Bài 4: Phong trào công nhân và sự ra đời của chủ nghĩa Mác - Giải BT Lịch sử 8
Bài 4: Phong trào công nhân và sự ra đời của chủ nghĩa Mác
(trang 29 sgk Lịch Sử 8): - Tại sao giới chủ lại thích sử dụng lao động trẻ em?
Bài giải:
Giới chủ thích sử dụng lao động trẻ em vì lao động trẻ em dễ dàng bóc lột, chỉ cần trả lương thấp và chưa có ý thức chống lại chủ.
(trang 29 sgk Lịch Sử 8): - Tại sao trong cuộc đấu tranh chống tư sản, công nhân lại đập phá máy móc?
Bài giải:
Trong cuộc đấu tranh chống tư sản, công nhân đã đập phá máy móc là vì:
- Sự xuất hiện của máy móc trong xã hội tư bản không làm cải thiện đời sống công nhân, thậm chí nhờ có máy móc mà bọn địa chủ càng tăng cường bóc lột nhân dân.
- Họ tưởng rằng chính máy móc làm họ khổ.
Vì vậy, họ trút căm hận vào máy móc, từ đó phong trào đập phá máy móc nổ ra mạnh mẽ trong thập niên XIX ở Anh, sau đó lan rộng sang các nước Đức, Pháp, Bỉ.
(trang 30 sgk Lịch Sử 8): - Trình bày những sự kiện chủ yếu về phong trào công nhân trong những năm 1830 – 1840.
Bài giải:
* Những sự kiện chủ yếu về phong trào công nhân trong những năm 1830 – 1840.
- Năm 1831, công nhân dệt ở Li-ông (nước Pháp) khởi nghĩa đòi tăng lương, giảm giờ làm. Họ nêu cao khẩu hiệu "Sống trong lao động, chết trong chiến đấu". Kết quả: Cuộc khởi nghĩa cuối cùng bị giới chủ đàn áp.
- Năm 1844, công nhân dệt vùng Sơ-Iê-din (nước Đức) khởi nghĩa, chống lại sự hà khắc của giới chủ.
- Từ năm 1836 - năm 1847, phong trào Hiến chương ở Anh có quy mô, tổ chức và mang tính chất chính trị rõ rệt.
Nhận xét chung: Các cuộc đấu tranh của công nhân ở Pháp, Đức và Anh tuy cuối cùng đều bị thất bại, nhưng nó đánh dấu sự trưởng thành của phong trào công nhân quốc tế, tạo điều kiện cho sự ra đời của lí luận cách mạng sau này.
(trang 30 sgk Lịch Sử 8): - Nêu kết cục phong trào đấu tranh của công nhân ở các nước châu Âu trong nửa đầu thế kỉ XIX.
Bài giải:
Phong trào đấu tranh của công nhân ở các nước châu Âu trong nghĩa đầu thế kỉ XIX đều chưa giành được thắng lợi nhưng nó đánh dấu sự trưởng thành của phong trào công nhân quốc tế, tạo điều kiện cho sự ra đời của lí luận cách mạng sau này.
(trang 31 sgk Lịch Sử 8): - Nêu những điểm giống nhau trong tư tưởng của Mác và Ăng-ghen.
Bài giải:
* Những điểm giống nhau trong tư tưởng của Mác và Ăng-ghen.
- Nhận thức rõ được bản chất của chế độ tư bản và nỗi thống khổ của giai cấp công nhân, nhân dân lao động.
- Đều có tư tưởng đấu tranh chống chủ nghĩa tư bản bất công, xây dựng một xã hội bình đẳng.
- Tình bạn đẹp, cao cả và vĩ đại, được xây dựng trên cơ sở tình bạn, tình yêu chân chính, tinh thần vượt khó, giúp đỡ nhau để phục vụ sự nghiệp cách mạng mà hai ông theo đuổi.
- Nhận thức được sứ mệnh lịch sử của giai cấp vô sản là đánh đổ ách thống trị của giai cấp tư sản, giải phóng giai cấp vô sản và loài người khỏi ách áp bức bóc lột.
(trang 33 sgk Lịch Sử 8): - “Tuyên ngôn của Đảng cộng sản” ra đời trong hoàn cảnh nào? Nội dung chủ yếu của nó.
Bài giải:
- Bản "Tuyên ngôn của Đảng cộng sản" được ra đời trong hoàn cảnh:
+ Trong thời gian ở Anh, Mác và Ăng-ghen đã liên hệ với một tổ chức bí mật của công nhân Tây Âu là "Đồng minh những người chính nghĩa” và cải tổ thành “Đồng minh những người cộng sản”. Đây là chính đảng độc lập đầu tiên của vô sản quốc tế. Hai ông được ủy nhiệm soạn thảo cương lĩnh của Đồng minh.
+ Tháng 2/1848, cương lĩnh được công bố ở Luân Đôn dưới hình thức một bản tuyên ngôn - "Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản".
- Nội dung: Tuyên ngôn gồm có Lời mở đầu và bốn chương, đã trình bày những vấn đề cơ bản về lí luận cách mạng:
+ Lịch sử phát triển của xã hội loài người là lịch sử của sản xuất và lịch sử của đấu tranh giai cấp.
+ Đấu tranh giai cấp là động lực phát triển của xã hội dựa trên chế độ tư hữu.
+ Sự diệt vong tất yếu của chủ nghĩa tư bản và thắng lợi của chủ nghĩa cộng sản.
+ Giai cấp vô sản và Đảng Cộng sản có sứ mệnh xóa bỏ chế độ tư hữu, xây dựng một xã hội công bằng, dân chủ và văn minh.
(trang 33 sgk Lịch Sử 8): - Em hãy nêu những nét nổi bật của phong trào công nhân từ sau cách mạng 1848 – 1849 đến năm 1870?
Bài giải:
- Những nét nổi bật của phong trào công nhân từ sau cách mạng 1848 – 1849 đến năm 1870:
+ Giai cấp công nhân đã nhận thức rõ hơn về vai trò giai cấp mình,
+ Có sự đoàn kết quốc tế trong phong trào công nhân vì cùng chung kẻ thù.
(trang 34 sgk Lịch Sử 8): - Nêu vai trò của C. Mác trong việc thành lập Quốc tế thứ nhất.
Bài giải:
* Vai trò của C. Mác trong việc thành lập Quốc tế thứ nhất:
- C. Mác đã chuẩn bị cho sự thành lập Quốc tế thứ nhất rồi đưa Quốc tế thứ nhất đấu tranh chống lại các tư tưởng sai lệch và thông qua những nghị quyết Đại hội hết sức đúng đắn (đòi ngày làm 8 tiếng, thành lập công đoàn.. ) tiến hành những hoạt động cụ thể (vận động vô sản quốc tế ủng hộ nhân dân Anh, Pháp bãi công đến thắng lợi.
- C. Mác không chỉ lãnh đạo mà còn là người có những đóng góp xuất sắc, giữ vững đường lối hoạt động của Quốc tế thứ nhất, kết hợp lí luận với thực tiễn.
=> C. Mác được xem là “linh hồn của Quốc tế thứ nhất”.
Bài 1 (trang 34 sgk Lịch sử 8): Trình bày đôi nét về tiểu sử (hoặc giới hạn ở công lao, tình bạn) của C. Mác và Ph. Ăng-ghen.
Bài giải:* Đôi nét về tiểu sử của C. Mác
- Các Mác sinh năm 1818, trong một gia đình trí thức gốc Do Thái ờ thành phố Tơ-ri-ơ (Đức). Từ nhỏ, ông đã nổi tiếng thông minh học giỏi. Năm 23 tuổi, ông đỗ Tiến Triết học. Năm 1843, ông bị trục xuất khỏi Đức vì hoạt động cách mạng. Sau đó C. Mác sang Pa-ri tiếp tục nghiên cứu và hoạt động trong phong trào công nhân Pháp. Ông sớm đưa ra kết luận rằng: "Giai cấp công nhân phải được trang bị bằng lí luận cách mạng mới có thể đảm đương sứ mệnh lịch sử là giải phóng loài người khỏi ách áp bức".
* Đôi nét về tiểu sử của Ăng-ghen
- Ăng-ghen sinh năm 1820 trong gia đình chủ xưởng giàu có ở thành phố Bác-men (nước Đức). Ông sớm nhận ra bản chất bóc lột, thủ đoạn làm giàu của giai cấp tư sản. Cũng như Mác, Ăng-ghen sớm nhận thấy sứ mệnh lịch sử của giai cấp vô sản là lật đổ sự thống trị của tư sản, giải phóng mọi áp bức bất công.
Bài 2 (trang 34 sgk Lịch sử 8): Trình bày vai trò của Quốc tế thứ nhất đối với phong trào công nhân quốc tế.
Bài giải:* Vai trò của Quốc tế thứ nhất đối với phong trào công nhân quốc tế:
- Từ khi thành lập năm 1864 đến năm 1870, Quốc tế thứ nhất vừa truyền bá chủ nghĩa Mác, vừa đóng vai trò trung tâm thúc đẩy phong trào công nhân quốc tế.
- Qua các kì đại hội được tổ chức hằng năm, Quốc tế thứ nhất đã đấu tranh chống lại những tư tưởng phi vô sản, chủ nghĩa cơ hội.