Tập làm văn: Luyện tả cảnh (trang 31 sgk Tiếng Việt 5)
Câu 1 (trang 31 sgk Tiếng Việt 5): Em hãy đọc bài văn sau và trả lời câu hỏi:
a) Những dấu hiệu nào báo hiệu cơn mưa sắp đến?
b) Tìm những từ ngữ tả tiếng mưa và hạt mưa từ lúc bắt đầu đến lúc kết thúc cơn mưa.
c) Tìm những từ ngữ tả cây cối, con vật, bầu trời trong và sau trận mưa.
d) Tác giả đã quan sát cơn mưa bằng những giác quan nào?
Giải đáp:
a) Những dấu hiệu báo cơn mưa sắp đến được thể hiện trong bài Mưa rào đó là: "Những đám mây bay về. Những đám mây lớn nặng và đặc xịt lổm ngổm đầy trời. Mây tản ra từng nắm nhỏ rồi san đều trên một nền đen xám xịt. Gió nam thổi giật mãi. Gió bỗng đổi mát lạnh nhuốm hơi nước…"
b) Những từ ngữ tả tiếng mưa và hạt mưa từ lúc bắt đầu đến lúc kết thúc cơn mưa là:
- Mưa đến rồi, lẹt đẹt… lẹt đẹt.
- Những giọt nước lăn xuống mái phên nứa.
- Mưa ù xuống.
- Mấy giọt lách tách.
- Bây giờ bao nhiêu nước tuôn rào rào.
- Nước mưa xuống sầm sập, giọt ngã, giọt bay, bụi nước tỏa trắng xóa.
- Mưa rào rào.
- Mưa đồm độp.
- Mưa xối nước.
- Mưa đã ngớt.
- Mưa tạnh.
c) Những từ ngữ tả cây cối, con vật, bầu trời trong và sau trận mưa là:
- Trong trận mưa
- Lá: vẫy tai run rẫy.
- Con gà: ướt lướt thướt, ngật ngưỡng.
- Trong nhà: tối sầm, mùi nồng ngai ngái.
- Nước chảy: đỏ ngòm, cuồn cuộn.
- Trời: tối thẫm, ục ục ì ầm.
- Sau trận mưa
- Trời: rạng dần, trong vắt, mặt trời ló ra.
- Chim: hót râm ran.
d. Tác giả đã quan sát cơn mưa bằng những giác quan là: thính giác, thị giác và khứu giác.
Câu 2 (trang 32): Từ những điều quan sát được, hãy lập dàn ý bài văn miêu tả một cơn mưa.
Giải đáp:
a. Mở bài:
- Giới thiệu bao quát về sự chuyển động của bầu trời (mây, gió, sấm chớp, …) khi chuyển mưa, thời gian có thể sáng, trưa, chiều, tối…
b. Thân bài:
- Miêu tả âm thanh tiếng mưa rơi.
- Giọt mưa tới tấp, ào ào, nổi trên mặt sân, cây cối ngả nghiêng tắm mưa. Những con gà chạy nhanh vào gốc cây tránh mưa, mấy chú cóc nhảy ra đớp mồi. Một vài bác nông dân đội nón, mặc áo mưa khơi thông nước mưa chảy xiết, bọn trẻ tắm mưa, nô đùa huyên náo cả một vùng.
- Mưa ngớt rồi tạnh hẳn, trời quang quẻ, mát mẻ, vườn cây rung rinh trong gió nhẹ, mấy chú gà vỗ cánh tỉa lông rồi đi tìm mồi. (Dùng câu văn có hình ảnh).
c. Kết bài:
Nêu cảm nghĩ về cơn mưa đầu mùa, mưa với đời sống con người.
Bài trước: Tập đọc: Lòng dân (tiếp theo) - trang 31 sgk Tiếng Việt 5 Bài tiếp: Luyện từ và câu: Luyện tập về từ đồng nghĩa (trang 32 sgk Tiếng Việt 5)