một chiếc răng khểnh bên trái khóe miệng làm cho nụ cười vốn đã rất tươi lại còn tươi hơn, hấp dẫn hơn.
Mỗi lúc cô nói chuyện hay giảng bài trên lớp thì giọng nói của cô nghe mới ngọt ngào làm sao! Khi thì nhẹ nhàng, êm dịu thướt tha như làn gió mát, lúc thì trầm bổng, du dương như tiếng hót chim họa mi, khiến chúng em như lạc vào thế giới của đàn ca. Những buổi học đầu tiên với em vô cùng lạ lẫm và bỡ ngỡ. Cô cầm tay từng bạn uốn nắn từng chữ, từng dòng, tập cho từng em phát âm, đánh vần từng tiếng. Những giờ ra chơi, cô nán lại gạch hàng, viết mẫu trong tập cho từng em để chúng em viết được đúng mẫu từ, ngay hàng thẳng lối.
Giờ đây, tuy đã học lớp Năm rồi nhưng lòng em luôn kính trọng và biết ơn cô giáo Thủy. Em hứa với lòng mình phải cố gắng học thật tốt để không phụ công dạy dỗ của cô.
Bài trước: Tập đọc: Thầy cúng đi viện (trang 159 sgk Tiếng Việt 5) Bài tiếp: Luyện từ và câu: Tổng kết vốn từ (trang 159 sgk Tiếng Việt 5)