Lý thuyết & Trắc nghiệm Bài 53: Môi trường sống và sự vận động di chuyển - Sinh học 7
- Sự vận động và di chuyển là một đặc điểm cơ bản để phân biệt động vật với thực vật. Nhờ có khả năng di chuyển mà động vật có thể đi tìm thức ăn, bắt mồi, tìm môi trường sống thích hợp, tìm đối tượng sinh sản và lẩn tránh kẻ thù.
I. CÁC HÌNH THỨC DI CHUYỂN- Mỗi loài động vật có thể có nhiều hình thức di chuyển khác nhau như: bay, bò, đi, chạy, nhảy, bơi, bay… phụ thuộc vào tập tính và môi trường sống của chúng.
Bảng: Các hình thức di chuyển của động vật
| Động vật | Leo trèo | Bò | Đi chạy | Nhảy | Bơi | Bay |
| √ | √ | √ | ||||
| √ | √ | |||||
| √ | ||||||
| √ | √ | √ | ||||
| √ | √ | |||||
| √ | ||||||
| √ | ||||||
| √ | ||||||
| √ |
Trong quá trình phát triển giới Động vật, sự hoàn chỉnh cơ quan vận động di chuyển thể hiện ở sự phức tạp hóa các chi thành những bộ phận khớp động với nhau (sự phân đốt) để đảm bảo sự cử động phong phú của chi. Sự phân hóa các chi đảm nhiệm các chức năng khác nhau (chân bò, chân nhảy ở châu chấu) đảm bảo cho sự vận động có hiệu quả. Sự hoàn thiện cơ quan di chuyển ở Động vật có xương sống giúp thích nghi với các hình thức di chuyển ở những điều kiện sống khác nhau.
Bảng: Sự phức tạp hóa và phân hóa cơ quan di chuyển ở động vật
| Đặc điểm cơ quan di chuyển | Tên động vật | |
| Chưa có cơ quan di chuyển, có đời sống bám, sống cố định | San hô, hải quỳ | |
| Chưa có cơ quan di chuyển, di chuyển chậm, kiểu sâu đo | Thủy tức | |
| Cơ quan di chuyển còn rất đơn giản (mấu lồi cơ và tơ bơi) | Rươi | |
| Cơ quan di chuyển đã phân hóa thành chi đốt | Rết, thằn lằn | |
| Cơ quan di chuyển được phân hóa thành các chi có cấu tạo và chức năng khác nhau | 5 đôi chân bò và 5 đôi chân bơi | Tôm |
| 2 đôi chân bò, 1 đôi chân nhảy | Châu chấu | |
| Vây bơi với các tia vây | Cá chép | |
| Chi năm ngón có màng bơi | Ếch | |
| Cánh được cấu tạo bằng lông vũ | Chim | |
| Cánh được cấu tạo bằng màng da | Dơi | |
| Bàn tay, bàn chân cầm nắm | Khỉ, vượn | |
Câu 1: Nhờ có khả năng di chuyển mà động vật có thể... ?
a. Đi tìm thức ăn, bắt mồi.
b. Tìm môi trường sống thích hợp
c. Tìm đối tượng sinh sản và lẩn tránh kẻ thù.
d. Tất cả các ý trên đúng
Nhờ có khả năng di chuyển mà động vật có thể đi tìm thức ăn, bắt mồi, tìm môi trường sống thích hợp, tìm đối tượng sinh sản và lẩn tránh kẻ thù.
Đáp án đúng là: d
Câu 2: Châu chấu có hình thức di chuyển như thế nào?
a. Bò, nhảy
b. Nhảy, bay
c. Bay, bò
d. Bò, nhảy và bay
Châu chấu có 3 hình thức di chuyển là: bò, bay, nhảy đồng thời bằng 2 chân sau
Đáp án đúng là: d
Câu 3: Đặc điểm cơ quan di chuyển của san hô và hải quỳ là:
a. Chưa có cơ quan di chuyển, di chuyển chậm, kiểu sâu đo
b. Cơ quan di chuyển đã phân hóa thành chi đốt
c. Chưa có cơ quan di chuyển, có đời sống bám, sống cố định
d. Cơ quan di chuyển được phân hóa thành các chi có cấu tạo và chức năng khác nhau
San hô và hải quỳ chưa có cơ quan di chuyển, chúng sống bám và sống cố định.
Đáp án đúng là: c
Câu 4: Loài nào có cơ quan di chuyển là 5 đôi chân bò và 5 đôi chân bơi
a. Tôm
b. Châu chấu
c. Nhện
d. Ếch
Tôm có cơ quan di chuyển được phân hóa: có 5 đôi chân bò và 5 đôi chân bơi.
Đáp án đúng là: a
Câu 5: Hình thức di chuyển nào KHÔNG có ở vịt trời?
a. Bơi
b. Nhảy
c. Bay
d. Đi lại
Vịt trời có nhiều hình thức di chuyển: bơi, bay hay đi lại.
Đáp án đúng là: b
Câu 6: Đặc điểm cơ quan di chuyển của rết là?
a. Cơ quan di chuyển còn rất đơn giản (mấu lồi cơ và tơ bơi)
b. Chưa có cơ quan di chuyển, di chuyển chậm, kiểu sâu đo
c. Cơ quan di chuyển đã phân hóa thành chi đốt
d. Cơ quan di chuyển được phân hóa thành các chi có cấu tạo và chức năng khác nhau
Rết có chi bên phân đốt, nhờ đó mà sự cử động của chi đa dạng hơn.
Đáp án đúng là: c
Câu 7: Loài nào có cơ quan di chuyển là cánh da?
a. Chim
b. Dơi
c. Chim hải âu
d. Cú
Dơi di chuyển bằng cánh được cấu tạo bằng màng da
Đáp án đúng là: b
Câu 8: Loài nào có cơ quan di chuyển là chi năm ngón, có màng bơi?
a. Ếch
b. Cá chép
c. Cá sấu
d. Rết
Ếch có cơ quan di chuyển là chi năm ngón có màng bơi thích nghi với đời sống bơi lội.
Đáp án đúng là: a
Câu 9: Loài nào di chuyển chậm, kiểu sâu đo?
a. San hô
b. Hải quỳ
c. Rươi
d. Thủy tức
Thủy tức chưa có bộ phận di chuyển phân hóa. Chúng di chuyển chậm kiểu sâu đo.
Đáp án đúng là: d
Câu 10: Cơ quan di chuyển của khỉ, vượn là?
a. 5 đôi chân bò và 5 đôi chân bơi
b. Bàn tay, bàn chân cầm nắm
c. Cơ quan di chuyển kiểu phân đốt
d. Chi năm ngón, có màng bơi
Khỉ, vượn di chuyển leo trèo nhờ có bàn tay, bàn chân cầm nắm.
Đáp án đúng là: b