Trang chủ > Lớp 4 > Giải Vở bài tập Tiếng Việt 4 > Tuần 11 ( trang 74 VBT Tiếng Việt 4 Tập 1)

Tuần 11 ( trang 74 VBT Tiếng Việt 4 Tập 1)

1, a) Điền vào chỗ trống s hoặc x:

Trái nhót như ngọn đèn tín hiệu

Trỏ lối... ang mùa hè

Quả cà chua như cái đèn lồng nhỏ... íu

Thắp mùa đông ấm những đêm thâu

Quả ớt như ngọn lửa đèn dầu

Chạm đầu lưỡi - chạm vào... ức nóng.

Mạch đất ta dồi dào... ức... ống

Nên nhành cây cũng thấp... áng quê hương.

b) Đặt trên các chữ in đậm dấu ngã hoặc dấu hỏi:

Ngày xưa có một học trò nghèo nôi tiếng khắp vùng là một người hiếu học. Khi ông đô trạng, nhà vua muốn ban thương, cho phép ông tự lựa chọn quà tặng. Ai nấy đều rất đôi ngạc nhiên khi thấy ông chi xin một chiếc nồi nho được đúc bàng vàng. Thì ra, ông muốn mang chiếc nồi vàng đó về để tạ ơn người hàng xóm. Thuơ hàn vi, vì phai ôn thi, không có thời gian kiếm gạo, ông thường hoi mượn nồi cua nhà hàng xóm lúc họ vừa dùng bưa xong đê ăn vét cơm cháy suốt mấy tháng trời. Nhờ thế ông có thời gian học hành và đô đạt.

Trả lời:

a,

Trái nhót như ngọn đèn tín hiệu

Trỏ lối sang mùa hè

Quả cà chua như cái đèn lồng nhỏ xíu

Thắp mùa đông ấm những đêm thâu

Quả ớt như ngọn lửa đèn dầu

Chạm đầu lưỡi - chạm vào sức nóng.

Mạch đất ta dồi dào sức sống

Nên nhành cây cũng thắp sáng quê hương.

b,

Ngày xưa có một học trò nghèo nổi tiếng khắp vùng là một người hiếu học. Khi ông đỗ trạng, nhà vua muốn ban thưởng, cho phép ông được tự lựa chọn quà tặng. Ai nấy rất đỗi ngạc nhiên khi biết ông chỉ xin một chiếc nồi nho được đúc bàng vàng. Thì ra, ông muốn đem chiếc nồi vàng ấy về để tạ ơn người hàng xóm. Thuở hàn vi, vì phải ôn thi, không có thời gian kiếm gạo, ông thường hỏi mượn nồi của nhà hàng xóm lúc họ vừa dùng bữa xong để ăn vét cơm cháy suốt mấy tháng trời. Nhờ thế ông có thời gian học hành và đỗ đạt.

2, Viết lại cho đúng các từ sai chính tả:

a) Tốt gổ hơn tốt nước xơn.

b) Sấu người, đẹp nết.

c) Mùa hè có xông, mùa đông cá bễ.

d) Trăng mờ còn tõ hơn xao

Dẩu rằng núi lỡ còn cao hơn đồi.

Trả lời:

a) Tốt gỗ hơn tốt nước sơn.

b) Xấu người, đẹp nết.

c) Mùa hè cá sông, mùa đông cá bể.

d) Trăng mờ còn tỏ hơn sao

Dẫu rằng núi lở còn cao hơn đồi.

1, Những từ in đậm sau đây bổ sung ý nghĩa cho các động từ nào?

- Trời ấm, lại pha lành lạnh. Tết sắp đến.

Động từ: ....................

- Rặng đào đã trút hết lá.

Động từ: ....................

Trả lời:

- Từ sắp có tác dụng bổ sung ý nghĩa thời gian cho động từ đến. Nó báo hiệu cho ta biết thời gian rất gần.

- Từ đã có tác dụng bổ sung ý nghĩa cho động từ trút. Nó báo hiệu rằng sự việc đã hoàn thành, đã kết thúc.

2, Em lựa chọn từ nào trong ngoặc (đã, đang, sắp) để điền vào chỗ chấm?

a) Mới dạo nào những cây ngô hãy còn lấm tấm như mạ non. Thế mà không lâu sau, ngô........ thành cây rung rinh trước gió và ánh nắng.

b)

Sao cháu không về với bà

Chào mào........ hót vườn na mỗi buổi chiều.

Sốt ruột, bà nghe chim kêu

Tiếng chim rơi với rất nhiều hạt na

Hết hè, cháu vẫn........ xa

Chào mào vẫn hót. Mùa na........ tàn.

Trả lời:

a) Mới dạo nào những cây ngô hãy còn lấm tấm như mạ non. Thế mà không lâu sau, ngô đã thành cây rung rinh trước gió và ánh nắng.

b)

Sao cháu không về với bà

Chào mào đã hót vườn na mỗi buổi chiều.

Sốt ruột, bà nghe chim kêu

Tiếng chim rơi với rất nhiều hạt na

Hết hè, cháu vẫn đang xa

Chào mào vẫn hót. Mùa na sắp tàn.

3, Trong truyện vui dưới đây có nhiều từ chỉ thời gian được sử dụng không đúng. Gạch dưới những từ này và viết lại sao cho đúng:

Đãng trí

Một nhà bác học đã làm việc trong phòng. Bỗng một người phục vụ đang bước vào, nói nhỏ vào tai ông:

- Thưa giáo sư, có tên trộm lẻn vào thư viện của ngài.

- Nhà bác học hỏi:

- Nó đang đọc gì thế?

Câu đúng là:

- Một nhà bác học......................

- Bỗng người phục vụ.......................

- Nó......................

Trả lời:

Đãng trí

Một nhà bác học đã làm việc trong phòng. Bỗng một người phục vụ đang bước vào và nói nhỏ vào tai ông:

- Thưa giáo sư, có tên trộm lẻn vào thư viện của ngài.

- Nhà bác học hỏi:

- Nó đang đọc gì thế?

Câu đúng là:

- Một nhà bác học đang làm việc trong phòng.

- Bỗng người phục vụ bước vào nói nhỏ vào tai ông.

- Nó đọc gì thế?

LUYỆN TẬP TRAO ĐỔI Ý KIẾN VỚI NGƯỜI THÂN

Đề bài

Em và người thân trong gia đình hãy cùng đọc một truyện nói về một người có ý chí và có nghị lực vươn lên. Em trao đổi với người thân về những tính cách đáng khâm phục của nhân vật này.

Hãy cùng bạn của mình đóng vai người thân để thực hiện cuộc trao đổi trên. Ghi lại vắn tắt nội dung của cuộc trao đổi để chuẩn bị cho bài tập làm văn kể miệng ở lớp. (Đọc phần gợi ý có trong sách Tiếng Việt 4, tập một, trang 109 - 110. )

Trả lời:

- Con gái: Ba à, thầy Ký tài giỏi quá phải không ba!

- Cha: Con gái có thấy khâm phục thầy Ký không?

- Con gái: Thưa ba, có chứ ạ! Con không thể tưởng tượng được rằng trên đời này lại có người giàu nghị lực đến thế. Với đôi bàn chân của mình mà thầy Ký có thể viết được chữ, lại còn học giỏi nữa thì thật quá khâm phục ba ạ!

- Cha: Trong cuộc sống còn có rất nhiều người giàu nghị lực như thế đấy, con gái ạ! Thầy Ký chỉ là một tấm gương sáng về vượt khó, rất đáng để con làm tấm gương để học tập.

- Con gái: Con thấy mình rất ngưỡng mộ thầy Ký. Từ nay trở đi. Con cũng sẽ phải kiên trì và chăm chỉ hơn nữa!

- Cha: Như vậy mới tốt! Ba mẹ luôn mong con sẽ học hành chăm chỉ, rèn luyện đạo đức thật tốt. Đó chính là con đường mở ra cánh cửa tương lai tươi sáng của con đó!

- Con gái: Thưa ba, vâng. À mà ba ơi, con sẽ mang câu chuyện này kể cho các bạn của con nghe, chắc các bạn cũng sẽ rất khâm phục

- Cha: Ừ! con đem chuyện này kể lại cho các bạn nghe đi

+ Thầy Nguyễn Ngọc Ký, bị liệt hai tay từ nhỏ nhưng vì vốn ham học, lại có lòng kiên trì, bền bỉ, quyết tâm vượt qua mọi khó khăn, Thầy Ký đã dùng đôi bàn chân của mình để viết chữ. Không chỉ thế, chữ của thầy Ký còn rất đẹp. Hiện thầy Nguyễn Ngọc Ký đang dạy môn Ngữ văn tại một trường trung học ở Thành phố Hồ Chí Minh. Thầy đã được Nhà nước phong là Nhà giáo Ưu tú.

TÍNH TỪ

I - Nhận xét

Đọc truyện Cậu học sinh ở Ác-boa (Sách Tiếng Việt 4, tập một, trang 110) và thực hiện những yêu cầu dưới đây:

1, Tìm những từ trong truyện miêu tả:

a) Tính tình, tư chất của cậu bé Lu-i

b) Màu sắc của sự vật:

- Những cây cầu

- Mái tóc của thầy Rơ-nê

c) Hình dáng, kích thước và những đặc điểm khác của các sự vật:

- Thị trấn

- Vườn nho

- Những ngôi nhà

- Dòng sông

- Da của thầy Rơ-nê

Trả lời:

a) Tính tình, tư chất của cậu bé Lu-i là giỏi và chăm chỉ.

b) Màu sắc của sự vật:

- Các chiếc cầu: trắng phau

- Mái tóc của thầy Rơ-nê: đã ngả màu xám

c) Hình dáng, kích thước và những đặc điểm khác nhau của sự vật:

- Thị trấn: nhỏ

- Vườn nho: nhỏ con

- Các ngôi nhà: nhỏ bé

- Dòng sông: hiền hòa

- Da của thầy Rơ-nê: nhăn nheo

2, Trong cụm từ đi lại vẫn nhanh nhẹn, từ nhanh nhẹn có tác dụng bổ sung ý nghĩa cho từ......

Trả lời:

Trong cụm từ đi lại vẫn nhanh nhẹn, từ nhanh nhẹn có tác dụng bổ sung ý nghĩa cho từ "đi lại"

II - Luyện tập

1, Gạch dưới những từ là tính từ trong các đoạn văn dưới đây:

a) Chủ tịch Hồ Chí Minh, vị Chủ tịch của Chính phủ Lâm thời nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, ra mắt đồng bào. Đó là một cụ già có thân hình gầy gò, râu thưa, trán cao, mắt sáng. Cụ đội một chiếc mũ đã cũ, mặc áo chiếc ka ki cao cổ, đi dép cao su trắng, ông Cụ có dáng đi nhanh nhẹn. Lời nói của Cụ đầm ấm, điềm đạm, khúc chiết, rõ ràng.

b) Sáng sớm, trời đã quang hẳn ra. Đêm qua, một bàn tay nào đó đã gột rửa vòm trời sach bóng. Màu mây xám u tối đã nhường chỗ cho một màu trắng phớt xanh giống như màu của men sứ. Phía đông, phía trên dải đê chạy dài rạch ngang tầm mắt, ngăn không cho nhìn thấy biển khơi, ai đã ném lên bầu trời bốn năm mảng mây hồng to tướng, lại tô điểm thêm ít nét mây mỡ gà vút dài thanh mảnh.

Trả lời:

a) Chủ tịch Hồ Chí Minh, vị Chủ tịch của Chính phủ Lâm thời nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, ra mắt đồng bào. Đó là một cụ già có thân hình gầy gò, râu thưa, trán cao, mắt sáng. Cụ đội một chiếc mũ đã cũ, mặc một chiếc áo ka ki cao cổ, đi dép cao su trắng, ông Cụ có dáng đi nhanh nhẹn. Lời nói của Cụ đầm ấm, điềm đạm, khúc chiết, rõ ràng.

b) Sáng sớm, trời đã quang hẳn ra. Đêm qua, một bàn tay nào đó đã gột rửa vòm trời sạch bóng. Màu mây xám u tối đã nhường chỗ cho một màu trắng phớt xanh giống như màu của men sứ. Phía đông, phía trên dải đê chạy dài rạch ngang tầm mắt, ngăn không cho nhìn thấy biển khơi, ai đã ném lên bầu trờibốn năm mảng mây hồng to tướng, lại tô điểm thêm ít nét mây mỡ gà vút dài thanh mảnh.

2, Hãy viết một câu có sử dụng tính từ:

a) Nói về một người bạn hoặc một người thân của em.

b) Nói về một sự vật đã quen thuộc với em (nhà cửa, đồ vật, cây cối, con vật, sông núi.. ).

Trả lời:

a) Nói về một người bạn hoặc một người thân của em.

- Chị Hai em có dáng người cao dong dỏng.

b) Nói về một sự vật đã quen thuộc với em (nhà cửa, đồ vật, cây cối, con vật, sông núi.. ).

- Cây gạo trước nhà em giờ đã ra hoa, từng chùm hoa đỏ rực nhìn như những đốm lửa đỏ rực.

MỞ BÀI TRONG BÀI VĂN KỂ CHUYỆN

1, Đây là một số mở bài của câu chuyện Rùa và thỏ. Em hãy cho biết đó là các cách mở bài nào?

a) Có một con rùa sống ở gần bờ sông. Biết mình chậm chạp nên ngày nào cũng vậy, vừa sáng sớm tinh mơ, nó đã ra bờ sông để tập chạy.

b) Xưa nay, người cậy tài cậy giỏi mà thường biếng nhác, chủ quan thì chẳng làm được việc gì. Ngược lại, sức có kém nhưng có quyết tâm cao, và nhẫn nại thì ắt thành công. Câu chuyện Rùa và thỏ đã chứng minh điều đó.

c) Đầu năm học vừa qua, lớp em có một số bạn vì chủ quan, lười biếng nên kết quả học tập có phần giảm sút hơn so với hồi lớp ba. Cô giáo bèn kể câu chuyện Rùa và thỏ để khuyên các bạn cần phải biết cố gắng, chăm chỉ. Câu chuyện này như sau:

d) Trong muôn loài thú, mấy ai chạy nhanh được bọn thỏ chúng tôi? Nhìn thấy họ thỏ chúng tôi trên đường đua, thì hươu, nai cũng phải kiêng dè, chưa nói gì đến các bác trâu hay chị lợn. Thế mà có lần thỏ tôi đã phải ngậm đắng nuốt cay chịu thua một anh chàng rùa lù đù nổi tiếng chậm chạp. Câu chuyện đó đã dạy cho tôi một bài học nhớ đời. Đầu đuôi là thế này:

Trả lời:

a, Mở bài trực tiếp (kể ngay vào sự việc để mở đầu câu chuyện).

b, Mở bài gián tiếp nói chuyện khác để dẫn dắt vào câu chuyện muốn kể.

c, Mở bài gián tiếp: nói chuyện khác để dẫn dắt vào câu chuyện muốn kể.

d, Mở bài gián tiếp: nói chuyện khác để dẫn dắt người nghe vào câu chuyện định kể.

2, Câu chuyện Hai bàn tay (sách Tiếng Việt 4, tập một, trang 114) mở bài theo cách nào?

Trả lời:

Câu chuyện được mở bài theo cách trực tiếp: Đi vào vào sự việc mở đầu của câu chuyện.

3, Viết phần mở đầu câu chuyện trên theo kiểu mở bài gián tiếp:

a) Mở bài gián tiếp dựa vào lời kể của người kể chuyện:

b) Mở bài gián tiếp dựa vào lời kể của bác Lê:

Trả lời:

a, Con người khi muốn bắt đầu làm một việc gì đó thì nhất thiết cần phải có lòng tin. Câu chuyện về Bác Hồ vĩ đại của chúng ta sau đây chính là một ví dụ cho lòng quyết tâm và lòng tin vô bờ bến.

b, Từ hai bàn tay, chúng ta có thể làm nên tất cả. Tôi còn nhớ như in những tháng ngày khi còn được ở cùng Hồ Chủ tịch tại Sài Gòn, và mỗi lần nhớ lại khoảng thời gian đó tôi lại thấm thía câu nói trên, bởi tôi và Hồ Chủ tịch đã có một cuộc nói chuyện và cuộc nói chuyện đó đã để lại cho tôi những ấn tượng sâu sắc. Câu chuyện đó thể này: