Trang chủ > Lớp 12 > Giải BT Sinh học 12 > Bài 14: Thực hành: Lai giống - Sinh học 12

Bài 14: Thực hành: Lai giống - Sinh học 12

I. Mục tiêu

- Rèn luyện kĩ năng bố trí thí nghiệm trong nghiên cứu di truyền học: tự mình bố trí thí nghiệm lai, tạo dòng thuần chủng, đánh giá kết quả thí nghiệm bằng phương pháp thống kê χ2

- Rèn luyện phương pháp nghiên cứu di truyền học thông qua các băng hình, ghi lại quá trình lai tạo giống, sau đó đánh giá kết quả lai được cung cấp bởi các nhà di truyền học hoặc bởi chính các thầy cô giáo.

II. Chuẩn bị

- Những trường học ở nông thông hoặc những trường có vườn trường có thể cho học sinh chuẩn bị sẵn đất trồng các cây ngắn ngày như cà chua để tiến hành lai giống.

- Những trường ở thành phố nếu có bể cá cảnh có thể chuẩn bị các giống cá như cá khổng tước, cá kiếm, cá mún,... để tiến hành lai giống.

III. Nội dung và cách tiến hành

a. Khử nhị trên cây mẹ:

- Chọn những hoa còn là nụ có màu vàng nhạt để khử nhị (hoa chưa tự thụ phấn).

- Dùng kim mũi mác tách 1 bao phấn ra.

Lưu ý: Nếu phấn còn là chất trắng sữa hay màu xanh thì được. Nếu phấn đã là hạt màu trắng thì không được.

- Dùng ngón trỏ và ngón cái của tay để giữ lấy nụ hoa.

- Tay phải cầm kẹp tách bao hoa ra, tỉa từng nhị một, cần làm nhẹ tay tránh để đầu nhụy và bầu nhụy bị thương tổn.

- Trên mỗi chùm chọn 4 đến 6 hoa cùng lúc và là những hoa mập để khử nhị, cắt tỉa bỏ những hoa khác.

- Bao các hoa đã khử nhị bằng bao cách li.

b. Thụ phấn:

- Chọn những hoa đã nở to, đầu nhị to màu xanh sẫm, có dịch nhờn.

- Thu hạt phấn trên cây bố: chọn hoa vừa nở, cánh hoa và bao phấn vàng tươi, khi chín hạt phấn chín tròn và trắng.

- Dùng kẹp ngắt nhị bỏ vào đĩa đồng hồ.

- Dùng bút lông chà nhẹ trên các bao phấn để hạt phấn bung ra.

- Dùng bút lông chấm hạt phấn cây bố lên đầu nhụy hoa của cây mẹ đã khử nhị.

- Bao chùm hoa đã thụ phấn bằng túi cách li, buộc nhãn, ghi ngày và công thức lai.

c. Chăm sóc và thu hoạch

- Tưới nước đầy đủ.

- Khi quả lai chín thì thu hoạch, cẩn thận tránh nhầm lẫn các công thức lai.

- Bổ từng quả trải hạt lên tờ giấy lọc ghi công thức lai và thứ tự quả lên tờ giấy đó.

- Phơi khô hạt ở chỗ mát khi cần gieo thì ngâm tờ giấy đó vào nước lã hạt sẽ tách ra.

d. Xử lí kết quả lai:

- Kết quả thí nghiệm được tổ hợp lại và xử lí theo phương pháp thống kê χ2

Trong đó:

O: số liệu quan sát (tỉ lệ phân li kiểu hình của phép lai)

E: số liệu lí thuyết (tỉ lệ phân li kiểu hình theo lí thuyết)