Bài 41: Tia X. Thuyết điện từ ánh sáng. Thang sóng điện từ - Giải BT Vật Lí 12 nâng cao
Bài C1 (trang 221 SGK Vật Lí 12 nâng cao): So sánh khả năng đâm xuyên của tia tử ngoại và tia X. Nêu nhận xét.
Bài giải:- Tia tử ngoại có bước sóng dài hơn tia X, tác dụng đâm xuyên rất yếu,
- Tia X có bước sóng ngắn hơn nhiều nên có khả năng đâm xuyên lớn hơn rất nhiều.
Bài C2 (trang 221): Có nên để cho tia X tác dụng lâu lên cơ thể người không?
Bài giải:Không nên để cho tia X tác dụng lâu lên cơ thể người. Vì: Khi tia X tác dụng lâu lên cơ thể thì tác dụng sinh lí của tia X sẽ làm huỷ tế bào, nhất là các hồng huyết cầu. Do vậy, chỉ được xin phép chiếu điện, chụp điện dùng tia X khi có chỉ định của bác sĩ chuyên môn.
Câu 1 (trang 213 sgk Vật Lí 12 nâng cao): Tia X là gì? Nó có tính chất và công dụng như thế nào?
Bài giải:* Khái niệm: Tia X là các bức xạ điện từ có bước sóng nhỏ hơn bước sóng của tia tử ngoại. (10-8m đến 10-11m)
* Tính chất của tia X:
- Có khả năng xuyên thấu tốt.
- Tác dụng mạnh lên kính ảnh.
- Gây ion hóa không khí (ứng dụng để chế máy đo liều lượng tia X)
- Gây phát quang nhiều chất.
- Gây hiện tượng quang điện với mọi kim loại.
- Tác dụng sinh lý mạnh, hủy diệt tế bào, diệt khuẩn…
* Úng dụng:
- Chụp chiếu trong y học
- Chữa ung thư nông
- Nghiên cứu cấu trúc vật rắn, kiểm tra khuyết tật trong sản phẩm đúc, kiểm tra hành lý…
Câu 2 (trang 213): Trình bày nguyên tắc tạo ra tia X.
Bài giải:Nguyên tắc tạo ra tia X: Các êlectrôn từ âm cực (Catôt) được tăng tốc trong điện trường mạnh nên có động năng lớn. Khi êlectrôn đập vào đối âm cực (đối catôt), chúng xuyên qua lớp vỏ nguyên tử, tương tác với hạt nhân và e ở bên trong và phát ra sóng điện từ có λ cực ngắn, gọi là bức xạ hãm.
Câu 3 (trang 213): Nêu những nét khái quát về thang sóng điện từ.
Bài giải:+ Sóng vô tuyến, tia hồng ngoại, ánh sáng thấy được, tia tử ngoại, tia X, tia gamma đều có bản chất là sóng điện từ chỉ khác nhau ở bước sóng dẫn đển sự thể hiện khác nhau.
+ Một bảng sắp xếp các loại sóng điện từ này theo thứ tụ bước sóng tăng dần (hoặc giảm dần) gọi là thang sóng điện từ.
Bảng dưới đây là thang sóng điện từ có nguồn từ wikipedia. org được phiên dịch ra tiếng Việt.
Bài 1 (trang 213 sgk Vật Lí 12 nâng cao): Tia Rơnghen, hay tia X, là sóng điện từ có bước sóng.
A. Lớn hơn tia hồng ngoại.
B. Nhỏ hơn tia hồng ngoại.
C. Nhỏ quá, không đo được.
D. Không đo được, vì nó không gây ra hiện tượng giao thoa.
Bài giải:Đáp án đúng là: B.
Bài 2 (trang 213): Phát biểu nào sau đây là đúng?
Tính chất quan trọng nhất của tia X, phân biệt nó với các bức xạ điện từ khác (không kể tia gamma) là.
A. Tác dụng mạnh lên kính ảnh.
B. Khả năng ion hóa các chất khí.
C. Tác dụng làm phát quang nhiều chất.
D. Khả năng xuyên qua vải, gỗ, giấy,...
Bài giải:Đáp án đúng là: D
Bài trước: Bài 40: Tia hồng ngoại. Tia tử ngoại - Giải BT Vật Lí 12 nâng cao Bài tiếp: Bài 42: Thực hành: Xác định bước sóng ánh sáng - Giải BT Vật Lí 12 nâng cao