Luyện từ và câu: Ôn tập về từ loại (trang 137 sgk Tiếng Việt 5)
Câu 1 (trang 137 sgk Tiếng Việt 5): Em hãy đọc đoạn văn sau. Tìm danh từ riêng và 3 danh từ chung trong đoạn văn.
- Chị! – Nguyên quay sang tôi, giọng nghẹn ngào. – Chị… Chị là chị gái của em nhé!
Tôi nhìn em cười trong hai hàng nước mắt kéo vệt trên má:
- Chị sẽ là chị của em mãi mãi!
Nguyên cười rồi đưa tay lên quệt má. Tôi chẳng buồn lau mặt nữa. Chúng tôi đứng như vậy nhìn ra phía xa sáng rực ánh đèn màu, xung quanh là tiếng đàn, tiếng hát khi xa, khi gần chào mừng màu xuân. Một năm mới bắt đầu.
Giải đáp:
Trong đoạn văn trên bao gồm:
- Danh từ riêng là: Nguyên.
- Danh từ chung là: chị gái, tiếng đàn, mùa xuân.
Câu 2 (trang 137): Nhắc lại quy tắc viết hoa danh từ riêng đã học.
Giải đáp:
* Quy tắc viết hoa danh từ riêng như sau:
- Khi viết tên người, tên địa lí Việt Nam, cần viết hoa chữ cái đầu của mỗi tiếng tạo thành tên riêng đó. Ví dụ: Hoàng Quốc Việt, Hà Nội…
- Khi viết tên người, tên địa lí nước ngoài, cần viết hoa chữ cái đầu của mỗi bộ phận tạo thành tên đó. Nếu bộ phận tạo thành tên gồm nhiều tiếng thì giữa các tiếng cần có gạch nối.
Ví dụ: Pa-ri, Vich-to Huy-gô…
- Những tên riêng nước ngoài được phiên âm theo âm Hán Việt thì viết hoa giống như cách viết tên riêng Việt Nam. Ví dụ: Lỗ Tấn, Lý Bạch, Quách Mạt Nhược…
Câu 3 (trang 137): Em hãy tìm đại từ xưng hô được dùng trong đoạn văn vừa đọc ở bài tập 1.
Giải đáp:
- Các đại từ xưng hô được dùng trong đoạn văn ở bài tập 1 là: chị, em, tôi, chúng tôi.
Câu 4 (trang 138): Tìm trong đoạn văn ở bài tập 1:
Giải đáp:
a) Một danh từ hoặc đại từ làm chủ ngữ trong kiểu câu Ai làm gì?
1. Nguyên (danh từ) quay sang tôi, giọng nghẹn ngào.
2. Tôi (đại từ) đi cắm trại với lớp.
b) Một danh từ hoặc đại từ làm chủ ngữ trong kiểu câu Ai thế nào?
Một năm mới (cụm danh từ) bắt đầu.
c) Một danh từ hoặc đại từ làm chủ ngữ trong kiểu câu Ai là gì?
1. Chị (đại từ gốc danh từ) là chị gái của em nhé!
2. Chị (đại từ gốc danh từ) sẽ là chị của em mãi mãi.
d) Một danh từ tham gia bộ phận vị ngữ trong kiểu câu Ai là gì?
1. Chị là chị gái của em nhé.
2. Chị là chị gái của em mãi mãi.
Danh từ làm vị ngữ - từ chị trong hai câu trên – phải đứng sau từ là.
Bài trước: Chính tả (Nghe - viết): Chuỗi ngọc lam (trang 136 sgk Tiếng Việt 5) Bài tiếp: Kể chuyện: Pa-xtơ và em bé (trang 138 sgk Tiếng Việt 5)