Bài 5: Các đường may cơ bản - trang 27 Công nghệ 9

Bài 5: Các đường may cơ bản

Trả lời câu hỏi Công nghệ 9 Bài 5 trang 27: Hãy quan sát các mẫu áo, quần đùi, quần bò… và nêu tên các đường may được sử dụng để may sản phẩm:

Hướng dẫn giải:

* Áo:

- Đường sườn thân, sườn vai, ống tay: may can lật đè, may can rẽ, may ép.

- Cổ, nẹp, gấu áo: may can, may can rẽ chặn hai bên, may can kê sổ,

* Quần:

- Ống quần, đũng (đáy) quần: may can lật đè,

- Gấu quần, cạp quần: may can kê gấp mép.

Trả lời câu hỏi Công nghệ 9 Bài 5 trang 30: Hãy quan sát một số mẫu áo, quần… và nêu nhận xét về các nội dung sau:

- Viền vải có công dụng gì?

- Người ta thường áp dụng viền vải vào các chi tiết nào của sản phẩm?

Hướng dẫn giải:

- Công dụng của viền vải: Viền vải có công dụng để vải không bị tưa sợi ra.

- Các chi tiết vòng cổ áo, ống quần phùng trẻ em thường được áp dụng viền vải.

Trả lời câu hỏi Công nghệ 9 Bài 5 trang 30: Hãy quan sát một số mẫu váy trẻ em, áo tay liền… và mô tả kiểu viền bóc mép.

Hướng dẫn giải:

Viền bọc mép là cách dùng một miếng vải canh xéo cùng màu hoặc khác màu với sản phẩm để bọc mép vải vào trong, giữ cho mép vải không bị sổ sợi, đồng thời làm đẹp cho sản phẩm.

Câu 1 trang 34 Công nghệ 9: Hãy nêu tên các kiểu can vải và trình bày cách may, yêu cầu kĩ thuật của từng kiểu may.

Hướng dẫn giải:

Các kiểu can vải như:

Can rẽ

- Cách may:

• Úp hai mặt phải vải vào nhau, hai mép vải trùng nhau.

• May đường may song song và cách mép vải 1cm.

• Mở đôi mảnh vải, cạo rẽ đường can để hai mép vải nằm về hai phía. Hoặc làm ẩm mép vải rồi dùng bàn là nóng là ép cố định đường can

- Yêu cầu kỹ thuật

• Mặt phải: Đường can thẳng, mặt vải phẳng.

• Mặt trái: Hai mép vải cách đều đường can và êm.

Can lộn (may nối lộn)

- Cách may:

• Úp hai mặt trái vải vào nhau, hai mép vải trùng nhau.

• May đường may thứ nhất cách mép gấp 0,3÷0,5cm để mép vải gọn vào trong.

• Dùng kéo cắt hết xơ vải (nếu có), lộn vải sang mặt trái, cạo sát đường may

• May đường may thứ hai cách mép gấp 0,5÷0,7cm để mép vải gọn vào trong.

- Yêu cầu kỹ thuật

• Mặt phải: Đường can thẳng, mặt vải phẳng, êm, không lộ mép vải.

• Mặt trái: Đường may cách đều mép gấp.

Can cuốn phải (may nối ép)

- Cách may:

• Đặt hai mặt trái vải vào nhau, mặt phải ra ngoài, mép vải lệch nhau 0,6÷0,8cm.

• Gấp mép mảnh vải ở dưới úp lên sát với mép mảnh vải ở trên.

• Úp mép vải vừa gấp xuống bàn máy, may đường thứ nhất cách đều mép gấp 0,5÷0,7cm.

• Mở hai mảnh vải ra, cạo sát đường may, cắt sửa mép vải, cuộn mép vải vào trong.

• May đường thứ hai sát mí, cách mép cuốn 0,1cm. Ở mặt phải vải có hai đường may cách đều nhau 0,4÷0,6cm

- Yêu cầu kỹ thuật

• Đường may phẳng, chắc.

• Hai đường may cách đều nhau và có cỡ mũi may bằng nhau.

Câu 2 trang 34 Công nghệ 9: Hãy quan sát một chiếc áo hoặc quần và nêu những đường may nào được áp dụng để may sản phẩm đó.

Hướng dẫn giải:

Gấu quần, cạp quần: may viền gấp mép.

Đáy quần và ống quần: kiểu can cuốn hoặc phải can lộn.

Câu 3 trang 34 Công nghệ 9: Trình bày cách viền, yêu cầu kĩ thuật và ứng dụng của kiều viền gấp mép, viền bọc.

Hướng dẫn giải:

Viền gấp mép

* Cách viền:

Viền gấp mép không nối vải: Gấp mép vải vào mặt trái hai lần: lần thứ nhất gấp xuống một khoảng bằng 0,5cm; gấp tiếp lần thứ hai theo nét vẽ phần vải chừa để may nẹp. May viền: May sát mí cách mép gấp 0,1cm.

Viền gấp mép có nối vải

Dạng đường cong: Cắt vải viền theo hình dạng mép vải cần viền.

Ví dụ: Vòng cổ thân áo

• Úp mặt phải vải viền vào mặt phải cần viền, sắp bằng mép đường cong, may một đường cách mép vải 0,5cm.

• Cắt xơ vải, sửa mép đường cong cho đều, bấm theo đường cong (cách đường may 0,2cm) để khi lộn sang trái, nẹp không bị cộm, dúm.

• May nẹp viền: Cạo sát đường may, lật nẹp viền sang mặt trái vải cần viền, gấp mép vải viền, lược cố định (hình 5. d). May sát mí hoặc khâu vắt, khâu chữ V.

* Yêu cầu kỹ thuật

Vải nẹp cắt đúng hình dạng chỗ cần viền và có bề rộng bằng nhau.

Đường may viền phẳng, êm, không dúm, giữ được hình dạng của chi tiết sản phẩm.

* Ứng dụng: viền cổ áo, gấu áo, váy, quần…

Viền bọc

* Cách viền:

- Cắt vải viền canh xéo (chéo sợi): rộng 2,5÷3cm, dài bằng chỗ cần viền. Nếu không đủ chiều dài thì phải nối vải theo đường chéo để mép viền không bị cộm.

- Úp mặt phải miếng vải viền vào mặt phải sản phẩm chỗ cần viền, sắp hai mép vải bằng nhau.

- May một đường cách mép vải 0,5cm.

- Lật miếng vải viền, dùng móng tay cạo êm đường may ở mặt phải vải; trùm vải viền qua mép vải, gấp mép úp xuống qua đường may thứ nhất 0,2cm; vê cuộn để mép vải nằm gọn ở bên trong; điều chỉnh để nẹp viền gọn, chắc, rộng bằng nhau.

- May đường thứ hai lọt khe đường thứ nhất ở mặt phải vải.

* Yêu cầu kỹ thuật:

- Mũi chỉ lọt khe, thẳng đều.

- Đường viền tròn, chắc đẹp.

- Mặt trái mép vải viền không bị trượt đường may.

* Ứng dụng: viền cổ áo, nách áo, nẹp áo, cổ tay… kết hợp với trang trí.

Câu 4 trang 34 Công nghệ 9: Người ta thường áp dụng những kiểu viền nêu trên vào các chi tiết nào của áo, váy, quần.

Hướng dẫn giải:

Viền gấp mép: lai áo, tay áo, lai quần…

Viền bọc mép: viền trang trí quần áo phụ nữ, trẻ em bằng vải cùng màu hoặc khác màu.

Viền cuốn mép: vải mỏng như tai bèo quanh áo gối, khăn tay.

Lý thuyết Công nghệ 9 Bài 5: Các đường may cơ bản

Để tạo nên các sản phẩm may mặc, cần áp dụng một số đường may cơ bản để may ráp các chi tiết và viền mép sản phẩm.

* Áo: - Đường sườn thân, sườn vai, ống tay: may can lật đè, may can rẽ, may ép.

- Cổ, nẹp, gấu áo: may can, may can rẽ chặn hai bên, may can kê sổ,

* Quần: - Ống quần, đũng (đáy) quần: may can lật đè,

- Gấu quần, cạp quần: may can kê gấp mép.

I - CÁC KIỂU CAN VẢI (may can, may nối)

1. Can rẽ

Ký hiệu:

Can rẽ là cách nối vải bằng một đường may. Trước khi may cần vắt sổ mép vải.

Đây là cách may nối đơn giản và thông dụng.

a) Quy trình thực hiện

Úp hai mặt phải vải vào nhau, hai mép vải trùng nhau.

May đường may song song và cách mép vải 1cm.

Mở đôi mảnh vải, cạo rẽ đường can để hai mép vải nằm về hai phía. Hoặc làm ẩm mép vải rồi dùng bàn là nóng là ép cố định đường can

b) Yêu cầu kỹ thuật

Mặt phải: Đường can thẳng, mặt vải phẳng.

Mặt trái: Hai mép vải cách đều đường can và êm.

c) Ứng dụng

Đường can rẽ dùng để may sườn tay, sườn thân, đường giàng quần, dọc quần…

2. Can lộn (may nối lộn)

Ký hiệu:

Can lộn là cách may nối vải bằng hai đường may, thường áp dụng để may khi mép vải không được vắt sổ.

a) Quy trình thực hiện

Úp hai mặt trái vải vào nhau, hai mép vải trùng nhau.

May đường may thứ nhất cách mép gấp 0,3÷0,5cm để mép vải gọn vào trong.

Dùng kéo cắt hết xơ vải (nếu có), lộn vải sang mặt trái, cạo sát đường may

May đường may thứ hai cách mép gấp 0,5÷0,7cm để mép vải gọn vào trong.

b) Yêu cầu kỹ thuật

Mặt phải: Đường can thẳng, mặt vải phẳng, êm, không lộ mép vải.

Mặt trái: Đường may cách đều mép gấp.

c) Ứng dụng

Đường can lộn dùng để may ống quần, đáy quần, sườn tay, sườn thân áo… khi mép vải không được vắt sổ.

3. Can cuốn phải (may nối ép)

Ký hiệu:

Can cuốn phải là cách may bằng hai đường may ở mặt phải vải. Hai đường may này song song và cách đều nhau, mép vải được cuốn lại phía trong đường may.

a) Quy trình thực hiện

Đặt hai mặt trái vải vào nhau, mặt phải ra ngoài, mép vải lệch nhau 0,6÷0,8cm.

Gấp mép mảnh vải ở dưới úp lên sát với mép mảnh vải ở trên.

Úp mép vải vừa gấp xuống bàn máy, may đường thứ nhất cách đều mép gấp 0,5÷0,7cm.

Mở hai mảnh vải ra, cạo sát đường may, cắt sửa mép vải, cuộn mép vải vào trong.

May đường thứ hai sát mí, cách mép cuốn 0,1cm. Ở mặt phải vải có hai đường may cách đều nhau 0,4÷0,6cm

b) Yêu cầu kỹ thuật

Đường may phẳng, chắc.

Hai đường may cách đều nhau và có cỡ mũi may bằng nhau.

c) Ứng dụng

Đường can cuốn phải dùng để may quần đùi, quần pijama, quần bò, sơ mi nam…

II - CÁC KIỂU VIỀN VẢI

Dưới đây là một số kiểu viền vải thông dụng.

1. Viền gấp mép

Viền gấp mép là cách giữ cho mép vải không bị sổ sợi bằng cách gấp trực tiếp mép vải của sản phẩm hoặc nối mảnh vải khác vào vị trí cần viền, sau đó may cố định.

a) Quy trình thực hiện

* Viền gấp mép không nối vải

Ký hiệu:

Gấp mép vải vào mặt trái hai lần: lần thứ nhất gấp xuống một khoảng bằng 0,5cm; gấp tiếp lần thứ hai theo nét vẽ phần vải chừa để may nẹp.

May viền: May sát mí cách mép gấp 0,1cm.

* Viền gấp mép có nối vải

Dạng đường cong:

- Cắt vải viền theo hình dạng mép vải cần viền.

Ví dụ: Vòng cổ thân áo

- Úp mặt phải vải viền vào mặt phải cần viền, sắp bằng mép đường cong, may một đường cách mép vải 0,5cm.

Cắt xơ vải, sửa mép đường cong cho đều, bấm theo đường cong (cách đường may 0,2cm) để khi lộn sang trái, nẹp không bị cộm, dúm.

May nẹp viền: Cạo sát đường may, lật nẹp viền sang mặt trái vải cần viền, gấp mép vải viền, lược cố định (hình 5. d). May sát mí hoặc khâu vắt, khâu chữ V.

b) Yêu cầu kỹ thuật

Vải nẹp cắt đúng hình dạng chỗ cần viền và có bề rộng bằng nhau.

Đường may viền phẳng, êm, không dúm, giữ được hình dạng của chi tiết sản phẩm.

c) Ứng dụng

Viền gấp mép dùng để viền cổ áo, gấu áo, váy, quần…

2. Viền bọc mép

Ký hiệu:

Viền bọc mép là cách dùng một miếng vải canh xéo cùng màu hoặc khác màu với sản phẩm để bọc mép vải vào trong, giữ cho mép vải không bị sổ sợi, đồng thời làm đẹp cho sản phẩm.

a) Quy trình thực hiện

* Cắt vải viền canh xéo (chéo sợi): rộng 2,5÷3cm, dài bằng chỗ cần viền. Nếu không đủ chiều dài thì phải nối vải theo đường chéo để mép viền không bị cộm.

Quy ước chiều vải:

Canh sợi dọc:

Canh sợi ngang:

* May viền bọc

Cách thứ nhất:

- Úp mặt phải miếng vải viền vào mặt phải sản phẩm chỗ cần viền, sắp hai mép vải bằng nhau.

May một đường cách mép vải 0,5cm.

Lật miếng vải viền, dùng móng tay cạo êm đường may ở mặt phải vải; trùm vải viền qua mép vải, gấp mép úp xuống qua đường may thứ nhất 0,2cm; vê cuộn để mép vải nằm gọn ở bên trong; điều chỉnh để nẹp viền gọn, chắc, rộng bằng nhau.

May đường thứ hai lọt khe đường thứ nhất ở mặt phải vải.

Cách thứ hai:

- Cắt vải viền canh xéo, rộng 3,5 cm. Gấp đôi vải viền theo chiều dài, là phẳng nếp gấp.

- Đặt hai mép vải viền lên mặt phải mép cần viền.

- May đường thứ nhất dính hai mép vải viền với mép sản phẩm.

- Lật vải viền sang mặt trái sản phẩm, vẽ mép viền cho tròn, sát với mép vải, úp mép gấp đôi của vải viền chờm qua đường may thứ nhất 0,2 cm.

- May đường thứ hai lọt khe đường may thứ nhất ở mặt phải vải.

b) Yêu cầu kỹ thuật

Mũi chỉ lọt khe, thẳng đều.

Đường viền tròn, chắc đẹp.

Mặt trái mép vải viền không bị trượt đường may.

c) Ứng dụng

Viền bọc mép dùng để viền cổ áo, nách áo, nẹp áo, cổ tay… kết hợp với trang trí.

Bài trước: Bài 4: Sử dụng và bảo dưỡng máy may - Công nghệ 9 Bài tiếp: Bài 6: Bản vẽ cắt may - trang 35 Công nghệ 9