Bài 23: Cây hô hấp không? (trang 79 sgk Sinh học 6)
Trả lời câu hỏi Sinh 6 Bài 23 trang 77: Trả lời các câu hỏi sau:
- Không khí trong hai chuông đều chứa chất khí gì? Tại sao em biết?
- Vì sao trên mặt cốc A lại có lớp váng trắng đục dày hơn?
- Ta có thể rút ra nhận xét gì từ kết quả của thí nghiệm 1?
Lời giải:
- Không khí trong cả hai chuông đều là khí cacbonic vì chúng đều tạo ra trên mặt cốc nước vôi một lớp váng trắng đục.
- Cốc A có lớp váng trắng đục dày hơn bởi vì cây trong quá trình hô hấp tạo ra lượng khí cacbonic, khí cacbonic sẽ cho cho nước vôi trong có lớp váng trắng.
- Từ kết quả của thí nghiệm 1 ta có thể rút ra kết luận là: Hô hấp của cây xanh tạo ra khí cacbonic.
Trả lời câu hỏi Sinh 6 Bài 23 trang 78: Thảo luận:
- Dũng và An đã phải bố trí thí nghiệm như thế nào và phải thử kết quả của thí nghiệm ra sao để biết được rằng cây đã lấy khí oxi của không khí.
- Từ kết quả ở thí nghiệm 1 và 2 nêu trên em hãy trả lời câu hỏi ở đầu bài và giải thích tại sao?
Lời giải:
- An và Dũng sẽ đặt cây vào trong 1 cái cốc rồi đặt vào trong cái túi bóng đen để quá trình hô hấp diễn ra, sau khoảng 4- 6h thì hai bạn đưa que diêm đang cháy vào trong cốc, nếu que diêm bị tắt thì chứng tỏ cây đã lấy khí oxi của không khí và thải ra khí cacbonic.
- Từ kết quả ở thí nghiệm 1 và 2 ta có thể trả lời các câu hỏi của đầu bài: Lá cây có diễn ra quá trình hô hấp, và trong khi hô hấp lá cây thu vào khí oxi và thải ra khí cacbonic, khí cacbonic không duy trì sự cháy vây nên ta có thể kiểm tra bằng cách dùng que diêm đang cháy để kiểm tra. Nếu que diêm đang cháy bị tắt thì chứng tỏ cây thải ra khí cacbonic và thu vào khí ôxi.
Trả lời câu hỏi Sinh 6 Bài 23 trang 79: Hãy kể các biện pháp kỹ thuật làm cho đất thoáng (trong điều kiện bị ngập lụt và bình thường).
Lời giải:
- Trong điều kiện bình thường người ta nên cày xới thường xuyên vì để giúp đất tơi xốp, chứa không khí tạo điều kiện để rễ được hô hấp tốt hơn, làm cỏ sục bùn, phơi ải đất để tiêu diệt những vi sinh vật có hại.
- Trong điều kiện ngập lụt thì phải tháo nước, xới đất, …
Bài 1 (trang 79 sgk Sinh học 6): Muốn chứng minh rằng cây có hô hấp, ta cần phải làm các thí nghiệm gì?
Lời giải:
Lấy 2 cốc nước vôi trong giống nhau, đặt lên 2 tấm kính ướt rồi dùng 2 chuông thuỷ tinh A và B úp vào, trong chuông A có đặt một chậu cây. Cho cả 2 chuông thí nghiệm vào chỗ tối. Sau khoảng 6 giờ, thấy cốc nước vôi ở chuông A bị đục và trên mặt có một lớp váng trắng dày, cốc nước vôi ở chuông B vẫn còn trong và trên mặt chỉ có một lớp váng trắng rất mỏng. Điều đó chứng tỏ cây hô hấp. Quá trình cây hô hấp sẽ lấy khí oxi bên ngoài môi trường và thải ra môi trường khí Cacbonic.
Bài 2 (trang 79 sgk Sinh học 6): Hô hấp là gì? Vì sao hô hấp có ý nghĩa quan trọng đối với cây?
Lời giải:
– Hô hấp là cây thu vào khí ôxi để phân giải những chất hữu cơ, sản sinh ra năng lượng cần cho những hoạt động sống, đồng thời thải ra môi trường khí cacbônic và hơi nước.
– Hô hấp của cây có ý nghĩa quan trọng là bởi vì hô hấp thải ra năng lượng cần cho mọi hoạt động sống của cây.
Bài 3 (trang 79 sgk Sinh học 6): Vì sao ban đêm không nên để nhiều cây xanh hoặc hoa trong phòng ngủ đóng kín cửa?
Lời giải:
Vào ban đêm cây sẽ ngừng quang hợp nhưng vẫn diễn ra quá trình hô hấp. Nếu trong phòng ngủ đóng kín cửa mà ta để nhiều cây xanh hoặc hoa thì sẽ rất dễ bị ngạt thở vì trong quá trình hô hấp cây sẽ thu vào nhiều khí ôxi của không khí trong phòng đồng thời lại thải ra một lượng khí cacbônic.
Bài 4 (trang 79 sgk Sinh học 6): Hãy giải thích ý nghĩa của câu tục ngữ: " 1 hòn đất nỏ bằng 1 giỏ phân".
Lời giải:
Câu tục ngữ "1 hòn đất nỏ bằng 1 giỏ phân" có ý nghĩa là: Khi được phơi nỏ thì nước trong đất sẽ bốc hơi hết để nhường chỗ cho không khí, tạo điều kiện rễ cây hô hấp tốt hơn, hút được nhiều dưỡng chất. Mặt khác, khi đất được phơi nỏ thì sẽ khiến nhiều trứng sâu bệnh, vi trùng có hại và mầm cỏ dại bị diệt tạo điều kiện cho cây phát triển tốt.
Bài 5 (trang 79 sgk Sinh học 6): Vì sao quang hợp và hô hấp trái ngược nhau nhưng lại có mối quan hệ chặt chẽ với nhau?
Lời giải:
Quang hợp và hô hấp là hai quá trình trái ngược nhau vì:
- Quang hợp là quá trình lá cây nhận vào khí CO2 và nước dưới tác động của ánh sáng mặt trời và diệp lục để tổng hợp chất hữu cơ.
Hô hấp là quá trình cây sử dụng khí O2, phân giải các chất hữu cơ để giải phóng năng lượng cung cấp cho các hoạt động sống của cơ thể và đồng thời thải ra nước và khí CO2.
- Quá trình quang hợp và hô hấp này có mối liên quan chặt chẽ với nhau vì quá trình này tạo ra sản phẩm để làm nguyên liệu cho quá trình kia.
Hô hấp sẽ không được thực hiện nếu không có các chất hữu cơ do quá trình quang hợp tạo ra. Ngược lại, quang hợp cũng sẽ không thể thực hiện được nếu như không có năng lượng do trình hô hấp tạo ra.
A. Lý thuyết & Nội dung bài học
1. Các thí nghiệm chứng minh hiện tượng hô hấp ở cây
a. Thí nghiệm 1 của nhóm Lan và Hải
Kết luận: Cây hô hấp sẽ tạo ra hơi nước và khí cacbônic(Chuông A).
b. Thí nghiệm 2 của nhóm An và Dũng
Kết luận: Cây hô hấp sẽ lấy khí ôxi để phân giải các loại chất hữu cơ.
2. Hô hấp ở cây- Sơ đồ hô hấp:
Chất hữu cơ + khí ôxi → khí cacbônic + năng lượng + hơi nước.
- Hô hấp là quá trình cây cối thu vào khí ôxi để phân giải các loại chất hữu cơ, đồng thời thải ra không khí khí cacbonic và hơi nước.
- Cây hô hấp suốt ngày đêm. Tất cả các cơ quan của cây đều tham gia quá trình hô hấp và trao đổi khí với môi trường.
- Ý nghĩa của hô hấp: tạo ra năng lượng cần thiết để phục vụ cho các nhu cầu của các hoạt động sống của cây.
Bài trước: Bài 22: Ảnh hưởng của các điều kiện bên ngoài đến quang hợp, ý nghĩa của quang hợp (trang 76 sgk Sinh học 6) Bài tiếp: Bài 24: Phần lớn nước vào cây đi đâu (trang 82 sgk Sinh học 6)