Bài 17: Sóng âm. Nguồn nhạc âm - Giải BT Vật Lí 12 nâng cao
Bài C1 (trang 90 SGK Vật Lí 12 nâng cao): Có những yếu tố nào tham gia vào quá trình tạo ra một cảm giác về âm của ta?
Bài giải:Nguồn âm tạo ra dao động lan truyền trong môi trường đàn hồi, dao động này truyền đến tai làm màng nhĩ dao động theo, gây ra các xung thần kinh thính giác làm ta có cảm giác về âm thanh.
Như vậy nguồn âm và tai người nghe tham gia vào quá trình tạo ra một cảm giác âm của người.
Bài C2 (trang 90): Vì sao âm không thể truyền qua chân không?
Bài giải:Âm không thể truyền qua chân không vì sóng âm là những sóng cơ truyền trong môi trường khí, lỏng, rắn. Trong chân không, không có lực liên kết đàn hồi nên không truyền được sóng âm.
Bài C3 (trang 92): Một dao động điều hòa có những đặc trưng vật lý nào?
Bài giải:Một dao động điều hòa có những đặc trưng vật lý là: Biên độ, tần số dao động và dạng đồ thị dao động hình sin.
Bài C4 (trang 95): Sóng dừng trên một sợi dây đàn hồi một đầu cố định, một đầu tự do có dạng như thế nào? Chiều dài của dây có giá trị bằng bao nhiêu khi có sóng dừng?
Bài giải:+ Hình dạng sóng dừng trên dây đàn hồi có một đầu cố định và một đầu tự do:
+ Khi có sóng dừng, chiều dài của dây có giá trị bằng:
(k = 0,1,2,3…)Câu 1 (trang 98 sgk Vật Lí 12 nâng cao): Giải thích tại sao dây đàn giống nhau, mắc trên hai hộp đàn có hình dạng kích thước khác nhau lại có thể phát ra hai âm sắc khác nhau?
Bài giải:Hai dây đàn giống nhau, mắc trên hai hộp đàn có hình dạng, kích thước khác nhau lại có thể phát ra âm sắc khác nhau vì:
+ Hai dây đàn gống nhau thì sẽ phát ra âm cơ bản giống nhau. Như vậy, kết quả làm âm tổng hợp có âm cơ bản giống nhau, các họa âm khác nhau nên dạng đồ thị sẽ khác nhau thì sẽ cộng hưởng với các họa âm bậc khác nhau.
=> Như vậy, kết quả là âm tổng hợp có âm cơ bản giống nhau, các họa âm khác nhau nên dạng độ thị sẽ khác nhau nên âm khác nhau.
Câu 2 (trang 98): Cường độ âm và mực cường độ âm liên hệ với nhau như thế nào?
Bài giải:Cường độ âm có mức cường độ âm liên hệ với nhau là: Mức cường độ âm là loga thập phân của tỉ số cường độ âm I và cường độ âm chuẩn I0¬:
đơn vị đo là ben (B).Bài 1 (trang 98 sgk Vật Lí 12 nâng cao): Cảm giác về âm phụ thuộc những yếu tố nào sau đây?
A. Nguồn âm và môi trường kiềm truyền âm.
B. Nguồn âm và tai người nghe
C. Môi trường truyền âm và tai người nghe.
D. Tai người nghe và thần kinh thị giác.
Bài giải:Đáp án đúng là: B
Bài 2 (trang 98): Độ cao của âm phụ thuộc vào yếu tố nào sau đây?
A. Sự đàn hồi cua nguồn âm
B. Biên độ dao động của nguồn âm
C. Tần số của nguồn âm
D. Đồ thị dao động của nguồn âm.
Bài giải:Đáp án đúng là: C
Bài 3 (trang 98): Tai con người có thể nghe được những âm có mức cường độ âm trong khoảng
A. từ 0 dB đến 1000dB
B. từ 10dB đến 100 dB
C. từ -10dB đến 100dB
D. từ 0 dB đến 130 dB
Bài giải:Đáp án đúng là: D
Bài 4 (trang 98): Đối với âm cơ bản và họa âm bậc hai do cùng một dây đàn phát ra thì:
A. Họa âm bậc 2 có cường độ lớn hơn cường độ âm cơ bản.
B. Tần số họa âm bậc 2 gấp đôi tần số họa âm cơ bản.
C. Tần số âm cơ bản lớn gấp đôi tần số họa âm bậc 2.
D. Tốc độ âm cơ bản gấp đôi tốc độ họa âm bậc 2.
Bài giải:Đáp án đúng là: B
Tần số sóng âm do dây đàn phát ra (hai đầu cố định): 
+ k = 1, âm phát ra là âm cơ bản f = fmin.
+ k = 2,3,4, …, âm phát ra là các họa âm bậc hay thứ k với fk = k. fmin.
Bài 5 (trang 98): Hộp cộng hưởng có tác dụng
A. Làm tăng tần số của âm
B. làm giảm bớt cường độ âm
C. làm tăng cường độ âm
D. làm giảm độ của của âm
Bài giải:Đáp án đúng là: C
Bài 6 (trang 98): Tiếng la hét 80 dB có cường độ lớn gấp bao nhiêu lần tiếng nói thầm 20 dB?
Bài giải:Ta có: 
Vậy tiếng hét có cường độ lớn hơn tiếng nói thầm 106 lần.
Bài 7 (trang 98): Một dây đàn viôlon hai đầu cố định, dao động, phát ra âm cơ bản ứng với nốt nhạc là có tần số 440Hz. Tốc độ sóng trên dây là 250 m/s. Hỏi độ dài của dây?
Bài giải:Khi sóng dừng trên dây đàn có 2 đầu dây cố định ta có:
Với: 
Âm cơ bản ứng với n = 1 nên độ dài của dây: 