Bài 17: Cấu trúc di truyền của quần thể (tiếp theo) - Sinh học 12
Phần 1: Câu hỏi thảo luận
Trả lời câu hỏi Sinh 12 Bài 17 trang 73: Một quần thể người có tần số người bị bệnh bạch tạng là 1/10000. Giả sử quần thể này cân bằng di truyền.
- Hãy tính tần số các alen và thành phần các kiểu gen của quần thể. Biết rằng, bệnh bạch tạng là do một gen lặn nằm trên NST thường quy định.
- Tính xác suất để hai người bình thường trong quần thể này lấy nhau sinh ra người con đầu lòng bị bệnh bạch tạng.
Lời giải:Quy ước:
A – không bị bạch tạng;
a – bạch tạng.
- Người bị bạch tạng có kiểu gen aa với tần số 1/10000.
Mà quần thể cân bằng di truyền → q(a) = √ (1/10000) = 0,01.
→ Tần số alen A là: p(A) = 1 – 0,01 = 0,99
- Thành phần kiểu gen của quần thể:
AA = p2 = (0,99)2 = 0,9801
Aa = 2pq = 2.0,99.0,01 = 0,0198
Aa = q2 = (0,01)2 = 0,0001
- Xác suất để hai người bình thường trong quần thể này lấy nhau sinh ra người con đầu lòng bị bệnh bạch tạng là: (0,0198)2. 0,25 = 0,000098.
Phần 1: Câu hỏi và bài tập
Bài 1 (trang 73 SGK Sinh học 12): Nêu đặc điểm di truyền của quần thể ngẫu phối.
Lời giải:Đặc điểm di truyền của quần thể ngẫu phối như sau:
- Trong quần thể ngẫu phối, các cá thể có kiểu gen khác nhau kết đôi với nhau một cách ngẫu nhiên sẽ tạo nên một lượng biến dị di truyền rất lớn trong quần thể làm nguồn nguyên liệu cho quá trình tiến hóa và chọn giống.
- Quần thể ngẫu phối có thể duy trì tần số các kiểu gen khác nhau trong quần thể một cách không đổi trong những điều kiện nhất định. Như vậy, một đặc điểm qua trọng của quần thể ngẫu phối là duy trì được sự đa dạng di truyền của quần thể.
Bài 2 (trang 73 SGK Sinh học 12): Một quần thể bao gồm 120 cá thể có kiểu gen AA, 400 cá thể có kiểu gen Aa và 680 cá thể có kiểu gen aa. Tính tần số của các alen A và a trong quần thể. Cho biết quần thể có cân bằng về thành phần kiểu gen hay không?
Lời giải:Tần số alen A:
p (A) = (120 + 200) / (120 + 400 + 680) = 0,266.
Tần số alen a:
q (a) = 1 - 0,266 = 0,734.
Nếu ở trạng thái cân bằng di truyền thì quần thể có thành phần kiểu gen như sau:
(0,266)2AA + 2 (0,266)(0,734)Aa + (0,734)2aa = 1
0,07AA + 0,39Aa + 0,54aa = 1
Trong khi đó thành phần kiểu gen thực tế của quần thể là:
p2AA = 120/ (120 + 400 + 680) = 0,1
2pq Aa = 400/1200 = 0,33
q2aa = 680/1200 = 0,57
Như vậy, quần thể không ở trạng thái cân bằng di truyền.
Bài 3 (trang 74 SGK Sinh học 12): Hãy chọn phương án trả lời đúng.
Quần thể nào trong số các quần thể dưới đây ở trạng thái cân bằng di truyền?
Quần thể | Tần số kiểu gen AA | Tần số kiểu gen Aa | Tần số kiểu gen aa |
---|---|---|---|
1 | 1 | 0 | 0 |
2 | 0 | 1 | 0 |
3 | 0 | 0 | 1 |
4 | 0,2 | 0,5 | 0,3 |
A. Quần thể 1 và 2
B. Quần thể 3 và 4
C. Quần thể 2 và 4
D. Quần thể 1 và 3
Lời giải:Đáp án đúng là: D. Quần thể 1 và 3
Bài 4* (trang 74 SGK Sinh học 12): Các gen di truyền liên kết với giới tính có thể đạt được trạng thái cân bằng Hacđi – Vanbec hay không nếu tần số alen ở 2 giới là khác nhau? Giải thích vì sao?
Lời giải:Các gen di truyền liên kết với giới tính không thể đạt được trạng thái cân bằng Hacdi- Vanbec sau một thế hệ giao phối ngẫu nhiên. Bởi vì, theo đề ra thì tần số alen ở hai giới là không như nhau trong thế hệ bố mẹ.
Bài trước: Bài 16: Cấu trúc di truyền của quần thể - Sinh học 12 Bài tiếp: Bài 18: Chọn giống vật nuôi và cây trồng dựa trên nguồn biến dị tổ hợp - Sinh học 12