Bài 16: Sự suy sụp của nhà Trần cuối thế kỉ XIV - trang 52 SBT Lịch Sử 7

Các cuộc khởi nghĩa	Nơi diễn ra
Cuộc khởi nghĩa Ngô Bệ	Hải Dương
Cuộc khởi nghĩa Nguyễn Thanh	Thanh Hoá
Cuộc khởi nghĩa Nguyễn Bổ	Bắc Giang
Cuộc khởi nghĩa Phạm Sư Ôn	Quốc Oai (Hà Nội)
Cuộc khởi nghĩa Nguyễn Nhữ Cái	Vĩnh Phúc, Tuyên Quang

Bài tập 5 (trang 53): Hãy ghi tóm tắt vào bảng dưới đây những nội dung cải cách của Hồ Quý Ly và nhà Hồ

Hướng dẫn trả lời:

Những nội dung cải cách của Hồ Quý Ly và nhà Hồ:

Lĩnh vực	Nội dung cải cách
Chính trị	- Cải tổ hàng ngũ võ quan, thay thế dần các võ quan cao cấp do quý tộc tôn thất nhà Trần nắm giữ bằng những người không phải họ Trần nhưng có tài năng và thân cận với mình. - Đổi tên một số đơn vị hành chính cấp trấn và quy định cụ thể, rõ ràng cách làm việc của bộ máy chính quyền các cấp. - Hồ Quý Ly đặt lệ cử các quan ở triều đình về các lộ thăm hỏi đời sống nhân dân và tìm hiểu tình hình làm việc của quan lại để thăng hay giáng chức.
Kinh tế	- Phát hành tiền giấy thay thế tiền đồng. - Ban hành chính sách hạn điền, quy định lại biểu thuế đinh, thuế ruộng.
Văn hóa - xã hội	- Bắt các nhà sư chưa đến 50 tuổi phải hoàn tục. - Cho dịch sách chữ Hán ra chữ Nôm để dạy cho vua Trần và phi tần, cung nữ. - Sửa đổi chế độ thi cử, học tập.

Bài tập 6 (trang 54): Tinh hình kinh tế Đại Việt từ nửa cuối thế kỉ XIV như thế nào?

Hướng dẫn trả lời:

Tinh hình kinh tế Đại Việt từ nửa cuối thế kỉ XIV

- Nông nghiệp: sa sút, nhiều năm mất mùa, đói kém.

- Quý tộc, địa chủ ra sức cướp đoạt ruộng đất công của làng xã.

=> Đời sống nhân dân ngày càng cực khổ, lầm than. Nhiều nông dân đã bán cả ruộng đất, vợ, con cho các quý tộc, địa chủ và biến thành nô tì, bị bóc lột nặng nề.

* Nguyên nhân dẫn đến tình hình trên là bởi:

- Nhà nước không còn quan tâm đến sản xuất nông nghiệp, không chăm lo tu sửa, bảo vệ đê điều và các công trình thủy lợi mà chỉ lo ăn chơi, đàn đúm,...

- Tình trạng tư hữu hóa ruộng đất diễn ra mạnh mẽ, do các chính sách ruộng đất của nhà nước và sự lớn mạnh của giai cấp địa chủ, vương hầu, quý tộc.

- Trong khi đó, nhà nước vẫn ban hành và thực hiện các chính sách thuế khóa nặng nề.

Bài tập 7 (trang 54): Nguyên nhân nào dẫn đến các cuộc khởi nghĩa của nông dân, nô tì nửa cuối thế kỉ XIV?

Hướng dẫn trả lời:

Nguyên nhân dẫn đến các cuộc khởi nghĩa của nông dân, nô tì nửa cuối thế kỉ XIV là:

+ Kinh tế suy sụp,

+ Chính quyền suy yếu;

+ Vua quan, quý tộc ăn chơi xa hoa…

+ Đời sống nông dân, nô tì vô cùng cực khổ, mâu thuẫn xã hội ngày càng trở nên sâu sắc…

Bài tập 8 (trang 54): Em có nhận xét gì về các cải cách của Hồ Quý Ly và nhà Hồ?

Hướng dẫn trả lời:

* Nhận xét về các cải cách của Hồ Quý Ly và nhà Hồ:

- Công cuộc cải cách khá toàn diện, có một số mặt tích cực, nhưng một số chính sách không được thực hiện triệt để, chưa giải quyết được yêu cầu bức thiết của nhân dân...

Bài tập 9 (trang 54): Theo em, việc Hồ Quý Ly lật đổ nhà Trần để thành lập nhà Hồ là cần thiết, đúng đắn hay ngược lại?

Hướng dẫn trả lời:

* Việc Hồ Quý Ly lật đổ nhà Trần để thành lập nhà Hồ là cần thiết và đúng đắn bởi khi đó nhà Trần đã suy yếu, bất lực trước cuộc khủng hoảng xã hội và nguy cơ ngoại xâm đe doạ...

Bài tập 10 (trang 54): Em đánh giá như thế nào về nhân vật Hồ Quý Ly trong lịch sử Việt Nam cuối thế kỉ XIV - đầu thế kỉ XV?

Hướng dẫn trả lời:

Đánh giá nhân vật Hồ Quý Ly trong lịch sử Việt Nam cuối thế kỉ XIV - đầu thế kỉ XV:

+ Hồ Qúy Ly là một người yêu nước, có tài năng, có mong muốn giải quyết cuộc khủng hoảng xã hội, đưa đất nước phát triển. Tuy nhiên, trong cách thức. đường lối kháng chiến của ông vẫn còn nhiều những hạn chế và sai lầm vì vậy đã làm cho đất nước ta rơi vào ách đô hộ của nhà Minh.