Bài 14: Sử dụng và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên -Giải bài tập Địa lí 12

Câu hỏi trang 58 sách giáo khoa Địa lí 12

Nhận xét về biến động về diện tích rừng nước ta qua các giai đoạn 1943 - 1983 và 1983 - 2006. Giải thích.

Trả lời:

- Giai đoạn 1943 - 1983: diện tích có rừng, diện tích rừng tự nhiên, độ che phủ rừng bị giảm sút nghiêm trọng - giao động trong khoảng 50%;

Nguyên nhân chủ yếu là do chiến tranh, do khai thác không hợp lí, do phá rừng bừa bãi, công tác quàn lí rừng còn nhiều hạn chế. Mặc dù diện tích trồng rừng nước ta đạt 0,4 triệu ha, nhưng không bù đắp được diện tích rừng tự nhiên bị phá, nên độ che phù rừng vẫn bị giảm sút gần.

- Giai đoạn 1983 - 2006: diện tích có rừng, diện tích rừng tự nhiên, độ che phủ rừng tăng đáng kể, đặc biệt diện tích rừng trồng tăng nhanh, đạt 2,5 triệu ha.

Nguyên nhân chủ yếu là do công tác bảo vệ, quản lí, trồng rừng được tăng cường manh mẽ. Diện tích rừng tự nhiên vẫn ít hơn rất nhiều so với năm 1943, có nghĩa là chất lượng rừng vẫn đang tiếp tục bị giảm sút, mặc dù diện tích rừng đang tăng dần lên.

Câu hỏi trang 59 sách giáo khoa Địa lí 12

Biểu hiện của sự suy giảm đa dạng sinh vật của nước ta.

Trả lời:

Sự suy giảm đa dạng sinh vật ở nước ta biểu hiện chủ yếu ở ba mặt: về thành phần loài, nguồn gen, kiểu hệ sinh thái.

Nguyên nhân của sự suy giảm số lương loài động, thực vật tự nhiên?

Trả lời:

- Nguyên nhân chủ quan đó là do sự tác động của con người: phá rừng bừa bãi, khai thác không hợp lí, đốt rừng để lấy diện tích canh tác,... điều đó đã làm suy giảm số lượng các loài động, thực vật trong tự nhiên.

- Nguyên nhân khách quan: thiên tai, cháy rừng

Câu hỏi trang 60 sách giáo khoa Địa lí 12

Các biện pháp mà Nhà nước đã thực hiện để bảo vệ đa dạng sinh vật?

Trả lời:

+ Xây dựng và mở rộng được hệ thống vườn quốc gia và khu bảo tồn thiên nhiên;

+ Ban hành "Sách đỏ Việt Nam" để bảo vệ động vật quý hiếm;

+ Quy định chi tiết về việc khai thác về gỗ, động vật và thuỷ sản.

Sự suy thoái tài nguyên đất ở nước ta biểu hiện như thế nào? Nêu các biện pháp bảo vệ đất đồi núi và cải tạo đất đồng bằng.

Trả lời:

- Biểu hiện của sự suy thoái tài nguyên đất ở nước ta:

+ Ở vùng miền núi: đất đai bị bạc màu, đất trơ sỏi đá,... do hiện tương xâm thực, xói mòn, rửa trôi.

+ Ở vùng đồng bằng: đất đai bạc màu; đất bị ô nhiễm, đất bị nhiễm mặn, phèn hoá.

- Các biện pháp bảo vệ đất ở đồi núi và cải tạo đất đồng bằng:

+ Đối với vùng đồi núi: Cần áp dụng tổng thể các biện pháp thuỷ lợi, canh tác nông - lâm (làm ruộng bậc thang, trồng cây theo băng, đào hố vảy cá). Bảo vệ rừng và đất rừng, tổ chức định canh, định cư cho dân cư ở vùng miền núi;

+ Đối với vùng đồng bằng: Đi đôi với thâm canh, nâng cao hiệu quả sử dụng đất, cần phải canh tác sử dụng đất hợp lí, chống bạc màu, glây, nhiễm phèn, nhiễm mặn. Bón phân để cải tạo đất.

Hãy trình bày các biện pháp bảo vệ đất ở đồi núi và cải tạo đất đồng bằng.

Trả lời:

- Đối với vùng đồi núi: Cần áp dụng tổng thể các biện pháp thuỷ lợi, canh tác nông - lâm (làm ruộng bậc thang, trồng cây theo băng, đào hố vảy cá). Bảo vệ rừng và đất rừng, tổ chức định canh, định cư cho dân cư ở vùng miền núi;

- Đối với vùng đồng bằng: Đi đôi với thâm canh, nâng cao hiệu quả sử dụng đất, cần phải canh tác sử dụng đất hợp lí, chống bạc màu, glây, nhiễm phèn, nhiễm mặn. Bón phân để cải tạo đất.

Câu hỏi trang 61 sách giáo khoa Địa lí 12

trình bày các giải pháp nhằm đảm bảo cân bằng nước và phòng chống ô nhiễm nước.

Trả lời:

- Trồng rừng, tăng độ che phủ và canh tác một cách đúng kĩ thuật trên đất dốc để giữ được nước vào mùa mưa, tăng lượng nước thấm vào mùa khô.

- Xử lí hành chính nghiêm ngặt đối với các trường hợp không thực hiện đúng quy định về nước thải, nhằm ngăn chặn được triệt để nguồn gây ra ô nhiễm nước.

- Tuyên truyền, giáo dục và phổ biến cho người dân không được xả nước bẩn, rác thải vào sông hồ.

Khả năng khai thác và yêu cầu bảo vệ đối với các loại tài nguyên du lịch, tài nguyên khoáng sản, tài nguyên nước như thế nào?

Trả lời:

- Đối với tài nguyên du lịch

+ Tài nguyên du lịch của nước ta rất đa dạng, phong phú và có giá trị cao, nhưng tình trạng ô nhiễm môi trường diễn ra ở nhiều điểm du lịch khiến cho cảnh quan du lịch đang bị suy thoái.

+ Cần phải bảo tồn và tôn tạo giá trị của nguồn tài nguyên du lịch và chung tay bảo vệ môi trường du lịch khỏi bị ô nhiễm để đẩy mạnh phát triển du lịch sinh thái.

- Đối với tài nguyên khoáng sản

+ Ở nước ta có hàng nghìn mỏ khoáng sản, chủ yếu là các mỏ nhỏ và phân tán. Nhiều nơi khai thác bừa bãi, không được cấp phép gây lãng phí tài nguyên và ô nhiễm môi trường.

+ Các biện pháp bảo vệ nguồn tài nguyên khoáng sản: Cần quản lí chặt chẽ việc khai thác và cấp phép khai thác tài nguyên khoáng sản và xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm luật.

- Các nguồn tài nguyên thiên nhiên khác như tài nguyên khí hậu - nhiệt, nắng, gió, không khí,.. tài nguyên biển ở nước ta rất dồi dào và có khả năng khai thác rất cao… bên cạnh đó cũng cần được khai thác, sử dụng hợp lí và bảo vệ để phát triển một cách bền vững.

Nêu tình trạng suy giảm tài nguyên rừng và suy giảm đa dạng sinh học ở nước ta. Các biện pháp bảo vệ rừng và bảo vệ đa dạng sinh học.

Trả lời:

*Tài nguyên rừng

- Tình trạng suy giảm tài nguyên rừng:

Độ che phủ rừng ở nước ta năm 1943 là 43%. Năm 1983, giảm xuống còn 22%. Đến năm 2006, tăng lên đạt 39%. Mặc dù tổng diện tích rừng đang được phục hồi, nhưng tài nguyên rừng vẫn đang bị suy thoái vì chất lượng rừng không ngừng bị giảm sút.

- Biện pháp bảo vệ tài nguyên rừng:

+ Theo quy hoạch, phải nâng độ che phủ rừng của cả nước lên 45 đến 50%, vùng núi dốc phải đạt 70 -đến 80%.

+ Những quy định về nguyên tắc quản lí, sử dụng và phát triển đối với ba loại rừng:

• Đối với rừng phòng hộ cần phải có kế hoạch, biện pháp bảo vệ nuôi dưỡng rừng hiện có, trồng rừng trên đất trống đồi núi trọc.
• Đối với rừng đặc dụng phải bảo vệ cảnh quan, đa dạng sinh học của các vườn quốc gia, khu dự trữ thiên nhiên về rừng và khu bảo tổn sinh vật.
• Đối với rừng sản xuất cần đảm bảo duy trì phát triển diện tích và chất lượng rừng, duy trì và phát triển hoàn cảnh rừng, độ phì và chất lượng đất.

+ Giao quyền sử dụng đất và bảo vệ rừng cho người dân

+ Nhiệm vụ trước mắt là quy hoạch và thực hiện các chiến lược trồng rừng với mục tiêu đề ra cho từng giai đoạn.

* Sử dụng và bảo vệ đa dạng sinh vật

Sự suy giảm đa dạng sinh vật

+ Tác động của con người đang làm thu hẹp diện tích sinh sống của sinh vật, đồng thời còn làm nghèo đi tính đa dạng của các kiểu hệ sinh thái, thành phần loài và nguồn gen.

+ Nguồn tài nguyên sinh vật dưới nước, đặc biệt nguồn tài nguyên hải sản của nước ta cũng bị giảm sút rõ rệt.

- Các biện pháp cần làm để bảo vệ đa dạng sinh vật

+ Cần xây dựng và mở rộng hệ thống vườn quốc gia và các khu bảo tồn thiên nhiên

+ Ban hành "Sách đỏ Việt Nam" để bảo vệ động vật quí hiếm.

+ Quy định chi tiết về hoạt động khai thác gỗ, động vật và thuỷ sản.

Hãy trình bày tình trạng suy thoái tài nguyên đất và các biện pháp bảo vệ đất ở vùng đồi núi và vùng đồng bằng.

Trả lời:

* Sự suy thoái tài nguyên đất

- Diện tích đất trống, đồi trọc giảm mạnh, năm 2006, cả nước chỉ còn khoảng 5,35 triệu ha diện tích đất hoang giảm gần 1/2 diện tích so với năm 1990;

- Tuy nhiên diện tích đất bị suy thoái vẫn còn rất lớn, hiện nay có khoảng 9,3 triệu ha đất bị đe dọa sa mạc hóa.

* Các biện pháp bảo vệ tài nguyên đất:

- Đối với vùng đồi núi: Cần áp dụng tổng thể các biện pháp thuỷ lợi, canh tác nông - lâm (làm ruộng bậc thang, trồng cây theo băng, đào hố vảy cá). Bảo vệ rừng và đất rừng, tổ chức định canh, định cư cho dân cư ở vùng miền núi;

- Đối với vùng đồng bằng: Đi đôi với thâm canh, nâng cao hiệu quả sử dụng đất, cần phải canh tác sử dụng đất hợp lí, chống bạc màu, glây, nhiễm phèn, nhiễm mặn. Bón phân để cải tạo đất.

trình bày các loại tài nguyên khác cần được sử dụng hợp lí và bảo vệ.

Trả lời:

* Nguồn tài nguyên nước:

- Thực trạng: thừa nước gây lũ lụt vào mùa mưa, thiếu nước gây hạn hán vào mùa khô và hiện tượng ô nhiễm nguồn nước.

- Các biện pháp bảo vệ tài nguyên nước:

+ Cần tăng độ che phủ, canh tác đúng kĩ thuật trên nền đất dốc để giữ nước vào mùa mưa, tăng lượng nước thấm vào mùa khô.

+ Phải xử lí hành chính một cách nghiêm ngặt đối với các trường hợp không thực hiện đúng quy định về nước thải, nhằm ngăn chặn triệt để nguồn gây ô nhiễm nước.

+ Tuyên truyền, giáo dục cho người dân bảo vệ nguồn nước, không xả nước bẩn, rác thải vào sông hồ.

* Tài nguyên khoáng sản:

- Ở nước ta có hàng nghìn mỏ khoáng sản, chủ yếu là các mỏ nhỏ và phân tán. Nhiều nơi khai thác bừa bãi, không được cấp phép gây lãng phí tài nguyên và ô nhiễm môi trường.

- Các biện pháp bảo vệ nguồn tài nguyên khoáng sản: Cần quản lí chặt chẽ việc khai thác và cấp phép khai thác tài nguyên khoáng sản và xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm luật.

* Tài nguyên du lịch

- Tài nguyên du lịch của nước ta rất đa dạng, phong phú và có giá trị cao, nhưng tình trạng ô nhiễm môi trường diễn ra ở nhiều điểm du lịch khiến cho cảnh quan du lịch đang bị suy thoái.

- Cần phải bảo tồn và tôn tạo giá trị của nguồn tài nguyên du lịch và chung tay bảo vệ môi trường du lịch khỏi bị ô nhiễm để đẩy mạnh phát triển du lịch sinh thái.