Bài 15: Cách mạng tháng Mười Nga và cuộc đấu tranh bảo vệ cách mạng (1917 - 1921) - Giải BT Lịch sử 8
Bài 15: Cách mạng tháng Mười Nga và cuộc đấu tranh bảo vệ cách mạng (1917 - 1921)
(trang 76 sgk Lịch Sử 8): - Em hãy nêu những nét chính về tình hình nước Nga trước thế kỉ XX.
Bài giải:
Tình hình nước Nga trước thế kỉ XX:
- Mâu thuẫn xã hội ngày càng gay gắt,
- Phong trào đấu tranh đòi lật đổ chế độ Nga hoàng phát triển mạnh
- Phản đối chiến tranh lên cao.
(trang 77 sgk Lịch Sử 8): - Cách mạng dân chủ tư sản tháng Hai đã làm được những việc gì?
Bài giải:
Những việc mà cách mạng dân chủ tư sản tháng Hai đã làm được:
- Lật đổ chế độ Nga hoàng, quyền lực chuyển sang Chính phủ lâm thời của giai cấp tư sản Nga và các Xô viết của công nông binh,
- Thực hiện thành công một phần của nhiệm vụ cách mạng tư sản.
(trang 78 sgk Lịch Sử 8): - Em hãy nêu những diễn biến chính của cuộc khởi nghĩa vũ trang ở Pê-tơ-rô-grat.
Bài giải:
Diễn biến chính của cuộc khởi nghĩa vũ trang ở Pê-tơ-rô-grat:
- Đầu tháng 10, không khí cách mạng bao trùm khắp nước Nga. Ngày 7/10 (20/10), Lê-nin bí mật rời Phần Lan về Pê-ta-rô-grát, trực tiếp chỉ đạo công việc chuẩn bị khởi nghĩa vũ trang giành chính quyền. Những đội cận vệ đỏ được thành lập. Kế hoạch khởi nghĩa được vạch ra cụ thể, chu đáo và được quyết định hết sức nhanh chóng.
- Đêm 24/10 (6/11), Lê-nin đến điện Xmô-nui trực tiếp chỉ huy cuộc khởi nghĩa. Ngay trong đêm đó, quân khởi nghĩa đã chiếm được toàn bộ Pê-tơ-rô-grát và bao vây Cung điện Mùa Đông - nơi ẩn náu cuối cùng của Chính phủ tư sản.
- Đêm 25/10 (7/11), Cung điện Mùa Đông bị chiếm, các bộ trưởng của Chính phủ bị bắt, Chính phủ lâm thời tư sản sụp đổ hoàn toàn.
(trang 80 sgk Lịch Sử 8): - Quần chúng nhân dân được lợi gì khi có “Sắc lệnh hòa bình” và “Sắc lệnh ruộng đất”?
Bài giải:
- "Sắc lệnh hòa bình" đã đáp ứng mong muốn hòa bình, chấm dứt chiến tranh của đại đa số quấn chúng nhân dân lao động - những người đã bị chiến tranh làm cho kiệt quệ, khốn đốn và vô cùng đau khổ.
- "Sắc lệnh ruộng đất" đem lại hơn 150 triệu ha ruộng đất cho nông dân, đáp ứng quyền lợi thiết thực của nông dân. Đây là lần đầu tiên mà toàn thể nông dân ở Nga có ruộng đất để cày cấy.
(trang 81 sgk Lịch Sử 8): - Tại sao nhân dân Xô viết bảo vệ được những thành quả của Cách mạng tháng Mười?
Bài giải:
Nhân dân Xô-viết bảo vệ được thành quả cách mạng là:
- Nhờ vào sức mạnh và sự ủng hộ của toàn dân, lòng yêu nước dưới chế độ mới được phát huy mạnh mẽ,
- Nhờ chính quyền thực hiện chính sách "Cộng sản thời chiến", nước Nga đã vượt qua khó khăn về kinh tế có đủ lương thực cho Hồng quân. Hồng quân đã chiến đấu dũng cảm, có chỉ huy quân sự tài ba....
(trang 82 sgk Lịch Sử 8): - Tại sao Giôn Rit đặt tên cuốn sách là “Mười ngày rung chuyến thế giới”?
Bài giải:
Giôn Rit đặt tên cho cuốn sách của mình là "Mười ngày rung chuyển thế giới" là vì:
- Những tác động mạnh mẽ của Cách mạng tháng Mười đối với thế giới, đã làm thay đổi cả cục diện thế giới - chế độ mới, nhà nước đế quốc hoảng sợ.
- Đồng thời, cuộc cách mạng tháng mười Nga cũng để lại nhiều bài học quý báu cho cuộc đấu tranh của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và các dân tộc bị áp bức trên thế giới.
Bài 1 (trang 82 sgk Lịch sử 8): Tại sao nước Nga năm 1917 lại có hai cuộc cách mạng?
Bài giải:Nước Nga năm 1917 lại có hai cuộc cách mạng vì:
- Cuộc cách mạng thứ nhất bùng nổ vào tháng2/1917, đã lật đổ chế độ Nga hoàng nhưng tồn tại hai chính quyền song song đó là Chính phủ tư sản lâm thời và Xô viết đại biểu công nhân, nông dân và binh lính. Hai chính quyền đại diện cho lợi ích của các giai cấp khác nhau nên không thể cùng tồn tại lâu dài.
- Lê-nin và Đảng Bôn-sê-vích xác định mục tiêu và đường lối đó chính là chuyển từ cách mạng dân chủ tư sản sang cách mạng xã hội chủ nghĩa (lật đổ chính quyền tư sản lâm thời). Thiết lập chính quyền thống nhất trong toàn quốc của Xô Viết, đưa nước Nga bước vào thời kì cách mạng xã hội chủ nghĩa.
⟹ Cách mạng tháng Mười bùng nổ (24/10/1917)
Bài 2 (trang 82 sgk Lịch sử 8): Lập bảng thống kê các sự kiện chính của Cách mạng tháng Mười.
Bài giải:| Thời gian | Sự kiện chính | Kết quả |
| 7/10/1917 | Lê-nin bí mật rời Phần Lan về Pê-ta-rô-grát trực tiếp chỉ đạo công việc chuẩn bị khởi nghĩa vũ trang giành chính quyền | Những đội cận vệ đỏ được thành lập. Kế hoạch được vạch ra cụ thể, chu đáo và được quyết định vô cùng nhanh chóng. |
| 24/10/1917 | Lê-nin đến điện Xmô-nui trực tiếp chỉ huy cuộc khởi nghĩa | Quân khởi nghĩa đã chiếm được toàn bộ Pê-tơ-rô-grát và bao vây cung điện Mùa Đông, nơi ẩn náu cuối cùng của Chính phủ tư sản |
| 25/10/1917 | Cung điện mùa Đông bị chiếm các bộ trưởng của Chính phủ bị bắt | Chính phủ lâm thời tư sản sụp đổ hoàn toàn. |
Bài 3 (trang 82 sgk Lịch sử 8): Trình bày việc xây dựng và bảo vệ chính quyền Xô viết?
Bài giải:* Chính quyền Xô viết được xây dựng:
- Ngay trong đêm 25/10/1917 (7/11/1917), Đại hội Xô viết toàn Nga lần thứ hai khai mạc ở Điện Xmô-nưi, tuyên bố thành lập Chính quyền Xô viết do Lê-nin đứng đầu. Nhiệm vụ hàng đầu của Chính quyền Xô viết là đập tan bộ máy nhà nước cũ của giai cấp tư sản và địa chủ, khẩn trương xây dựng bộ máy nhà nước mới của những người lao động.
- Những sắc lệnh đầu tiên của Chính quyền Xô viết đã được thông qua: Sắc lệnh hòa bình và Sắc lệnh ruộng đất. Chính quyền Xô viết nhanh chóng thực hiện các biện pháp nhằm thủ tiêu những tàn tích của chế độ phong kiến, xóa bỏ phân biệt đẳng cấp, những đặc quyền của Giáo hội, thực hiện nam nữ bình quyền, các dân tộc bình đẳng và có quyền tự quyết. Các cơ quan trung ương và Xô viết các địa phương được thành lập, thay thế hoàn toàn chính quyền tư sản. Hồng quân công nông được thành lập để bảo vệ chính quyền mới.
- Để xây dựng nền kinh tế xã hội chủ nghĩa, Nhà nước đã quốc hữu hóa các nhà máy, xí nghiệp của gia cấp tư sản và thành lập Hội đồng Kinh tế quốc dân tối cao.
* Bảo vệ Chính quyền Xô viết:
- Cuối năm 1918, quân đội 14 nước đế quốc câu kết với lực lượng phản cách mạng trong nước mở cuộc tấn công vũ trang nhằm tiêu diệt nước Nga Xô viết non trẻ. Trong suốt 3 năm (từ năm 1918 - năm 1920), nhân dân Nga đã tập trung toàn bộ sức lực tiến hành cuộc chiến đấu chống thù trong, giặc ngoài trong điều kiện vô cùng khó khăn để giữ vững Chính quyền Xô viết.
- Trong hoàn cảnh đất nước bị bao vây, từ năm 1919 Chính quyền Xô viết đã thực hiện Chính sách cộng sản thời chiến.
Bài 4 (trang 82 sgk Lịch sử 8): Nêu ý nghĩa lịch sử của Cách mạng tháng Mười Nga năm 1917.
Bài giải:Cuộc cách mạng tháng Mười Nga đưa đến việc thành lập Nhà nước Xã hội chủ nghĩa đầu tiên trên thế giới, có ý nghĩa to lớn đối với nước Nga và toàn thế giới.
+ Đối với nước Nga: Sự ra đời của Nhà nước Xã hội chủ nghĩa đã đưa nhân dân lên nắm chính quyền ở một nước chiếm 1/6 diện tích thế giới.
+ Đối với thế giới: Có ảnh hưởng đến phong trào cách mạng thế giới, đặc biệt phong trào đấu tranh giành độc lập của các nước thuộc địa và phụ thuộc.