Bài 25: Biến dạng của lá (trang 83 sgk Sinh học 6)
Trả lời câu hỏi Sinh 6 Bài 25 trang 83: Tìm những thông tin về lá biến dạng theo hướng dẫn sau đây:
- Quan sát cây xương rồng hoặc hình H. 25.1, hãy cho biết:
+ Lá của cây xương rồng có đặc điểm gì?
+ Tại sao đặc điểm đó lại giúp cho cây xương rồng có thể sống ở các nơi khô hạn, thiếu nước?
- Quan sát hình H. 25.2 và H. 25.3, hãy cho biết:
+ Một vài lá chét của cây đậu Hà Lan và lá ở phần ngọn cây mây có gì khác với những lá bình thường?
+ Các lá có biến đổi như vậy đối với cây có chức năng gì?
- Quan sát củ dong ta hoặc củ riềng (H. 25.4):
+ Tìm các vảy nhỏ có ở trên thân rễ, hãy mô tả màu sắc và hình dạng của chúng.
+ Các vảy đó có chức năng gì đối với những chồi của thân rễ?
- Quan sát củ hành (H. 25.5) và cho biết:
+ Phần phình to tạo thành củ là do bộ phận nào của lá biến thành và có chức năng gì?
Trả lời:
- H. 25.1:
+ Lá cây xương rồng có đặc điểm đặc biệt là dạng gai.
+ Lá biến thành gai có tác dụng giúp cho cây có thể sống ở các nơi khô hạn, thiếu nước vì nó sẽ làm giúp giảm sự thoát hơi nước để giữ lại nước cây.
- Hình H. 25.2 và H. 25.3:
+ Một số lá ở ngọn mây và lá chét của cây đậu Hà Lan có dạng tua cuốn, tay có móc.
+ Lá có dạng tua cuốn, tay có móc để giúp cây leo lên cao.
- Củ dong ta hoặc củ riềng (H. 25.4):
+ Các vảy nhỏ có ở trên thân rễ là vảy dạng mảnh và có màu nâu nhạt.
+ Các vảy đó có chức năng bảo vệ và che chở cho chồi của thân rễ.
- Củ hành (H. 25.5):
+ Phần phình to thành củ là do phần bẹ lá phình to ra thành vảy dày, màu trắng có chức năng để dự trữ cho cây.
Trả lời câu hỏi Sinh 6 Bài 25 trang 85: Hãy liệt kê tất cả các đặc điểm về chức năng và hình thái của những loại lá biến dạng đã tìm hiểu được ở trên vào bảng sau đây, sử dụng những từ dưới đây để gọi tên các loại lá biến dạng đó:
Lá vảy, lá bắt mồi, lá biến thành gai, lá dự trữ, tay móc, tua cuốn
| STT | Tên vật mẫu | Đặc điểm hình thái của lá biến dạng | Chức năng của lá biến dạng | Tên lá biến dạng |
| 1 | Xương rồng | |||
| 2 | Lá đậu Hà Lan | |||
| 3 | Lá mây | |||
| 4 | Củ dong ta | |||
| 5 | Củ hành | |||
| 6 | Cây bèo đất | |||
| 7 | Cây nắp ấm |
Trả lời:
| STT | Tên vật mẫu | Đặc điểm hình thái của lá biến dạng | Chức năng của lá biến dạng | Tên lá biến dạng |
| 1 | Xương rồng | Lá biến thành gai | Giảm được sự thoát hơi nước | Lá biến thành gai |
| 2 | Lá đậu Hà Lan | Lá có dạng tua cuốn | Giúp cây leo lên cao | Tua cuốn |
| 3 | Lá mây | Lá có ngọn là dạng tay móc | Giúp cây bám chắc và leo lên cao | Tay móc |
| 4 | Củ dong ta | Lá có màu nâu nhạt và dạng vảy mỏng | Bảo vệ và che chở cho chồi của thân rẽ | Lá vảy |
| 5 | Củ hành | Bẹ lá phình to tạo thành vảy dày | Chứa chất dự trữ | Lá dự trữ |
| 6 | Cây bèo đất | Thân lá có rất nhiều lông tuyến để tiết ra chất dinh dưỡng để thu hút và tiêu hóa mồi. | Bắt và tiêu hóa mồi | Lá bắt mồi |
| 7 | Cây nắp ấm | Gân lá phát triển hình thành bình có nắp đậy, thành bình tiết ra chất có chất dịch để thu hút và tiêu hóa mồi. | Bắt và tiêu hóa mồi | Lá bắt mồi |
Trả lời câu hỏi Sinh 6 Bài 25 trang 85: Xem lại bảng trên, hãy cho biết ý nghĩa của sự biến dạng của lá?
Trả lời:
Sự biến dạng của lá có ý nghĩa là: phù hợp với điều kiện sống khác nhau của thực vật với chức năng là bảo vệ cây như giúp cây leo lên, làm giảm sự thoát hơi nước, che chở và bảo vệ, bắt mồi……..
Câu 1 trang 85 Sinh học 6: Sự biến dạng của lá có ý nghĩa gì? Lá của một vài loại cây xương rồng biến thành gai có ý nghĩa gì?
Trả lời:
- Chức năng chính của lá là chế tạo ra các chất dinh dưỡng cần thiết cho cây. Tuy nhiên, một vài loại cây có lá biến dạng để thực hiện các chức năng khác giúp cây thích nghi tốt hơn với điều kiện sống của chúng.
- Lá một vài loại cây như xương rồng có lá biến thành gai là vì: xương rồng thường sống ở những nơi có điều kiện khô hạn. khắc nghiệt, nên lá biến thành gai sẽ giúp cây hạn chế tối đa sự thoát hơi nước.
Câu 2 trang 85 Sinh học 6: Có các loại lá biến dạng phổ biến nào? Chức năng của từng loại là gì?
Trả lời:
- Lá phát triển thành cơ quan bắt mồi như lá của cây nắp ấm: gân chính của một vài lá kéo dài và phát triển thành hình nắp đậy. Trong bình có chứa chất dịch để thu hút sâu bọ, khi sâu bọ chui vào thì nắp đậy lại, con mồi sẽ bị chết và bị tiêu hóa bởi dịch tiêu hóa.
- Lá phát triển thành cơ quan dự trữ chất dinh dưỡng như lá cây tỏi, hành. Phân bẹ lá dày lên và trớ thành cơ quan để dự trữ chất dinh dưỡng cho cây.
- Lá phát triển thành gai như lá cây xương rồng, vì sống ở các nơi khô cằn thiếu nước, lá sẽ biến thành gai để hạn chế tối đa sự thoát hơi nước của cây thì mới tồn tại được.
- Lá biến thành vảy như lá cây dong ta, lá có dạng vảy mỏng để che chở cho thân rễ sống ở dưới đất.
Câu 3 trang 85 Sinh học 6: Kể tên một vài loại cây có lá biến dạng ở địa phương và nêu chức năng của chúng.
Trả lời:
Ở địa phương em chủ yếu có cây dong ta và xương rồng là có sự biến dạng lá.
- Lá cây xương rồng biến thành gai, do sống ở các nơi khô cằn, thiếu nước, lá sẽ biến thành gai để hạn chế tối đa sự thoát hơi nước của cây thì mới có thể tồn tại được.
- Lá biến thành vảy như lá cây dong ta, lá có dạng vảy mỏng để che chở cho thân rễ sống ở dưới đất.
Bài trước: Bài 24: Phần lớn nước vào cây đi đâu (trang 77 sgk Sinh học 6) Bài tiếp: Bài 26: Sinh sản sinh dưỡng tự nhiên (trang 87 sgk Sinh học 6)