Trang chủ > Lớp 8 > Tác giả - Tác phẩm Ngữ văn 8 > Lão Hạc (Tác giả - Tác phẩm Ngữ văn 8)

Lão Hạc (Tác giả - Tác phẩm Ngữ văn 8)

- Nam Cao sinh năm 1917, mất năm 195, tên khai sinh là Trần Hữu Tri

- Quê quán: làng Đại Hoàng - phủ Lí Nhân (nay thuộc xã Hòa Hậu, huyện Lí Nhân), tỉnh Hà Nam.

- Cuộc đời và sự nghiệp sáng tác văn học:

+ Năm 1941, nhà văn Văn Cao có tập truyện đầu tay là "Đôi lứa xứng đôi", tên trong bản thảo là "Cái lò gạch cũ" được độc giả đón nhận, sau đó đã đã được đổi tên thành "Chí Phèo".

+ Tháng 4/1943, Nam Cao tham gia nập Hội Văn hóa cứu quốc và là một trong số những hội viên đầu tiên

+ Đến năm 1946, ông ra Hà Nội tham gia Hội Văn hóa Cứu quốc

+ Năm 1950 Nam Cao làm việc tại Hội Văn nghệ Việt Nam và làm việc tại toà soạn tạp chí Văn nghệ.

+ Năm 1996, ông được nhà nước trao tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật

+ Các tác phẩm tiêu biểu: Cái chết của con Mực, Chí Phèo, Con mèo…

- Phong cách sáng tác:

+ Ông là một nhà văn hiện thực xuất sắc viết về đề tài người nông dân nghèo khổ bị vùi dập và những người trí thức nghèo sống bế tắc, mòn mỏi trong xã hội cũ

II. Đôi nét về tác phẩm Lão Hạc

1. Hoàn cảnh sáng tác

- Lão Hạc là một truyện ngắn xuất sắc của nhà văn Nam Cao viết về đề tài người nông dân trong xã hội phong kiến cũ, được đăng báo lần đầu vào năm 1943

2. Tóm tắt

Lão Hạc là một người nông dân nghèo khổ, sống và bầu bạn với một con chó gọi là cậu Vàng. Con trai lão vì nghèo không có tiền cưới vợ nên đã bỏ đi làm đồn điền cao su. Một mình lão phải tự chăm sóc cho bản thân. Sau một trận ốm thập tử nhất sinh, nhà lão không còn gì để ăn nữa, lão đành phải bán con Vàng mà lão hết mực yêu thương như chính đứa con của mình. Lão đem hết số tiền bán chó và tiết kiệm được gửi ông Giáo và nhờ ông trông nom mảnh vườn. Những hôm sau lão kiếm được gì thì ăn nấy. Một hôm, lão Hạc sang nhà Binh Tư xin ít bả chó và nói dối là đánh bả con chó hay sang vườn nhà lão để giết thịt ăn nhưng thực ra là để kết liễu đời mình. Cái chết của lão Hạc dữ dội, đau đớn, không ai hiểu được vì sao lão chết ngoại trừ Binh Tư và ông Giáo.

3. Giá trị nội dung

- Thông qua đoạn trích tác giả đã bộc lộ sự chân thực và cảm động về thân phận và số phận đau thương của người nông dân trong xã hội phong kiến cũ, đồng thời ca ngợi các phẩm chất cao quí của họ. Ngoài ra, tác giả cũng cho thấy sự yêu thương trân trọng của mình đối với những người nông dân như thế

4. Giá trị nghệ thuật

- Nam Cao đã bộc lộ tài năng nghệ thuật của mình thông qua việc miêu tả tâm lí nhân vật một cách sinh động, cách kể chuyện giản dị nhưng tự nhiên chân thực, giọng điệu kể chuyện linh hoạt và tình huống chuyện đôc đáo.

III. Dàn ý phân tích tác phẩm Lão Hạc

I. Mở bài

- Đôi nét về nhà văn Nam Cao: Nhà văn hiện thực xuất sắc

- Khái quát về tác phẩm "Lão Hạc": biều thị sự chân thực và cảm động về những người nông dân có số phận đau thương trong xã hội phong kiến cũ đồng thời ca ngợi các phẩm chất cao quí của họ thông qua hình tượng nhân vật Lão Hạc

II. Thân bài

1. Nhân vật lão Hạc

a. Tình cảnh của Lão Hạc

- Một lão nông già yếu và cô đơn ⇒ tình cảnh đáng thương, bi đát

- Vì nghèo, lão Hạc dự định bán đi con chó Vàng – kỉ vật của người con trai, là người bạn thân thiết của lão - và chọn con đường kết thúc đời mình.

b. Diễn biến tâm trạng của lão Hạc quanh việc bán chó

- Cậu Vàng là con chó mà lão Hạc yêu quý và xem như người thân của mình:

+ Cho cậu Vàng ăn trong một bát lớn như của nhà giàu; ăn gì cũng dùng đũa gắp cho nó cùng ăn

+ Rỗi rãi thì mang nó ra ao tắm và bắt rận cho nó

+ Mỗi khi uống rượu lão nhắm vài miếng thì cũng gắp cho nó một miếng giống như người ta gắp thức ăn cho người bạn

+ Thường xuyên tâm sự với cậu Vàng về bố nó, rồi âu yếm, thủ thỉ

- Quyết định bán đi cậu Vàng là một việc làm vô cùng khó khăn, một việc rất hệ trọng ⇒ đắn đo, do dự và suy tính mãi

- Tâm trạng và biểu hiện của lão Hạc khi bán chó:

+ Lão cười giống như mếu, đôi mắt ầng ậng hàng nước

+ Mặt lão đột nhiên co rúm lại, các vết nhăn xô lại với nhau ép cho dòng nước mắt chảy ra, + Đầu ngoẹo về một bên, miệng móm mém mếu như trẻ con

+ Lão hu hu khóc.

⇒ Dùng các từ ngữ tượng hình, từ tượng thanh dày đặc, liên tiếp ⇒ thể hiện nỗi đau khổ đang hối hận, thương tiếc, xót xa dâng trào.

⇒ Lão Hạc là một người nông dân nghèo nhưng sống có tình có nghĩa, rất mực trung thực, thủy chung.

⇒ Tấm lòng yêu thương con của một người cha nghèo khổ.

c. Cái chết của lão Hạc

- Lão nhờ ông giáo hai việc:

+ Trông nom hộ mảnh vườn, khi nào đứa con trai lão về thì giao lại cho nó

+ Đem hết tiền giành dụm được nhờ ông giáo và bà con hàng xóm làm ma cho nếu lão chết đi.

- Nguyên nhân: Ý thức rõ ràng và sâu sắc hoàn cảnh đến bước đường cùng, không còn có lối thoát của mình.

- Mục đích: Bảo toàn tài sản cho con trai và không muốn làm phiền đến bà con hàng xóm.

- Đau đớn vật vã trên giường, đầu tóc rũ rượi, quần áo xộc xệch, hai mắt long sòng sọc, lão tru tréo, sùi bọt mép.... người lão chốc chốc lại giật lên rất mạnh.... vật vã đến 2 hai giờ đồng hồ mới chết

⇒ Sử dụng dày đặc và liên tiếp những từ ngữ tượng thanh, tượng hình⇒ Làm nổi bật cái chết đau đớn, dữ dội, bi thảm đầy bất ngờ của lão Hạc

⇒ Là người có phẩm chất và ý thức cao về lẽ sống, trọng danh dự làm người hơn cả sự sống; một người cha hết mực yêu thương con, một người nông dân thật thà, trung thực và giàu lòng tự trọng.

2. Nhân vật ông giáo

- Có cùng nỗi khổ của sự túng thiếu; có cùng nỗi đau phải bán đi những món đồ mà mình yêu quí nhất

- Cảm thông, xót thương cho hoàn cảnh của lão Hạc, tìm mọi cách để an ủi và giúp đỡ lão.

- Ông là người hiểu đời và hiểu người, có tấm lòng vị tha cao cả

⇒ Ông giáo là một người trí thức chân chính, coi trọng nhân cách, không mất đi lòng tin vào những điều tốt đẹp trong con người.

III. Kết bài

- Khái quát giá trị nội dung và giá trị nghệ thuật tác phẩm

- Liên hệ trình bày cảm nhận của bản thân thông qua truyện ngắn "Lão Hạc".