Trang chủ > Lớp 5 > Giải Cùng em học Tiếng Việt lớp 5 > Tuần 15 trang 51, 52, 53, 54 - Cùng em học Tiếng Việt 5 Tập 1

Tuần 15 trang 51, 52, 53, 54 - Cùng em học Tiếng Việt 5 Tập 1

Bài 1 (trang 51 Cùng em học Tiếng Việt 5 Tập 1): Đọc bài sau và trả lời câu hỏi

Sự dũng cảm

Con đang đứng cheo leo trên hàng rào bằng kim loại, trông thật nguy hiểm. Thấy vậy mẹ cảnh báo:

- Này, đừng làm vậy. Đứng ở đó không an toàn đâu!

Và con miễn cưỡng vâng lời mẹ, leo thấp xuống một chút.

Mẹ vẫn đứng canh chừng con, nhưng rồi có một lúc nào đó, mẹ lơ đãng nhìn sang chỗ khác để ngắm ánh hoàng hôn đang buông dần xuống.

Đột nhiên, mẹ quay đầu lại để rồi hoảng hốt nhìn con té từ trên hàng rào xuống đất.

Con đứng dậy, miệng thở không ra hơi, mũi và môi dưới của con đang chảy máu. Kinh hãi, mẹ ôm chặt lấy con cố thổi vào vết thương. Con khóc vì đau đớn, còn mẹ khóc vì không thể bảo vệ được con.

Nhưng chỉ một lát sau, con lấy lại bình tĩnh. Con hít một hơi thật dài, thật dũng cảm, phủi phủi mớ đất cát bám trên cánh tay rồi tặng mẹ một nụ cười méo xệch, vẫn còn đầm đìa nước mắt.

- Mẹ ơi, con muốn lên trên đó trở lại. Và lần này, con muốn búng người lộn một vòng.

Con nói câu này mặc cho môi dưới của con đang chảy máu.

Nghe câu nói của con, không những mẹ kinh ngạc mà còn tự hào nữa. Và trước mặt mẹ không còn là đứa con gái nhỏ ba tuổi đang nhòe nhoẹt nước mắt, vừa ngã té xong đã đứng lên, tiếp tục nhảy múa, mà mẹ còn thấy một sự dũng cảm. Mẹ nhìn thấy một sự quyết tâm. Mẹ nhìn thấy một đứa con gái với phẩm chất mà mẹ không hề áp đặt lên con, một nét đặc biệt mà không ai có thể lấy đi của con.

Con gái ơi, khi mẹ đẩy vóc dáng nhỏ bé của con lên hàng rào, trong mẹ là một lời cầu nguyện, cho con và cho mẹ. Đừng bao giờ đầu hàng, con nhé!

(Sưu tầm)

a) Thấy con đứng cheo leo trên hàng rào bằng kim loại, người mẹ đã làm gì?

Trả lời:

- Khi thấy con đứng cheo leo trên hàng rào bằng kim loại, người mẹ đã cảnh báo con đừng làm như vậy, đứng ở đó không an toàn. Đồng thời đứng canh chừng con vì sợ con gặp nguy hiểm.

b) Sau khi con bị té từ trên hàng rào xuống, cô bé đã đứng dậy và xin với mẹ điều gì?

Trả lời:

- Sau khi bị té từ trên hàng rào xuống, cô bé đã đứng dậy và xin với mẹ rằng mình muốn lên trên đó trở lại, cô bé muốn búng người lộn một vòng.

c) Em học được điều gì từ cô bé trong bài học?

Trả lời:

- Điều mà em học được từ cô bé trong bài học đó là sự dũng cảm và quyết tâm, không bỏ cuộc khi vấp ngã cũng không sợ hãi thử thách.

Bài 2 (trang 52):

Câu hỏi: Chia các từ sau thành 2 nhóm: sung sướng, bất hạnh, may mắn, khốn khổ, cơ cực, cực khổ, toại nguyện, vô phúc, tốt phúc, vui lòng, mừng vui, tốt lành.

Trả lời:

a. Từ đồng nghĩa với hạnh phúc: sung sướng, may mắn, toại nguyện, tốt phúc, vui lòng, vui mừng, tốt lành

b. Từ trái nghĩa với hạnh phúc: bất hạnh, khốn khổ, cơ cực, cực khổ, vô phúc

Bài 3 (trang 52):

Câu hỏi: Gạch dưới các đại từ xưng hô trong đoạn văn sau:

Trả lời:

Hai anh chàng đi vào rừng và gặp một con gấu, một anh nhanh chân trèo lên cây và để lại người bạn không chạy kịp đành nằm úp mặt xuống đất. Con gấu đi đến bên anh ta ngửi ngửi rồi bỏ đi. Khi gấu đã đi khuất, anh kia từ trên cây tụt xuống và cười hỏi:

- Thế nào, gấu rỉ tai anh điều gì thế?

- À, nó bảo với tớ rằng những người xấu là kẻ bỏ bạn trong lúc hoạn nạn.

Bài 4 (trang 53):

Câu hỏi: Tìm các động từ, tính từ, đại từ trong đoạn văn sau rồi viết vào chỗ chấm:

Trả lời:

Bữa sáng, khi mẹ chiên chảo cơm giòn, nóng hổi, lúc mẹ nấu nồi nếp xôi hay nồi canh bánh đa thơm ngào ngạt mùi hành mỡ, mùi rau hẹ, rau cải cúc ngọt ngào. Tôi thích nhất mùi nếp xôi thơm nức mũi. Bao giờ tôi cũng ngấu nghiến hết sạch những hạt nếp xôi thơm dẻo, bùi bùi đỗ.

- Động từ: chiên, nấu, thích, ngấu nghiến

- Tính từ: giòn, nóng hổi, thơm, ngào ngạt, ngọt ngào, thơm nức, hết sạch, thơm dẻo, bùi bùi

- Đại từ: mẹ, tôi

Bài 5 (trang 53):

Câu hỏi: Chữa các câu sai sau bằng cách thay cặp từ chỉ quan hệ:

a) Dù hoa gạo đẹp nhưng cây gạo gọi đến rất nhiều chim.

b) Vì người yếu nên mẹ tôi lúc nào cũng thức khuya dậy sớm.

c) Vì cuộc sống còn nhiều khó khăn nhưng gia đình họ rất hạnh phúc)

Trả lời:

a. Dù hoa gạo đẹp nhưng cây gạo gọi đến rất nhiều chim.

⟶ Vì hoa gạo đẹp nên cây gạo gọi đến rất nhiều chim.

b. Vì người yếu nên mẹ tôi lúc nào cũng thức khuya dậy sớm.

⟶ Tuy người yếu nhưng mẹ tôi lúc nào cũng thức khuya dậy sớm.

c. Vì cuộc sống còn nhiều khó khăn nhưng gia đình họ rất hạnh phúc.

⟶ Tuy cuộc sống còn nhiều khó khăn nhưng gia đình họ rất hạnh phúc.

Bài 6 (trang 53):

Câu hỏi: Chuyển những cặp câu sau đây thành một câu ghép có dùng cặp qua hệ từ.

- Rùa biết mình chậm chạp. Nó cố gắng chạy thật nhanh.

- Thỏ cắm cổ chạy miết. Nó vẫn không đuổi kịp Rùa.

- Thỏ chủ quan, coi thường người khác. Thỏ đã thua Rùa.

- Câu chuyện này hấp dẫn thú vị. Nó có ý nghĩa giáo dục rất sâu sắc.

Trả lời:

- Vì Rùa biết mình chậm chạp nên nó cố gắng chạy thật nhanh.

- Tuy Thỏ cắm cổ chạy miết nhưng nó vẫn không đuổi kịp được Rùa.

- Vì Thỏ chủ quan và coi thường người khác nên Thỏ đã thua Rùa.

- Câu chuyện này không những hấp dẫn thú vị mà nó còn có ý nghĩa giáo dục rất sâu sắc.

Bài 7 (trang 54):

Câu hỏi: Chọn các từ ngữ thích hợp trong ngoặc đơn điền vào chỗ trống để có bài văn tả một em bé đang đánh đàn.

(ngay ngắn, xinh xắn, rạng rỡ, chăm chỉ, nhơ nhắn, mềm mại, du dương, lấp lánh, mơ màng, long lanh)

Bé Phương đang (1)...... tập đàn. Nó ngồi (2)...... , thẳng nốt đồ giữa đàn, hai bàn tay vắt chéo vào nhau. Màu hồng của chiếc váy bé đang mặc làm đôi má bé càng thêm (3)...... Những ngón tay (4)...... ,...... (5)...... khum khum tròn lại và gõ lên từng phím đàn. Những âm thanh lúc đầu còn vang lên chậm chạm, vụng về, thỉnh thoảng còn vấp váp. Sau khoảng năm, sáu lần tập đi tập lại, những ngón tay đã nhịp nhàng, điêu luyện. Bé vừa đánh đàn vừa đung đưa người và đôi mắt (6)...... , say sưa thưởng thức thành quả của mình. Những âm thanh (7)...... vang lên, vẽ một bầu trời đêm đầy những ngôi sao (8)...... , ru bé vào giấc ngủ yên lành. Bé Phương nở một nụ cười (9)...... , đôi mắt (10)...... Kết thúc bản nhạc, mẹ đứng lên ôm chầm lấy bé và thơm lên má bé một cái thật kêu.

Trả lời:

(1) chăm chỉ

(2) ngay ngắn

(3) xinh xắn

(4) nhỏ nhắn

(5) mềm mại

(6) mơ màng

(7) du dương

(8) lấp lánh

(9) rạng rỡ

(10) long lanh

Vui học (trang 54 Cùng em học Tiếng Việt 5 Tập 1):

Chậm như rùa

Tèo và Tý đi thăm bảo tàng Dân tộc học, Tèo trầm trồ trước các đồ vật. Tý thấy vậy nói với Tèo bằng giọng điệu mất kiên nhẫn:

- Tớ cứ thắc mắc là tại sao cậu lại đi chậm như rùa, thì ra là cậu cứ dừng lại để ngắm mấy thứ này.

Tèo ngớ người ra không hiểu Tý vào bảo tàng để làm gì.

(Sưu tầm)

* Kể cho bạn, người thân nghe câu chuyện trên.

* Giải thích vì sao Tèo lại ngớ người ra trước câu nói của Tí với mình?

Trả lời:

Tèo lại ngớ người ra trước câu nói của Tí với mình bởi vì Tèo nghĩ vào bảo tàng để ngắm các đồ vật ở trong đó thì phải đi chậm mới có thể ngắm kĩ, tìm hiểu kĩ được các vật ấy, đằng này Tý lại đi qua nhanh và phản ứng lại hành vi của Tèo bằng giọng điệu mất kiên nhẫn.