Bài 20: Chuyển dịch cơ cấu kinh tế - Giải bài tập Địa lí 12
Câu hỏi trang 82 sách giáo khoa Địa Lí 12
Dựa vào hình 20.1 (SGK), hãy phân tích sự chuyển dịch cơ cấu GDP phân theo khu vực kinh tế ở nước ta, giai đoạn 1990 - 2005.
Trả lời:
- Tỉ trọng của khu vực II - Khu vực công nghiệp và xây dựng: GDP có xu hướng tăng nhanh: từ 22,7% năm 1990 lên 41,0% năm 2005, và hiện đang có tỉ trọng cao nhất trong cơ cấu GDP;
- Tỉ trọng của khu vực I - Khu vực nông - lâm thuỷ sản: GDP có xu hướng giảm nhanh: từ 38,7% năm 1990 giảm xuống còn 21,0% vào năm 2005;
- Tỉ trọng của khu vực III - Khu vực dịch vụ có sự biến động: tăng nhanh từ 1991 đến 1995, sau đó giảm nhẹ đến năm 2005.
Hãy dự vào bảng 20.2 (SGK) phân tích sự chuyển dịch cơ cấu GDP giữa các thành phần kinh tế. Nêu ý nghĩa của sự dịch chuyển đó.
Trả lời:
- Sự chuyển dịch cơ cấu GDP giữa các thành phần kinh tế:
* Tỉ trọng của khu vực kinh tế Nhà nước giảm, trong khi đó tỉ trọng của khu vực kinh tế ngoài Nhà nước tăng. Tuy nhiên, khu vực kinh tế Nhà nước vẫn đang giữ vai trò chủ đạo trong nền kinh tế nước ta.
* Tỉ trọng của thành phần kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài tăng nhanh.
- Xu hướng chuyển dịch như trên cho thấy ở nước ta đang trong quá trình phát triển nền kinh tế hàng hoá vận hành theo cơ chế thị trường dưới sự quản lí của Nhà nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Các thành phần kinh tế hiện đang được phát huy sức mạnh và tỉ trọng thành phần kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài tăng mạnh do nước ta đang trong tiến trình hội nhập với nền kinh tế thế giới.
Câu hỏi trang 86 sách giáo khoa Địa Lí 12
Trả lời
| Ngành kinh tế |
- Hướng chuyển dịch: tăng tỉ trọng của khu vực II, giảm tỉ trọng của khu vực I, tỉ trọng của khu vực III tuy chưa ổn định nhưng nhìn chung là chuyển biến tích cực.
- Sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế trong nội bộ ngành khá rõ + Ở khu vực I nông - lâm thủy sản: Xu hướng là tỉ trọng ngành nông nghiệp giảm, tỉ trọng ngành thuỷ sản tăng. Trong nông nghiệp theo nghĩa hẹp, giảm tỉ trọng của ngành trồng trọt, tăng tỉ trọng của ngành chăn nuôi. + Ở khu vục II công nghiệp và xây dựng: Công nghiệp đang có xu hướng chuyển đổi cơ cấu ngành và đa dạng hoá sản phẩm để tăng hiệu quả đầu tư phù hợp hơn với yêu cầu của thị trường. Trong từng ngành công nghiệp, cơ cấu sản phẩm cũng có sự chuyển đổi theo hướng tăng tỉ trọng của các sản phẩm cao cấp, có chất lượng và có sự cạnh tranh về mặt giá cả, giảm các loại sản phẩm chất lượng thấp và trung bình không còn phù hợp với yêu cầu của thị trường trong nước cũng như xuất khẩu. + Ở khu vực III dịch vụ: Cũng đã có những bước tăng trưởng, nhất là trong những lĩnh vực liên quan đến kết cấu hạ tầng kinh tế và phát triển đô thị. Nhiều loại hình dịch vụ mới được ra đời như: chuyển giao công nghệ, viễn thông, tư vấn đầu tư… |
| Thành phần kinh tế |
Thành phần kinh tế Nhà nước ở nước ta tuy có giảm về tỉ trọng nhưng vẫn giữ vai trò chù đạo trong nền kinh tế. Thành phần kinh tế ngoài Nhà nước có tỉ trọng ngày càng tăng. |
| Lãnh thổ kinh tế |
+ Tỉ trọng của các vùng trong giá trị sản xuất cả nước có nhiều biến động. + Các vùng động lực phát triển kinh tế, vùng chuyên canh và các khu công nghiệp tập trung, khu chế xuất có quy mô lớn đã được hình thành. + Ba vùng kinh tế trọng điểm: Bắc Bộ, miền Trung và phía Nam được hình thành. |
Câu hỏi:
a) Hãy tính tỉ trọng của từng ngành trong tổng giá trị sản xuất nông, lâm nghiệp và thủy sản của nước ta
b) Nhận xét
Trả lời:
a. Tính tỉ trọng của từng ngành:
Áp dụng công thức: A/ Tổng số x 100% = %
Trong đó A là: Nông nghiệp hoặc Lâm nghiệp, hoặc Thủy sản.
- Ví dụ: % Nông nghiệp năm 2000 = 129140,5/163313,3 x 100% = 79,1%
- Hoặc % Thủy sản năm 2005 = 63549,2/256387,8 x 100% = 24,8%
Kết quả:
b. Nhận xét
Giá trị sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản của nước ta từ năm 2000 đến năm 2005 có sự tăng lên. Tuy nhiên, tốc độ tăng lại có sự khác nhau giữa các ngành nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản dẫn đến có sự chuyển dịch trong cơ cấu sản xuất nông, lâm nghiệp và thủy sản, cụ thể:
- Tỉ trọng nông nghiệp giảm mạnh, từ 79,1% năm 2000 chỉ còn 71,5% ở năm 2005, giảm 7,6%.
- Tỉ trọng lâm nghiệp giảm từ 4,7% năm 2000 chỉ còn 3,7% ở năm 2005 giảm 1%.
- Tỉ trọng thủy sản tăng nhanh, từ 16,2% năm 2000 lên 24,8% ở năm 2005 tăng 8,6%.