Trang chủ > Lớp 11 > Tác giả - Tác phẩm Ngữ văn 11 > Khái quát chung về tác giả: Nguyễn Đình Chiểu

Khái quát chung về tác giả: Nguyễn Đình Chiểu

1. Cuộc đời

- Nguyễn Đình Chiểu (1822-1888), tự là Mạnh Trạch, hiệu Trọng Phủ, Hối Trai

- Quê: làng Tân Thới, huyện Bình Dương, tỉnh Gia Định

- Nguyễn Đình Chiểu xuất thân trong gia đình nho học. Năm 1843, ông thi đỗ tú tài ở trường thi Gia Định.

- Trên đường ra Huế học chuẩn bị thi tiếp (năm 1846) ông nhận được tin mẹ mất, ông phải bỏ thi về quê chịu tang, dọc đường ông bị đau mắt nặng rồi bị mù.

- Tuy bị mù như vậy nhưng Nguyễn Đình Chiểu không chịu khuất phục trước số phận. Ông về quê ông mở trường dạy học, bốc thuốc chữa bệnh cho dân lành, tiếng thơ ông Đồ Chiểu vang khắp lục tỉnh.

- Khi giặc Pháp xâm lược nước ta, cụ Đồ Chiểu hăng hái giúp các nghĩa quân bàn mưu tính kế, bị giặc dụ dỗ mua chuộc nhưng ông vẫn một mực khẳng khái khước từ

⇒ Cuộc đời Nguyễn Đình Chiểu là tấm gương sáng ngời về nghi lực và đạo đức đặc biệt là thái độ một đời gắn bó chiến đấu không mệt mỏi vì lẽ phải, vì lợi ích của dân, của nước.

2. Sự nghiệp sáng tác

- Các tác phẩm chính của Nguyễn Đình Chiểu chủ yếu được viết bằng chữ Nôm.

+ Truyện thơ dài: Truyện Lục Vân Tiên, Dương Tử - Hà Mậu được sáng tác trước khi thực dân Pháp xâm lược

+ Một số tác phẩm mang nội dung tư tưởng tình cảm, nghệ thuật như: Chạy giặc, Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc, Ngư tiều y thuật vấn đáp,... sáng tác sau khi thực dân Pháp xâm lược

- Nội dung thơ văn

+ Thơ văn của ông mang nặng lí tưởng đạo đức nhân nghĩa:

• Đạo lí làm người của ông mang tinh thần nhân nghĩa của đạo Nho nhưng lại đậm đà tính nhân dân và truyền thống dân tộc.

• Những mẫu người lí tưởng trong các tác phẩm của ông là những con người ngay thẳng, nhân hậu, thủy chung, dám đấu tranh với các thế lực tàn bạo, cứu độ nhân thế

+ Lòng yêu nước thương dân:

• Thơ văn chống Pháp của ông ghi lại chân thực một thời đại đau thương của đất nước, tố cáo tội ác của kẻ thù: Chạy giặc, Văn tế nghĩa sĩ trong trận vong Lục tỉnh,...

• Khích lệ lòng căm thù giặc và ý chí cứu nước của nhân dân ta

• Biểu dương các anh hùng, nghĩa sĩ đã chiến đấu vì đất nước: Văn tế Trương Định, Kì Nhân Sư trong Ngư Tiều y thuật vấn đáp

- Nghệ thuật thơ văn

+ Bút pháp trữ tình nồng đậm hơi thở cuộc sống

+ Đậm đà sắc thái Nam Bộ

+ Lối thơ thiên về kể mang màu sắc diễn xướng