Trang chủ > Lớp 6 > Giáo án Địa Lí 6 chuẩn > Giáo án Địa Lí 6 Bài 1: Vị trí, hình dạng và kích thước của Trái Đất

Giáo án Địa Lí 6 Bài 1: Vị trí, hình dạng và kích thước của Trái Đất

I. Mục tiêu bài học
1. Kiến thức
- Biết được vị trí Trái Đất trong hệ Mặt Trời, hình dạng và kích thước của Trái Đất
- Trình bày được khái niệm kinh tuyến, vĩ tuyến. Biết các quy ước kinh tuyến gốc, vĩ tuyến gốc; kinh tuyến Đông, kinh tuyếh Tây; vĩ tuyến Bắc, vĩ tuyến Nam; nữa cầu Đông, nữa cầu Tây; nữa cầu Bắc, nữa cầu Nam
2. Kĩ năng
- Xác định được vị trí của Trái Đất trong Hệ Mặt Trời trên hình vẽ
- Xác định được: kinh tuyến gốc, các kinh tuyến Đông và kinh tuyến Tây; vĩ tuyến gốc, các vĩ tuyến Bắc, vĩ tuyến Nam; nữa cầu Đông, nữa cầu Tây; nữa cầu Bắc, nữa cầu Nam trên bản đồ và quả Địa Cầu
3. Thái độ
Biết yêu quý và bảo vệ Trái Đất.
4. Định hướng phát triển năng lực
- Năng lực chung: Năng lực tự học, năng lực giải quyết vấn đề, năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác, năng lực sử dụng ngôn ngữ, năng lực tính toán.
- Năng lực chuyên biệt: Sử dụng bản đồ; sử dụng hình vẽ, tranh ảnh, mô hình.
II. Chuẩn bị của giáo viên & Học sinh
- Quả địa cầu
- Hình 1,2,3 sách giáo khoa phóng to
III. Tổ chức các hoạt động học tập
1. Ổn định: (Thời gian: 1 phút)
2. Kiểm tra bài cũ: (Thời gian: 4 phút)
Để học tốt môn Địa lí 6 các em cần học như thế nào?
D. Hoạt động khởi động (Tình huống xuất phát) (5 phút)
Bước 1: Giao nhiệm vụ
Giáo viên kể tóm tắt câu chuyện Bánh Chưng Bánh Dày
Qua câu chuyện Em nhận thấy quan niệm của người xưa về hình dạng của Trái đất như thế nào?
Quan niệm đó có đúng với kiến thức khoa học không?
Bước 2: Học sinh theo dõi và bằng hiểu biết để trả lời
Bước 3: Học sinh báo cáo kết quả (Một học sinh trả lời, các học sinh khác nhận xét bổ sung).
Bước 4: Giáo viên dẫn dắt vào bài.
Trong vũ trụ bao la Trái Đất của chúng ta nhỏ nhưng là thiên thể duy nhất trong hệ mặt trời của chúng ta có sự sống. Từ xa xưa con người đã tìm cách khám phá những bí mật của Trái Đất về hình dạng, kích thước, vị trí của Trái Đất. Vậy những vấn đề đó được các nhà khoa học giải đáp như thế nào đó là nội dung bài học hôm nay.
3.2. Hình thành kiến thức mới
1. Phương pháp/Kĩ thuật dạy học: Phương pháp sử dụng tranh ảnh, sách giáo khoa… Kỹ thuật học tập làm việc.
2. Hình thức tổ chức: Cá nhân
Hoạt động của giáo viên và học sinhNội dung cần đạt

1)Vị trí Trái Đất trong hệ Mặt Trời

Bước 1. Giáo viên giao nhiệm vụ.

Giáo viên: Trái Đất là một trong tám hành tinh quay quanh một ngôi sao lớn, tự phát ra ánh sáng, đó là Mặt trời.

Giáo viên chiếu tranh hệ mặt trời lên bảng

Hỏi: Hệ Mặt Trời gồm có mấy hành tinh? Hãy kể tên các hành tinh trong hệ mặt trời

Hỏi: Trái Đất nằm ở vị trí thứ mấy theo thứ tự xa dần mặt trời?

Hỏi: Nếu trái đát không nằm ở vị trí thứ 3 mà nằm ở vị trí Sao thuỷ- Sao kim thì Trái Đất có sự sống không? Tại sao?

Hỏi: Ngoài hệ Mặt Trời có sự sống liệu trong vũ trụ có hành tinh nào có sự sống giống Trái Đất của chúng ta không?

Bước 2: Học sinh thực hiện nhiệm vụ, thảo luận kết quả làm việc và ghi vào giấy nháp. Trong quá trình học sinh làm việc, giáo viên phải quan sát, theo dõi, đánh giá thái độ…

Bước 3: Học sinh trả lời, các học sinh khác nhận xét, bổ sung.

Bước 4: Giáo viên nhận xét, bổ sung và chuẩn kiến thức.

D. Vị trí Trái Đất trong hệ mặt trời.

- Trái Đất nằm ở vị trí thứ 3 trong số 8 hành tinh theo thứ tự xa dần mặt trời

- Trái Đất là hành tinh duy nhất có sự sống trong hệ mặt trời.

HOẠT ĐỘNG 2. Hình dạng, kích thước của Trái Đất và hệ thống kinh, vĩ tuyến (Thời gian: 25 phút)
1. Phương pháp/Kĩ thuật dạy học: Phương pháp sử dụng sách giáo khoa, tranh ảnh, …
2. Hình thức tổ chức: Cá nhân, nhóm
Hoạt động của giáo viên và học sinhNội dung cần đạt

D. Hình dạng:

Bước 1

Hỏi: Trong trí tưởng tượng của người xưa Trái Đất có hình dạng như thế nào qua phong tục bánh trưng, bánh dày?

Giáo viên: hành trình vòng quanh Trái Đất của Mazenlang năm 1522 hết 1083 ngày đã có câu trả lời đúng về hình dạng của Trái Đất

Hỏi: Trái Đất có hình dạng như thế nào?

Bước 2: Học sinh thực hiện nhiệm vụ.

Giáo viên quan sát học sinh làm việc, hỗ trợ học sinh.

Bước 3: Cá nhân báo cáo kết quả làm việc.

Bước 4: Giáo viên đánh giá nhận xét kết quả làm việc của học sinh và chuẩn kiến thức.

2. Kích thước:

Bước 1: Giáo viên giao nhiệm vụ.

Quan sat Hình 2 Sách giáo khoa

Hỏi: Hãy cho biết độ dài bán kính, kích thước đường xích đạo?

Hỏi: nhận xét gì về kích thước Trái Đất?

Bước 2: Học sinh thực hiện nhiệm vụ.

Giáo viên quan sát học sinh làm việc, hỗ trợ học sinh.

Bước 3: Cá nhân báo cáo kết quả làm việc.

Bước 4: Giáo viên đánh giá nhận xét kết quả làm việc của học sinh và chuẩn kiến thức.

3. Hệ thống kinh- vĩ tuyến

Bước 1: Giáo viên giao nhiệm vụ.

Thảo luận nhóm: Cả lớp chia 8 nhóm

Nhóm 1,2: Thế nào là đường kinh tuyến?

Nhóm 3,4: Thế nào là đường vĩ tuyến?

Nhóm 5,6: Kinh tuyến gốc là gì?

Nhóm 7,8: Vĩ tuyến gốc là gì?

Thời gian thực hiện 3 phút.

Giáo viên chiếu hình 3 sách giáo khoa: các đường kinh tuyến, vĩ tuyến trên Quả địa cầu.

Hỏi: Xác định các đường kinh tuyến, vĩ tuyến.

Hỏi: Xác định đường kinh tuyến gốc và vĩ tuyến gốc.

Hỏi: Xác định nửa bán cầu Bắc, nửa bán cầu Nam, nửa bán cầu Đông và nửa bán cầu Tây.

Bước 2: Học sinh thực hiện nhiệm vụ.

Bước 3: Cá nhân báo cáo kết quả làm việc.

Bước 4: Giáo viên đánh giá nhận xét kết quả làm việc của học sinh và chuẩn kiến thức.

2- Hình dạng, kích thước của Trái Đất và hệ thống kinh, vĩ tuyến

a. Hình dạng:

- Trái Đất có dạng hình cầu.

b. Kích thước:

- Trái Đất có kích thước rất lớn

+ Bán kính: 6370 km.

+ Đường Xích đạo dài 40076 km.

c. Hệ thống kinh- vĩ tuyến:

- Các đường nối liền 2 điểm cực Bắc và cực Nam gọi là các đường kinh tuyến và có độ dài bằng nhau

- Các đường tròn nằm ngang vuông góc với đường kinh tuyến là những đương vĩ tuyến có độ dài nhỏ dần về 2 cực

- Kinh tuyến gốc được đánh số 00 đi qua đài thiên văn Grin uýt (Nước Anh)

- Vĩ tuyến gốc là đường tròn lớn nhất còn được gọi là đường xích đạo

- Từ vĩ tuyến gốc (xích đạo) đến cực Bắc còn được gọi là nửa cầu Bắc

- Từ vĩ tuyến gốc (xích đạo) đến cực Nam còn được gọi là nửa cầu Nam

- Từ kinh tuyến gốc đi về phía bên phải đến kinh tuyến 180o là nửa cầu Đông.

- Từ kinh tuyến gốc đi về phía trái đến kinh tuyến 180o là nửa cầu Tây.

3.3. Hoạt động luyện tập
Câu 1: Kinh tuyến nằm đối diện với kinh tuyến gốc là
A. 0o B. 60o
C. 90o D. 180o
Câu 2: Trái Đất có dạng hình gì?
A. Tròn. B. Cầu.
C. Elíp. D. Vuông.
Câu 3: Quan sát hình vẽ cho biết trong hệ Măt Trời gồm có mấy hành tinh? Hãy kể tên các hành tinh đó?

Câu 4: Hãy điền vào từ còn thiếu trong câu sau:
- Kinh tuyến nằm ở phía bên phải kinh tuyến gốc là những kinh tuyến.....
Câu 5: Hãy điền vào từ còn thiếu trong câu sau:
- Vĩ tuyến nằm từ xích đạo đến cực Bắc là những vĩ tuyến......
4. Dặn dò, hướng dẫn về nhà (1 phút)
- Nếu cứ 1 độ có 1 kinh, vĩ tuyến thì trên quả địa cầu có bao nhiêu kinh tuyến, bao nhiêu vĩ tuyến?
Dặn dò: (Thời gian: 1 phút)