Bài 19: Bước phát triển của cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp (1951-1953) - Giải BT Lịch sử 12
Câu hỏi 1 (trang 140 sgk Lịch Sử 12):
- Âm mưu và hành động mới của Pháp - Mĩ từ sau thất bại ở chiến dịch Biên giới thu - đông năm 1950 như thế nào?
Giải đáp:
* Âm mưu của Pháp - Mĩ từ sau thất bại ở chiến dịch Biên giới thu - đông năm 1950: Mĩ cấu kết với Pháp can thiệp sâu vào chiến tranh Đông Dương.
* Hành động:
- Ngày 23/12/1950, Mĩ ký với Pháp Hiệp định phòng thủ chung Đông Dương. Đây là hiệp định viện trợ quân sự, kinh tế - tài chính của Mĩ cho Pháp và tay sai, qua đó Mĩ từng bước thay chân Pháp ở Đông Dương.
- Tháng 9/1951: Mĩ ký với Bảo Đại Hiệp ước hợp tác kinh tế Việt - Mĩ nhằm ràng buộc Bảo Đại.
- Pháp đề ra kế hoạch Đờ Lát đơ Tátxinhi đưa chiến tranh xâm lược của Pháp ở Đông Dương lên quy mô lớn.
Câu hỏi 2 (trang 141 sgk Lịch Sử 12):
- Đại hội đại biểu lần thứ II của Đảng đã có những quyết định gì? Nêu ý nghĩa lịch sử của Đại hội.
Giải đáp:
Những quyết định được đưa ra tại Đại hội đại biểu lần thứ II của Đảng"
- Đại hội quyết định tách Đảng Cộng sản Đông Dương, ở mỗi nước sẽ thành lập một Đảng riêng để lãnh đạo từng nước đấu tranh.
- Đại hội quyết định đưa Đảng ra hoạt động công khai, lấy tên là Đảng Lao động Việt Nam.
- Thông qua Tuyên ngôn, Chính cương và Điều lệ mới, quyết định xuất bản báo Nhân dân - cơ quan ngôn luận Trung ương của Đảng.
- Bầu ra Ban Chấp hành Trung ương Đảng và Bộ Chính trị, Hồ Chí Minh được bầu làm Chủ tịch Đảng, Trường Chinh giữ chức vụ Tổng Bí thư Đảng.
- Ý nghĩa lịch sử của Đại hội: Đại hội đánh dấu bước phát triển mới trong quá trình trưởng thành và lãnh đạo cách mạng của Đảng, là “Đại hội kháng chiến thắng lợi”.
Câu hỏi 3 (trang 143 sgk Lịch Sử 12):
- Từ sau chiến thắng Biên giới thu - đông năm 1950 đến trước đông - xuân năm 1953 - 1954, hậu phương kháng chiến đã phát triển như thế nào trên các mặt chính trị, kinh tế, văn hóa, giáo dục, y tế?
Giải đáp:
Từ sau chiến thắng Biên giới thu - đông năm 1950 đến trước đông - xuân năm 1953 - 1954, hậu phương kháng chiến đã phát triển trên các mặt chính trị, kinh tế, văn hóa, giáo dục, y tế, cụ thể như sau:
* Về chính trị:
- Thống nhất Mặt trận Việt Minh và Hội Liên Việt thành Mặt trận Liên hiệp quốc dân Việt Nam (Mặt trận Liên Việt).
- Thành lập Liên minh Việt - Miên - Lào để tăng cường đoàn kết của ba nước Đông Dương trong cuộc chiến đấu chống kẻ thù chung.
- Đẩy mạnh phong trào thi đua yêu nước.
* Về kinh tế:
- Mở rộng cuộc vận động lao động sản xuất và thực hành tiết kiệm.
- Đề ra chính sách nhằm chấn chỉnh chế độ thuế khóa, xây dựng nền tài chính ngân hàng, thương nghiệp.
- Phát động quần chúng triệt để giảm tô, cải cách ruộng đất.
* Về văn hóa, giáo dục, y tế:
- Tiếp tục cải cách giáo dục, thực hiện phương châm: “phục vụ kháng chiến, phục vụ dân sinh, phục vụ xã hội”.
- Thực hiện cuộc vận động vệ sinh phòng bệnh, thực hiện đời sống mới, bài trừ mê tín dị đoan.
- Coi trọng công tác chăm sóc sức khỏe cho nhân dân. Bệnh xá, bệnh viện,... được quan tâm xây dựng.
Câu hỏi 4 (trang 145 sgk Lịch Sử 12):
- Thế chủ động đánh địch trên chiến trường chính Bắc Bộ của quân ta sau chiến thắng Biên giới thu - đông năm 1950 đến trước đông xuân 1953 - 1954 được thể hiện như thế nào?
Giải đáp:
Thế chủ động đánh địch trên chiến trường chính Bắc Bộ của quân ta sau chiến thắng Biên giới thu - đông năm 1950 đến trước đông xuân 1953 - 1954 được thể hiện như sau:
- Quân ta liên tục mở 3 chiến dịch: Chiến dịch Trần Hưng Đạo, Hoàng Hao Thám, và chiến dịch Quang Trung. Đây đều là những chiến dịch có quy mô lớn, đánh vào vùng trung du và đồng bằng, tiêu diệt nhiều sinh lực địch.
- Trong đông - xuân năm 1951 - 1952, ta mở chiến chiến dịch Hòa bình nhằm phá tan kế hoạch bình định của địch, đẩy mạnh chiến tranh du kích.
Sau 3 tháng chiến đấu, ta đã giải phóng hoàn toàn khu vực Hòa Bình - sông Đà, căn cứ du kích của ta được mở rộng.
- Thu - đông năm 1952, ta mở chiến dịch Tây Bắc, tiến công Mộc Châu, Thuận Châu, Lai Châu, Sơn La và Yên Bái. Kết quả, ta đã giải phóng được tỉnh Nghĩa Lộ và gần hết tỉnh Sơn La, 4 huyện ở Lai Châu và 2 huyện ở Yên Bái.
- Xuân - hè năm 1953, ta mở chiến dịch Thượng Lào nhằm tiêu diệt sinh lực địch, giải phóng đất đai, đẩy mạnh cuộc kháng chiến của nhân dân Lào. Kết quả, ta đã giải phóng được toàn bộ tỉnh Sầm Nưa, một phần tỉnh Xiêng Khoảng và tỉnh Phongxalì.
Phần 2: Câu hỏi và bài tập
Câu 1 (trang 145 sgk Lịch Sử 12): Lập niên biểu những thắng lợi tiêu biểu của quân dân ta trên các mặt trận quân sự, chính trị - ngoại giao, kinh tế - tài chính trong kháng chiến chống thực dân Pháp từ sau thu - đông 1950 đến trước đông - xuân 1953 - 1954.
Giải đáp:| Mặt trận | Mặt trận |
| Quân sự | Năm 1950 - 1951,3 Chiến dịch: Trần Hưng Đạo, Hoàng Hoa Thám, Quang Trung ở trung du và đồng bằng Bắc Bộ đều giành thắng lợi, tiêu diệt nhiều sinh lực địch. Năm 1951 - 1952: Chiến dịch Hòa Bình thắng lợi đã giải phóng được khu vực Hòa Bình - sông Đà rộng 2000 km2 với 15 vạn dân, căn cứ du kích mở rộng từ Bắc Giang xuống Hòa Bình. Chiến dịch Tây Bắc thu - đông 1952 giành thắng lợi, giải phóng 28.000km2 với 25 vạn dân gồm Nghĩa Lộ, Sơn la (trừ Nà sản), Yên Bái, 4 huyện ở Lai Châu, 2 huyện ở Yên Bái; phá âm mưu lập “xứ Thái tự trị” của địch. |
| Chính trị - ngoại giao | Đại hội đại biểu toàn quốc lần II của Đảng Cộng sản Đông Dương (từ ngày 11 đến ngày 19/2/1951), đã đánh dấu bước phát triển mới trong quá trình lãnh đạo và trưởng thành của Đảng. Đại hội toàn quốc thống nhất Mặt trận Việt Minh và Hội Liên Việt thành Mặt trận Liên Việt (ngày 3 - ngày 7/3/1951) Thành lập Liên minh nhân dân Việt - Miên - Lào (11/3/1951) nhằm tăng cường khối đoàn kết ba nước Đông Dương trong cuộc kháng chiến chống Pháp. |
| Kinh tế - Tài chính | Năm 1952: - Mở cuộc vận động lao động lao động sản xuất và thực hành tiết kiệm. - Đề ra chính sách chấn chỉnh thuế khóa, xây dựng tài chính, ngân hàng, thương nghiệp. Năm 1953: phát động quần chúng gia triệt để giảm tô và cải cách ruộng đất. |